چند وقت پيش به وبلاگ يكي از همشهريانم برخوردم كه درباره تمام ابعاد و تاريخچه ي مراسمات مختلف شيراز نوشته بود چيزهايي كه حتي نشنيده بودم.
فقط بعضي موارد بود كه هنوز هم در شيراز و حتي در تمام ايران و بالاخص شهرهاي پيشينه دار مثل ساوه صورت ميگيره.
رسومات مختلفي مثل ازدواج از خاستگاري و بله برون و رخت برون و عقد كنون و ....
تا
دلاله گي و پاگيره و دست بوسون
و حتي سروده اي فولكلور و قديمي - اداب عذاداري و ............
اگه هر يك از دوستان بخشي از چيزهايي كه مي دونه رو بگه و چيزهايي كه نميدونه رو بقيه تكميل كنن مي تونيم يه بانك كامل از تمام كه نه بخشي از فرهنگ شهر داشته باشيم.
بسم الله....
يكي از اون مراسمات آداب شب يلدا(شب چله) بود.
چيزي كه ما جوونها يا حداقل خودم از اين مراسم مي دونم جمع شدن هاي فاميلي و خوندن ابيات اشعار حافظ شاعر دوست داشتني هستش.
آوردن يه سري ميوه هاي خاص مثل هندونه و حتي عقيده اي كه قديمي ها دارن و ميگن:
هر كي شب چله هندونه بخوره تا آخر زمستون ديگه سرما نمي خوره.
در ساوه هم انار حتما بايد در ميوه هاي كه از مهمانان پذيرايي ميكنن باشه.
قصه هاي قديمي و اساطيري رو براي كوچكتر ها توسط پدربزرگ مادربزرگ ها تعريف ميكنن.
سروده اي محلي رو دست جمعي ميخونن.
و خلاصه يه شب پر از خاطره ............
در شهر ساوه به علت اقوام و نژاد هاي مختلفي كه از كل ايران وجود داره مطمئنن مراسم هاي گوناگوني برپا ميشه ولي دو تا از اون ها سابقه بيش از چند صد سال در شهر دارن:
ساوجي ها و ترك ها
احتمالا هر دوي اين ها هنوز هم مراسمات خاصي رو دارن . منتظريم ببينيم چه ادابي رو داشتن و دارن......
البته كارهاي ديگه اي كه اين اواخر باب شده و خيلي از شهر ها اون رو انجام ميدن:
جمع آوري تمام و يا بخشي از پولي كه قرار هست خرج اين مراسمات بشه براي امور مهمتري مثل كمك به ايتام - نيازمندان و ... است كه اميدوارم اين فرهنگ هم جا بيفته و هميشه به ياد ديگران باشيم حتي در شادترين لحظات زندگيمون.
بعضي از خانواده و اقوام هم در اين شب سفره اي به سان سفره هفت سين مي چينن و توش اجيل و شيريني و ميوه و ..... ميگذارن كه تمام ان ها نمادين است .
فال حافظ گرفتن و شاهنامه خواني هم حتما صورت ميگيره.
جالب اينه كه اين مراسم در ايران قدمت 7000 ساله داره.
عضو شده در: 2 فروردین 1389 پست: 3473 محل سکونت: IRAN
امتياز: 87705
atena, جان بابت تاپیک خوبت بسیار ممنونم، واقعا توی ساوه سرا به امثال این تاپیک ها بسیار نیاز داریم تا فرهنگ و رسوم قدیمی ساوه را هم برای خودمون یادآوری کنیم و هم سعی کنیم تا اون را به دیگران معرفی کنیم.
یادش بخیر قدیما که پدر بزرگ و مادربزرگمون زنده بودن همه ی فامیل شب چله جمع میشدن خونه ی اونها...معمولا اون شب شامو یک کم زودتر میخوردن و بعد بساط پُر و پیمون شب چله میومد وسط...نخودچی و کشمش و توت خشک و گردو و انار و هندوونه و برگه های زردآلو و هلو ....
البته ما بچه ها که معمولا تو حیاط مشغول بازی بودیم و بزرگترها هم خدارو شکر میکردن که ما توخونه نیستیم و با خیال راحت می نشستن پای بساط انار و هندونه خوردن
( انار خوردن هم فیلمی بود برای خودش...
بعد هم نوبت فال حافظ گرفتن بود....که اون هم خیلی جالب بود...معمولا یه شعر کلی میخوندن و بعد هم هرکسی میخواست براش فال میگرفتن...ماها هم که بچه بودیمو هیچی از معنی شعرای حافظ نمی فهمیدیم، میگفتیم یه فال هم برای ما بگیر
بعدها که بزرگتر شدیم بوسیله همین فال حافظ شیطونی هم میکردیم.
جالبه...نمیدونم چرا؟ ولی وقتی اون زمانها را که مرور می کنم،واقعا شب چله با بقیه شبها فرق داشت و یه صفای دیگه ای داشت.
یادش بخیر
البته يه سري كارهاي ديگه كه شبيه مراسم چهارشنبه سوري هست مثل:
افروختن آتش در معابر و خانهها، فالگوشی، اسپند دود کردن، نمک گرد سر گرداندن. در موقع اسفند دودکردن و نمک گردانیدن، وردهای مخصوصی وجود دارد که زنان میخوانند.
نميدونم توي اينجا به سن و سال كسي مي خوره يا نه؟
غذايي مخصوص اين شب هست يا نه؟
شعري محلي مختص اين مراسم چطور؟
اطلاعات بدين بچه ها
مراسم سال نو و عيد در هر شهر و ديار يك سري مراسم هاي خاص خودش رو داره در ساوه ي قديم هم اين مراسمات با شكوه انجام ميشده و يكسري از اون رسوم هنوز هم مرسوم هست.
در شماره چهارم نشريه سانا و ستون آداب و سنن مفصل درباره اونها توضيح داده شده كه مختصرا شما دوستان رو با عناوين اون آشنا ميكنم تا اگه علاقه به مطالعه اونها داشتين در شماره بعدي خودتون بهش مراجعه كنين.
• مراسم قبل از سال نو
خونه تكوني و خريد هاي عيدانه و شيريني پزي هاي دور هم و حمام شب عيد
دستور پخت يكي دو تا از شيريني ها هم براي علاقه مندان گنجونده شده
• بازهاي تعطيلات عيد
• تبريك عيد
• مراسم هاي آشتي كنان و سبزه كاشتن
• ديد و بازديدهاي نوروزي
• هداياي نوروزي
در اينجا به اختصار به هديه ي نوروزي كه به ملاي مكتب داده ميشده اشاره ميكنم:
يكي از رسوم مكتبهاي آن روزگار اين بود كه روز اول عيد نوروز (خطك) ميدادند.
خطك، عبارت بود از كاغذ مربع شكل كه آن را با علف نارس رنگ ميكردند و روي آن با مركب دو بيت شعر به مناسبت فرا رسيدن عيد نوروز مينوشتند و روز اول نوروز شاگردان به ديدار آخوند ميرفتند و با هديه 5 تا 10 قران به وي تبريك ميگفتند. در مقابل آخوند به هر شاگردي خطك ميداد، و شاگردان بعد از صرف كمي شيريني منزل آخوند را ترك ميكردند و به خانه باز ميگشتند و به ديدن خويشان خود ميرفتند.
نوروز در اين ماه بسي جلوه گر آمد
بر طرف چمن بلبل و گل نغمهگر آمد
نوروز بد آن روز كه از جانب يزدان
بر تخت شهي باب شبير و شبر آمد
اتنا جان خيلي ممنون از اينكه اين سنت ها ي نوروز رو تو ساوه برامون تعريف كردي.
-------------------------
مراسم هاي نوروزي در ساوه و اطرافش
به گزارش ايرنا ، مردم ساوه ازابتداي ماه اسفند، با خانه تكاني و نظافت منازل خود به استقبال عيد نوروز كه در ميان آنان سابقه اي چند هزار ساله دارد، مي روند.
آنان با پخت و تهيه انواع شيريني و آجيل ويژه عيد ، براي پذيرايي از مهمانان نوروز آماده مي شوند. مردم اين منطقه سپس با باور اينكه پوشيدن لباس نو در زمان حلول سال نو باعث فراواني رزق و روزي حلال در طول سال مي شود به خريد پوشاك نو و رفع نيازمنديهاي خود مي پردازند.
سبزي پلو با ماهي يا زرشك پلو با مرغ اغلب غذاي خانواده هاي ساوه اي در شب تحويل سال نو است. بانوان و دختران جوان اين ديار چند ساعتي قبل از تحويل سال نو، سفره هفت سين را مي چينند و مي آرايند. مردم متدين اين شهر، پس از تحويل سال نو به زيارت امامزادگان حضرت سيد اسحاق(ع) و سيد علي اصغر(ع) و اهل قبور مي روند و پس از آن ديد و بازديد عيد نوروز و سال نو آغاز مي شود.يكي از مراسم زيباي نوروز در ساوه اين است كه در روز عيد نوروز تازه دامادها به نو عروسان عيدي ويژه اي هديه مي دهند.
از ديگر آداب و رسوم نوروز در شهرستان ساوه 'مراسم نوعيد' است كه در اين روز خويشاوندان و دوستان براي اداي احترام به خانه صاحبان عزا مي روند و براي تازه در گذشته فاتحه مي خوانند.
در ايام نوروز بسياري از بازيها و ورزشهاي سنتي نيز انجام مي شود. مراسم سيزده به در نيز از ديگر آداب مردم اين ديار است كه در روز سيزدهم نوروز برگزار مي شود. مردم سبزه هاي نوروزي را در روز سيزده به در ،با خود به دامان طبيعت مي برند و در آب روان مي اندازند تا ناپاكي و پلشتي را بشويد و ببرد.ك/
عضو شده در: 30 آبان 1384 پست: 627 محل سکونت: بسیج یک
امتياز: 16869
دوستان تاپیک خوبیه
ولی خیلی ازاینایی که فرمودید مختصص ساوه نیست
شب چله مخصوص تمام ایران هست و همه ایران برگزار میشه
دقیقا هم همین شکلی . حالا شاید چهار محال بختیاری انار نزارن ولی میووه میزارن
خواستگاری بله برون و حنا بندون و اینا هم خیلی از شهر ها دقیقا همینجوریه
تهران هم دلاله گی دیدم !!!!!!!!!!!!!
رفیق فیلم بردارمون میگفت من حتی با دوربین M1000 قدیمی توی حموم از داماد فیلم گرفتم !!!!!
چهار شنبه سوری هم همینطور
من خودم بجای سنت قشنگ قاشق زنی از سنت قشنگ تر کاربید ترکونی استفاده میکنم و کل محل رو مستفیض میکنم اساسی (حتی محله های بالا پایین هم مستفیض میشن )
سبزي پلو با ماهي هم که دیگه مخصوص همه ایرانه تهرانی ها که خوراکشونه
سيزده به در که دیگه در حد جهانیه !!! اوباما 13 به در سبزه گره میزنه بختش باز بشه
ولی ساوه ای ها عروساشونو 13 به در میبرن بیرون و ساز دهل میزن و میرقصند . البته بیشتر رسم ترکها هست ولی هنوزم 13 به در خانواده تازه عروسو میبرن فضای باز و ساز دهل میزنن و میرقصند
13 به در مردها جمع میشدن و الی چغلی بازی میکردن و همچنین تنور تنوری که بازی جالبی (طرز بازیش توی ساوج موجوده ) آخرش هم موقع ناهار جوجه کباب و کباب و آش 13 به در
شما نمی توانید در این بخش موضوع جدید پست کنید شما نمی توانید در این بخش به موضوعها پاسخ دهید شما نمی توانید موضوع های خودتان را در این بخش ویرایش کنید شما نمی توانید موضوع های خودتان را در این بخش حذف کنید شما نمی توانید در این بخش رای دهید شما نمیتوانید به نوشته های خود فایلی پیوست نمایید شما نمیتوانید فایلهای پیوست این انجمن را دریافت نمایید