Savehsara

sogand

درود بر گرامیان در این جستار بر ان شدیم که بزرگانی که در متون ونوشتار های خود در باره نام ساوه اورده اند را بیاوریم گرامیان اگر در این باره دیدگاه خود را بیان نمایند برای پیشبرد سپاس گذار میشوم .از گرامیان پوزش میخواهم اگر در نوشتارم گره ای است
در باور های ایران باستان گیتی به هفت قسمت تقسیم می شود که این هفت پاره در کهن ترین بخش اوستای زرتشتی (یسنا 32.بند 3)با نام هفت بوم است و در یشتها به هَپتی کرِشور به معنای هفت کشور است عبارتند از
1.اَرزهی2.سَوهَی3.فرددفشو4.ویددفشو5.داروبَرشتی6.واروجرشتی7.خونیرس که احتمالاساوهیا سوهی یکی از اقالیم باشد
........................................
گروهی نام آن را برگرفته از واژه اوستایی "سَوا" و یا واژه پهلوی "سَوَکا" دانسته‌اند.
......................................
توماشک هم در این باره می نویسد که ساوهدر پهلوی به صورت چَوَکه /شَوَکه avakaتافظ می شده که ماخوذ از چوه(cava)-سونگه(gsvan) اوستایی به معانی بر امده خوشنما.و کار امده است
.....................

برخی گویند ساوه تغییریافته واژه سه اب یا سه او « سه‌آبه » به معنای مکانی با سه رودخانه است

که ما دراین جا نام سه رود خانه را می بریم
1.رود خانه وفرقان که در جنوب شهر که سد شاه عباس کبیر بر روی ان بوده است
2.رود خانه مزلقان از بخش مرکزی دشت ساوه می گذرد که از ان اب برای تامین روستاها و اب مشروب شهر استفاده میشود
3.رود خانه شور که در بخش شمالی است مرز بین تهران و ساوه جاری است گویند نام این شهر بخاطر وجود این سه رود اب است
.......................

در شاهنامه فردوسی نام ساوه به عنوان خویشاوند کاموس کُشانی آمده است و برخی نام ساوه را نام این پهلوان می دانند .
یکی خویشِ کاموس بُد ساوه نام سرافراز و بر جای گُسترده کام
وز ایرانیان ناموَر مرد چند به دژ ماند با ساوه ارجُـمند
بیامد ز راه هری ساوه شاه اَبا کوس و پیلان و گنج و سپاه(شاهنامه فردوسی چاپ مسکو

امّا نظری دیگر نیز هست که در پی یافتن ریشه ای تُرکی برای نام ساوه است . نام شهر ساوا (ساوه) منتسب به پادشاه اسطوره ای توران زمین كه از او در ادبیات فارسی به نام "ساوه شاه" یاد شده می باشد . گونه نخستین این نام سابا است. این نام به معنی جنگجو (بن مصدر سابا.ماق، ساوا.ماق) و یا مدافع (از بن مصدری ساب.ماق، ساو.ماق به علاوه پسوند ا می باشد .
ساوه در روزگار پارتیان با نام (سواكینه) یكی از جایگاههای مهم میان راهی و در سده هفتم پیش ازمیلاد یكی از دژها و جایگاههای سرزمین ماد به شمار می رفته است .
در جریان حمله مغول در سده هفتم هجری آسیب فراوان دید , مغولان شهر را ویران كردند و همه مردم آن را از دم تیغ گذراندند . تاریخ طبری کهن ترین تاریخی است که نام ساوه در آن آمده است. در پایان روزگار ساسانی ودر آغاز دوره اسلامی یعنی سال 22 هجری ساوه جزو ایالت کوهستان یا جبال بوده است.
در سال 617 هجری قمری برابر 1220 میلادی شهر ساوه به دست مغولان ویران و مردم آن کشتار شدند . در فاصله دو سده با گذشت زمان ویرانیهای ناشی از حمله چنگیز و ایلخان تیمور مرمت گردید و به دلیل بودنِ بر سر شاهراههای ایران دوباره آباد شد .
....................................
در جاهای دگر هم ساوه را ساوجهم می گفته اند نام شهریا ناحیه ای است در مرکز ایران بر سر جاده مستقیم قزوین به قم است قزوین_ساوج 22 فرسخ ساوه_قم 9 فرسخ به همان گونه که مستوفی بیان کرده شاهراهی است بین سومقان_سگز اباد (سگز اباد روستای در جوار شهر بوین زهرا ) ساوه و اسفهان که در زمان فرمان روایان مغولی (ارغون والجایتو)که سلطانیه پایتخت ایران گردید بسیار مهم بوده (ذکایی به نقل از ولادیمیر مینورسکی ساوه نامه صفحه29)
.....................................
ساوه به چم زر است زیرا در اطراف ان زرین رود زرند =زرنه بطلمیوس کوه زر اب .دریاچه زرنومیتی=زرمند قزل باش در بند امیر قزل تپه طراغان مذکور در اوستا (زامیاد.کرده9 بند 67 )نام برده شده است
.......................................
در اینجا چم های که برای ساو ه بیان شده
بر امده .برجسته .کار امد .گمرک خانه .باج گاه یا خراج ستانی .زر گین .کان زر .زرساییده. بخشیده. خوشنما. باج و خراج .طلا .خرده های زر . زر وطلای خالص که شکسته وریز شده باشند .
.........................................
چشم براه مهرتان love struck

ارین