اروانه
اروانه يک گياه دارويی نيز می باشد که خاصيت طبی دارد و برگ و گلهای آنرا به صورت دم جوش مصرف می کنند. اين گياه ظاهراً همانند بادرنجبويه عمل می کند به همين علت در عطاريها آنرا اشتباهاً به عنوان بادرنجبويه به مشتری ها می دهند.(جزايری)
********
اسپرزه
اسفرزه (نام علمی: Plantago psyllium یا Plantago ovata) يکی از گياهان است و در ايران از جمله در بلندی‌های بالای ۲۵۰۰ متر در استان كهگيلويه و بوير احمد می‌رويد.
اين گياه علفی و يکساله، بدون ساقه يا دارای ساقه‌های کوتاه و برگهای باريک، دراز و نوک تيز با سه رگبرگ سراسری در جهت طول برگ، گلهای کوچک آن به صورت سنبله‌های استوانه‌ای يا تقريبا مدور به طول ۵/۱ تا ۳ سانتی متر در راس دمگل ظاهر می‌شوند و محتوی دانه‌هايی به رنگ قهوه‌ای مايل به زرد هستند. ارتفاع اين گياه به ۱۰ تا ۳۵ سانتی متر می‌رسد. ميوه اين گياه پوشينه، شکوفا، دو خانه و محتوی معمولاً يک دانه کوچک، لغزنده و به رنگ قهوه‌ای در هر خانه‌است . اين گياه به حالت خودرو روی چمن‌های خشک،چراگاه‌ها، مزارع رها شده، علف زارها، کنار راه‌ها و جويبارها و بيابان‌های باير ديده می‌شود. اين گياه در مرحله رويش بيشتر به آب و هوای خشک و سرد نياز دارد ولی در طول دوره رسيدن بذر و برداشت نياز به هوای خشک و آفتابی دارد. کاشت تا برداشت تکثير بوسيله دانه و در زمينهای شنی قابل نفوذ، شخم زده و عاری از علف‌های هرز صورت می‌گيرد. برای اين کار ابتدا، شيارهايی به عمق ۴ تا ۵ سانتی متر و به فواصل ۶۰ سانتی متر، در زمين ايجاد می‌کنند. سپس دانه‌ها را هنگام بهار در اين شيارها می‌کارند و نيز غلطک ملايمی بر روی آنها می‌زنند، تا دانه‌ها از قشر نازک خاک پوشيده گردند. معمولاً پس از نمو دانه‌ها و پيدا شدن گياهان جوان، فاصله آنها را از يکديگر به نحوی زياد می‌کنند که هر پايه از ديگری لااقل ۱۰ تا ۱۵ سانتی متر فاصله داشته باشد.مقدار بذر مورد نياز ۵ تا ۷ کيلو گرم در هکتار است. طول مدت جوانه زنی ۷ تا ۱۰ روز می‌باشد. گياه احتياجات آبی متوسطی دارد، ۵ تا ۶ آبياری سبک به دليل سيستم ريشه‌ای کوچک در طول دوره رويش برای گياه کافی است، آبياری دوم بايد با يک وقفه ۱۰ تا ۱۵ روزه صورت گيرد. احتياجات غذايی گياه پايين است، ۵۰ تا۷۰ کيلو گرم در هکتار کود ازته در دو نوبت، ۲۰ تا ۳۰ کيلو گرم در هکتار کود فسفره و ۲۵ تا ۳۵ کيلو گرم در هکتار کود پتاس برای رشد گياه کافی است.۶۰ روز پس از کاشت بذر گياه به گل می‌رود و ۸ تا ۱۷ روز بعد آماده برداشت است. هنگامی که سنبله‌ها به رنگ قهوه‌ای مايل به قرمز در آيند و برگهای پايينی خشک شوند و بيفتند و برگهای بالايی قهوه‌ای رنگ گردند بهترين زمان برداشت است. ترکيبات و اثر اسفرزه دارای اسيد گاليک و تانيک و نيز گليکوزيدی به نام اوکوبين( Aucubine) در قسمتهای مختلف و مقدار فراوانی لعاب است به طوری که با قرار گرفتن دانه در آب پوسته خارجی آن متورم می‌شود و پس از پاره شدن لعاب از آن خارج می‌گردد. در حدود ۳۰ درصد پوشش دانه اسپرزه را يک ماده جاذب آب تشکيل می‌دهد که موسيلاژ ناميده می‌شود و پس از خيس شدن و جذب آب، لعاب می‌دهد همين که دانه اسفرزه با آب آغشته شد در حدود ۱۰ برابر حجم خودش متورم می‌شود و به شکل لعابی در می‌آيد . خواص و کاربرد خلاصه‌ای از خواص اسپرزه به قرار زير است نرم کننده شکم، ضد زخم روده و معده، ضد حرارت و عطش، ضد اسهال ساده و خونی، ضد خونريزی سينه،نشاط آور و ضد تب و لرز. آن را در آب بريزيد و بگذاريد بماند و دائم به جای آب خوردن از آب آن ميل کنيد، اگر دائم جرعه جرعه نوشيده شود گرفتگی صدا که از گرمی و حرارت باشد را برطرف می‌سازد، در موارد کاهش درد و رفع خارش و قطع خونريزی بواسير نافع است. آن را با عناب در آب بچسبانيد و آب آن را صبح ناشتا بخوريد و با آب آن بدن را هم بشوييد . آب دم کرده آن را بنوشيد، مدر است . ۲۰ گرم در يک ليوان آب جوشانده و ۴ روز تکرار شود دافع سنگ کيسه صفرا است. اگر اسفرزه را با تخم شربتی و خاکشير (هر کدام ۱۰۰ گرم) ترکيب کرده و هر روز يک قاشق سوپخوری آن را در ۲ ليوان آب حل کرده مصرف کنيم برای رفع خارش تن و تصفيه خون و باز شدن اشتها مفيد است. هر روز صبح، ظهر و شب هر بار يک قاشق شربت خوری از آن را در يک فنجان آبجوش بريزيد بعد با نبات شيرين نموده بخوريد، اسهال خونی را درمان می‌کند . ...اسهالهای طولانی و مزمن را درمان می‌کند. لعاب آن را دائم در گلو قرقره کنيد و هم جرعه جرعه بخوريد، گلودرد را درمان می‌کند و اگر آب آن دردهان نگه داريد برفک و سوختگی و طاول و زخمهای دهان رادرمان می‌کند. آن را بکوبيد، بعد با سرکه خمير نموده و هر روز صبح و شب روی محل ضماد بگذاريد سالک را درمان می‌کند.
تاریخ: جمعه 8 بهمن 1389 - 01:15 عنوان: پاسخ به «گياهان دارويي در ايران وجهان»
مدیر انجمن
عضو شده در: 30 بهمن 1388 پست: 2274
امتياز: 60455
اکاليپتوس
اکاليپتوس درختي از تيره مورديها که اصلش ازاستراليا است د ر آن سرزمين تشکيل جنگلهای انبوهی می‌دهد و ارتفاع آن به ۱۴۵ متر و محيط تنه آن به ۲۵ متر می‌رسد.فوايد گياه هنگام سرماخوردگی برگهای خشک شده اين گياه را جوشانده و يا عصاره آن را از دارو خانه‌ها دريافت کنيد و بعد آن را در دستگاه بخور بريزيد. براي از بين بردن شپش پودر اكاليپطوس را مانند حنا روي سربگذاريد سپس بشوييد براي درمان بيماري قند1يا2برگ اين گياه را دم كرده با احتياط ميل كنند زيراين گياه سمي است بخوراين گياه در صورتي كه تب نداشته باشيد دفع كننده اخلاط است
هشدار
هرگز عصاره اين گياه را نچشيد زيرا مقدار کمی از اين گياه منجر به مرگ می‌شود
توضيح مولف = البته به اندازه بسيار كم از عصاره اين دارو بوسيله شركت هاي داروسازي در تهيه اب نبات هاي طبي براي رفع سرما خوردگي و برنشيت استفاده ميشود . از اين دارو براي ساخت پماد هاي جلدي ( مصارف پوستي ) براي سرما خوردگي و برنشيت استفاده ميشود.
***************
اسطوقدوس
يا اسطوخدوس (از لاتينی استوخاس) (به انگليسي: stoechas)،گياهي است از سرده لاواندولا که برگش شبيه برگ صعتر و از آن درازتر و باريکتر و گلش مايل بسفيدی و ساقش واحد و باريک و بی شاخ و در قد کمتر از شبری و قبعه او متراکم از اجزاء شبيه بجو و بی تخم و مايل بسرخی و تندطعم و با اندک تلخی. نامهای ديگر آن: خرام، خير دشتی، شاهسپرم رومی، آنس الارواح، لاوند، زغليل، خيری، خرام، خرامی، آلاله، آلاله تلخ، گل‌لاوند، شاه اسپرم روی می‌باشد
************
افسنطين
افسنطين (Artemisia absinthium L, wormwood) گياهی است علفی، پايا، به ارتفاع ٨٠-١٢٠ سانتيمتر.گياهی است دارويی و در طب سنتی برای دفع کرم روده استفاده می‌شده است. اين گياه به علت دارا بودن Thujone خاصيت روانگردان دارد
۱. طبع آن گرم و خشک است. ۲. مقدار مصرف افسنتين از نيم تا ۲ گرم می‌باشد. ۲. برای درمان شوره سر۵۰ گرم گل افسنتين را در۵۰۰ سی‌سی آبجوش دم‌کرده سپس موهای خود را با آن ماساژ دهيد. ۳. برای درمان کم خونی و لاغری ۱ گرم افسنتين را در ۲۰۰ سی‌سی آبجوش دم‌کرده صاف نموده با عسل شيرين کنيد قبل از ناهار و شام يک استکان ميل شود. ۴ ۵. اشخاصی که دچار بی‌خوابی و عصبانيت می‌شوند ۲۰ گرم گل افسنتين را در يک ليتر سرکه ريخته ۱۵ دقيقه جوشانده سپس صاف نموده در يک شيشه رنگی ريخته هر گاه دچار عصبانيت يا بی‌خوابی شدند با اين محلول دو طرف پيشانی خود را ماساژ دهند تا به خواب عميقی فرو روند.
تاریخ: جمعه 8 بهمن 1389 - 01:31 عنوان: پاسخ به «گياهان دارويي در ايران وجهان»
مدیر انجمن
عضو شده در: 30 بهمن 1388 پست: 2274
امتياز: 60455
آقطي سياه
آقطی سياه (Sambucus nigra) که در مناطقی از ايران انگور کولی و خمان کبير نيز ناميده می‌شود درختچه است که ارتفاع آن در نواحی مساعد به ۱۰ متر می‌رسد. اين درختچه معمولاً در کنار جاده‌ها و حاشيه جنگل‌ها و در نواحی مرطوب و سايه‌دار می‌رويد
کليات گياه‌شناسی
آقطی سياه از زمانهای قديم مورد مصرف مردم بوده و از آن برای رفع امراض مختلف مانند دفع بلغم و صفرا استفاده می‌کرده‌اند. برگهای آن سبز رنگ، بيضوی، دندانه دار، بيدره و مرکب از ۵ تا ۷ برگچه می‌باشد. اگر برگها شکسته و مالش داده شود بوی بدی از آن متصاعد می‌شود.همه قسمت سبز گياه سمی هستند.
گلهای آن سفيد و خوشه‌ای است که در اواخر بهار ظاهر می‌شود. ميوه آقطی سياه گوشتی، ريز مانند انگور و برنگ آبی سير می‌باشد. قسمت مورد استفاده اين درختچه گل، برگ و پوست داخلی ساقه آن است. آقطی سياه در ايران در نواحی آذربايجان و همدان می‌رويد.
نامهاي ديكرآقطي: خمان-سبوقه-خمان كبير-آقطي سياه-تر-دارگن-انكوركولي-خمان صغير-پلم-پلخون-شون و آقطي سرخ مي باشد
پوست اين درختچه و برگ آن دارای موادی مانند سامبوسين Sambucine سامبونيگريم نيگرينSambunigerine، كولين، سيكوتين Cicutine و مقدر کمی نيرات پتاسيم می‌باشد. در گلهای آن الدرين Elderine و مقدر کمی اسانس وجود دارد. ميوه آقطی سياه درای كريزان كري سانتي مينChrysanthemin، مواد قندی، اسانس، صمغ، اسيد والزيانيک و اسيد استيك می‌باشد.
خواص داروئی
آقطی سياه از نظر طب قديم ايران سرد و خشک است. پوست ثانوی (داخلی) ساقه و ريشه آن از نظر طبی موثرترين قسمتهای اين گياه است.
۱- در درمان رماتيسم ودرد مفاصل موثر است.
۲- ادرار آور است.
۳- ملين و ضديبوست می‌باشد و بهترين دارو برای رفع يبوست در افراد سالخورده و کسانی است که انقباضات روده بزرگ در آنها ضعيف شده‌است.
۴- دم کرده برگهای خشک شده آن در رفع اسهال موثر است.....
طرز استفاده: ۱) جوشانده : مقدر ۶۰ گرم پوست ساقه، برگ و يا ميوه این درختچه را در يک ليتر آب ريخته و بگذاريد آهسته بجوشد تا حجم آن به نصف برسد. سپس آنرا صاف کنيد.
۴) دم کرده آقطی سياه: مقدر ۱۰۰ گرم گل خشک شده اين درختچه را در يک ليتر آبجوش ريخته و بمدت ۱۰ دقيقه دم کنيد. از اين دم کرده يم توانيد برای شستشوی زخمها استفاده کنيد.
۵) شيره يا آب ميوه: ميوه‌های رسيده آقطی سياه را فشار داده تا شيره آن خارج شود. مقدر مصرف اين شيره يک قاشق چايخوری مخلوط در يک ليوان آب می‌باشد.
۶) شراب آقطی سياه: آب ميوه را گرفته و با هم وزن آن قند مخلوط کنيد. سپس اين مخلوط را بجوشانيد ا شربت غليظی بدست آيد.
مقدر مصرف اين شربت يک قاشق غذا خوری قبل از هر غذا است
مضرات
استفاده زياد از آقطی سياه ممکن است باعث تهوع وهمچنين ورم رودها شود.
آقطی سياه سرد است و بنابرايين افراد سردمزاج حتماً بايید آنرا با عسل بخورند.
تاریخ: جمعه 8 بهمن 1389 - 01:39 عنوان: پاسخ به «گياهان دارويي در ايران وجهان»
مدیر انجمن
عضو شده در: 30 بهمن 1388 پست: 2274
امتياز: 60455
انجبار
نام علمی: Paygonum bistota
از خانواده هفت بندPalygonaceae
انگليسیBistort , Snake Weed , Snake root
نامهای رايج: انارف، اناريف.
انجبار گياهی است پايا ساقه‌اش صاف و ساده بيش از يک متر ارتفاع که‌ريزوم‌هايی بزرگ، پيچدار و انشعابی دارد. برگهای قاعده آن بزرگ و نيزه‌ای است.برگهايش در بالا سبز و در زير کدر و کرکدار است. برگهای زيرين دمبرگ درازی داردبيضوی پهن و نوک تيز و در انتهای روی دمبرگ به‌صورت بال درمی‌آيد. ساير برگهابی‌پايه‌اند. گلها به رنگ گلی يا صورتی کمرنگ با گل پوش منفرد است و پرچمها ازبيرون ديده می‌شود. در ماه خرداد تا تير گل می‌دهد.
ترکيبات شيميايی:
انجبار دارای تانن، گلوکز، آميدون، مواد آلبومينوئيدی، اکسالات کليسم، اسيداگزاليک، لعاب، صمغ، يک ماده رنگی قرمز، ویتامين C است .
قسمت مورد استفاده انجبار ريزوم، ريشه و برگ گياه است که در فصل پاييزريزوم آن جمع‌آوری شده و در آفتاب خشکانده می‌شوند، ريشه‌های بزرگ آن رابرش طولی می‌دهند.
خواص و اثرات دارويی: طبع انجبار سرد و خشک است. از نظر خواص درمانی ضد تب، مدر، ملين، التيام دهنده، قابض قوی،ضداسهال، مقوی عمومی، ضدعفونی کننده، ضد غلبة دم، ضد التهاب، محرک واشتهاآور است.
در استعمال خارجی جوشانده ۱۵۰ گرم ريزوم آن در يک ليتر آب به شکل‌غرغره يا دهان شويه برای التيام زخم، ناراحتيهای حلق، سفت کردن لثه‌های نرم،التهابات لثه، لوزتين
تاریخ: جمعه 8 بهمن 1389 - 01:44 عنوان: پاسخ به «گياهان دارويي در ايران وجهان»
مدیر انجمن
عضو شده در: 30 بهمن 1388 پست: 2274
امتياز: 60455
انجدان رومي
انجدان رومی گياهی است علفي و دارایساقه ضخيم استوانه است به قطر سه تا چهار سانتي متري و به ارتفاع يک تا دو متر است. اين گياه برگهايی ضخيم، گوشتدار، منقسم به برگچه‌هايی با ظاهر لوزي شکل و دندانه‌های نامساوی به رنگ سبز تيره و منتهی به دمبرگ استوانه‌ای مشخص دارد.
گلهاي انجدان رومی بسار کوچک به ابعاد سه مليمتر، به رنگ زرد و مجتمع به صورت چتر مركب به دوازده شعاع نابرابر هستند وزنبور عسل از گلهای آن، غذای پرارزشی به دست می‌آورد. قسمت مورد استفاده گياه ريشه آن است که بويی معطر و طعمی تلخ، گزنده و کمی شيرين دارد و دارای خواص دارويی بسيار است.
مصارف دارويي و پراكنش جغرافيايي در ايران
ريشه انجدان رومی معده را تقويت می‌کند و هضم کننده غذاست و مصرف آن در نارسايی‌های كبدي وكليوي موثر است.
اين گياه با نام ديگر کاشن در از بين بردن بيماريهای پوست مفيد است وضعف عمومي را برطرف می‌کند. مصرف انجدان رومی در آب آوردن بافت هاي بدن، آب آوردن قوزك پا، ورم كليه، ورم مثانه، دفع ادرار، رماتيسم موثر ذکر شده است
1. طبع آن گرم و خشک است. 2. ضد انگل معده و روده است. 3. ضد نفخ و سوءهاضمه می‌باشد.
پراکنش جغرافيايی در ايران
انتشار جغرافيايی اين گياه در مناطقی مانند مازندران،گيلان، آذربايجان، تهران وخراسان ذکر شده است.
نامهاي ديكر
ليفسطيون، کاشن، کاشم، زيره کوهی، کاشم، كاشم رومی، کرفس جبلی، گل شوری و انگدان
توضيح از مولف = اغلب اين گياهان دارويي در دشت ها و روستا هاي ساوه بشكل خودرو در بهار سبز ميشوند
تاریخ: جمعه 8 بهمن 1389 - 01:51 عنوان: پاسخ به «گياهان دارويي در ايران وجهان»
مدیر انجمن
عضو شده در: 30 بهمن 1388 پست: 2274
امتياز: 60455
آنغوزه
اين گياه را در پارسی « انگدان » می‌نامند. نام علمی آن .Ferula assa-foetida L است. انگدان از گياهان دارويی مهم تيره چتريان است و در مناطق استپی و بيابانی ايران می‌رويد.
مشخصات آنغوزه
آنغوزه شيره گياهی است که از تيغ زدن ريشه يا پايين ساقه و يا قطع ساقه گياهان مولد آنغوزه از ناحية يقه گياه خارج می‌شود و در طول تابستان به دست می‌آيد و به دو صورت در بازار عرضه می‌شود. يک نوع را که آنغوزه اشکی گويند بسيار تميز ؛ بدون خاک و خاشاک و مرغوب است رنگ خارجی ان زرد مايل به قرمز يا قهوه‌ای و صاف و شفافت. از نظر ابعاد در حد فندق يا کمی بزرگتر يا کوچکتر در ابعاد نخود است رنگ مقطع آن سفيد است که در مجاورت هوا به سرعت اکسيده شده و تيره می‌شود.و نوع ديگر که در بازار عرضه می‌شود توده‌ای گفته می‌شود که با بی دقتی جمع آوری شده و مخلوط با خاک و خاشاک و برگ است و نامرغوب می‌باشد طعم انغوزه گس در بعضی گونه‌ها تلخ و بويی شبيه بوی سير، متعفن و خيلی تند دارد.
خواص – کاربرد
برای صمغ آنغوزه درمناطق خاور دور خواص متعددی قائل هستند. اين صمغ از ايران و افغانستان از طريق مغولستان به چين و ساير نواحی خاور دور وارد می‌شود آنغوزه برای معالجه هيستری مفيد است .
*************
آويشن
آويشن (در انگليسی Thymus vulgaris) يکی از شناخته شده‌ترين گياهان دارويی است از تيره نعنا. آويشن درختچه‌ای کوتاه و پر شاخه است که برگهای نازک و متقابل دارد. دارای گل‌هايی سفيد و چتری و منفرد است. گونه‌های مختلفی از آن در کوهستان‌های ايران می‌رويد و نامهای گوناگونی دارد. از جمله در همدان به آن آزربه و دركوخردهرمزگان به آن اَوشُه می‌گويند.
آويشن درطب سنتي ايران و اروپا، مصرف دارويی دارد. اين گياه علفی و معطر ، دارای خواص دارويی بسياری است و از آن در صنايع غذايی، دارويی، بهداشتی و آرايشی استفاده متنوعی می‌شود.. قسمتهای دارويی اين گياه، سرشاخه‌های آن و برگ خشک شده آن است.
آويشن در طب سنتی
در طب سنتی از اين گياه به عنوان ضد اساسم، درمان سياه سرفه،برونشيت، عفونت ريه، سرماخوردگي، انفولانرا و برای درمان نفخ وگرفتگي هاي عضلاني استفاده می‌شود. اسم کهليک اوتی (کاکوتی) برای گياه Ziziphous L است نه برای گياه Thymus L.
آويشن در طب نوين
استفاده امروزی و ثابت شده گياه آويشن برای درمان آسم، سرفه هاي خشک مکرر،آمفيزم وبرونشيت است. چاي دم کرده آن را نيز برای درمان عفونت گوش مياني، نفخ و تهوع استفاده می‌کنند، عصاره آويشن حاوی ماده‌ای به نام «تيمول»است که برای بيماری آسم مفید است. حمام آويشن برای مبتلايان به دردهای عضلانی،مفصلي و روماتيسمي مفيد است. ضماد آويشن برای نيش و گزيدگي حشرات موثر است .در حاملگی مصرف اين گياه ممنوع است اما در دوران شيردهی منعی ندارد. . طبع آن گرم و خشك است . آويشن يك اكسپكتورانت گياهي است و براي ناراحتي‌هاي سرماخوردگي و تب مفيد ميباشد.
روش مصرف
برای مصرف اين گياه، ۱ تا ۴ گرم پودر خشک گياه را در يک ليوان آب جوش دم کرده (به مدت ۲۰ دقيقه) بريزيد. پس از صاف کردن محلول را شيرين کرده و ۳ بار در روز مصرف شود.
در التهاب حنجره و لوزه هاو برای درمان آفت به صورت غرغره کردن استفاده شود. برای اين منظور، يک استکان از پودر گياه را در چهار استکان آب جوش آهسته به مدت ۲۰ دقيقه جوشانيده و پس از صاف کردن، برای شست وشوی دهان استفاده شود.
فرآورده‌های دارويی مختلفی از اين گياه ساخته شده و به طور گسترده مورد مصرف بيماران قرار می‌گيرد. از فرآورده‌هايی که به تأييد «نظارت بر امور دارو وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی» رسيده‌است می‌توان «شربت توسيان»، «قطره توسيگل»، «قطره توسيوين»، «قطره تيم آرتا» و «شربت تيمکس» «شربت تيميان» و«شربت برونکوتيدی» را نام برد. اين فرآورده‌ها، همگی ضد سرفه و خلط آور هستند و ايمنی مصرف آنها در دوران شيردهی و بارداری به اثبات نرسيده‌است.
آويشن عامل تصفيه کننده خوبی بوده و در درمان بی‌خوابی و امراض جهاز هاضمه مفيد است. اگر ۵ تا ۱۰ گرم اويشن را در يک ليتر آبجوش دم کرده و با کمی عسل به بيماران مبتلا به تنگی نفس و کليه و مثانه و درد مفاصل و سياتيک و خونريزيهای رحم و ترشحات غير طبيعی زنان بدهيد در دفع بيماری آنها موثر واقع خواهد شد.
آويشن برای جلوگيری از ريزش مو نيز موثر است. ۲۰ گرم اويشن را در يک ليتر آب جوشانده شود و هرچند روز يک بار به سر ماليده شود. ضمناً در خوردن آويشن نبايد زياده روی کرد زيرا باعث بروز البومين در ادرار می‌شود. براي درمان آسم از دمكرده آويشن روزي سه تا چهار فنجان ميل شود مقدار دمكرده آن10 تا 15گرم در500 سي‌سي آب ميباشد . بعد از يك روز طاقت فرسا و جهت رفع خستگي از دمكرده آويشن بنوشيد و خواب آرامي به شما خواهد داد. . براي افزايش شير، خانم‌ها مي‌توانند آويشن را همراه دوغ مصرف كنند. . براي رگ به رگ شدن و پيچيدگي عضلات 50 گرم آويشن را در يك ليتر آبجوش به مدت 12 دقيقه جوشانده سپس صاف نموده يك پارچه كتاني خيس نموده محل درد را كمپرس نمائيد
تاریخ: جمعه 8 بهمن 1389 - 01:55 عنوان: پاسخ به «گياهان دارويي در ايران وجهان»
مدیر انجمن
عضو شده در: 30 بهمن 1388 پست: 2274
امتياز: 60455
با با آدم
بابا آدم که باردان، فيلگوش و آراقيطون (Arctium) نيز ناميده می‌شود گياهی است علفی و دوساله از تيره گل ستاره اي ها (Asteraceae). گياهی است که به اندازه یک متر و نيم تا دو متر ارتفاع رشد می‌کند. با برگهای درشت و خشن و سبز رنگ با گلهای توب مانند و به اندازه فندق يا بزرگتر از آن در باغچه و کنار آبها و يونجه زارها مراتع و مزارع می رويد.
اين گياه در اطراف تهران،البرز، راه چالوس، خراسان، كرمان، رودبار، تفرش، اروپا، شمال آمريکا می‌رويد و در بعضی نقاط پرورش داده می‌شود.
از تجزيه شيميايی برگهای بابا آدم موارد زير بدست آمده‌است: آرکتيول ، فوکينون ، فوکينانوليد ، بتا- ئودسمول ، پتازیتولون ، اِرِموفيلن ، تاراکساسترول. بطور کلی دم کرده يا جوشانده برگ ، ريشه و تخم بابا آدم خاصيت ضد ميکروبی و آنتی تومور دارد.
کاربرد درمانی
ريشه ، برگ تخم و ميوه بابا آدم برای درمان سرطان‌ها،رماتيسم، نقرس، ناراحتی‌های معده، کليه، بيماری‌های پوستی حتی ريزش موواگزما، گلو درد ، ورم لوزه‌ها، سرفه ، سرخک، بر زخمها و آبسه‌ها و مرض قند کاربرد دارد.
مقدار و طرز مصرف
در بيماری‌های فوق به دو صورت خوردنی و ماليدن بر پوست مصرف می‌شود:
به نسبت ۴۰ تا ۶۰ گرم پودربرگ يا ريشه ويا تخم گياه را درچهار ليوان آب جوش دم کرده صبح و ظهر و شب بيمار يکاستکان با شکر تناول می‌نمايند.
برای درمان بيماريهای پوستی و ريزش مو و يا سرطان پوست جوشانده غليظی از برگ،ريشه يا تخم گياه تهيه کرده روزی چند مرتبه بر محل بمالند.
دمكرده ريشه باباآدم دفع كننده اسيد اوريك ميباشد و درمان كننده خيز عمومي بدن ميباشد
رفع جوش‌هاي صورت، ريشه تازه باباآدم را جوشانده و از جوشانده غليظ آن به صورت پماد روي پوست بگذاريد.
پائين آورنده قند خون، از برگ تازه باباآدم ميل و خشكش را به صورت دمكرده استفاده كنيد
تقويت ريشه مو با آب جوشانده ريشه باباآدم موها را ماساژ دهيد
تاریخ: جمعه 8 بهمن 1389 - 02:00 عنوان: پاسخ به «گياهان دارويي در ايران وجهان»
مدیر انجمن
عضو شده در: 30 بهمن 1388 پست: 2274
امتياز: 60455
بادرشبو
بادرشبو (نام علمی: Dracocephalum moldavica) نام يک گياه دارويي و گونه‌ای است از جنس دسكوراينيا. اين گياه بويی خوش و دلپذير همچون بوی بادرنجيويه دارد. آن را التيام‌بخش زخم می‌دانند و از عرق بادرشبو به عنوان تقويت کننده قلب و آرامبخش استفاده می‌شود. آن را دارای خواص آرامش‌بخش، اشتهاآور و ضدنفخ نيز دانسته‌اند. در ايران سه دارو از اين گياه تهيه شده‌است.
پراکنش
به حالت وحشی و خودرو در بعضی از نواحی جنوبی اروپا، جزيره سيسيل ، مولداوي و جنوب غربی آسيا مانند ايران. در ايران: شمال غربی ايران، آذربايجان ، تبريز (بصورت پرورش يافته در باغچه ها)، اروميه (مزرعه ديز سيامک) ، يزدده بالا در نزديکی يزد، مازندران در جنگلهای مرطوب.
**************
بادرنجبويه
بادَرَنجبويه يا بادَرَنگْبويه يا وارَنگ‌بو (Melissa officinalis) گياهی است معطر و علفی چندساله، خاستگاه اصلی آن شرق مديترانه‌است و در بعضی از نقاط آذربايجان نيز يافت می‌شود.
اين گياه از راسته لب‌گلی‌ها (Lamiales) و تيره نعنائيان (Lamiaceae) است. خواص درمانی: آرام بخش اعصاب. ضد بيماريهای قلب. معده و روده و مفرح و نشاط آور می‌باشد.
اين گياه به اشکال مختلفی از قبيل اسانس، عصاره روغنی، روغن، پماد ، كمپرس و دم‌کرده استفاده می‌شود. اسانس اين گياه در آرام کردن درد معده با منشاء عصبی، احساس چنگ‌زدگی در معده، تپش قلب، سردردهای يک طرفه، سرگيجه، عصبانيت، بی‌خوابی، استفراغهای دوران بارداری...... مؤثرست.
تاریخ: جمعه 8 بهمن 1389 - 02:07 عنوان: پاسخ به «گياهان دارويي در ايران وجهان»
مدیر انجمن
عضو شده در: 30 بهمن 1388 پست: 2274
امتياز: 60455
بارهنگ
بارهنگ (Plantago major L) گياه چندساله‌ای از تيره بارهنگ است. نام آلمانی Spitz Wegerich نام آذربايجانی بيزووشا
رده بندی علمی
kingdom:Plantae
divisionMagnoliophyta
class Magnoliopsida
order:Lamiales
family:Plantaginaceae
jenus p;antogo
pecies: P. major
بارهنگ گياهی است پايا، ظاهراً بی کرک يا کمی کرکپوش با بن و ريشه‌ای کوتاه است. ساقه آن به طول ۷۰-۱۰ سانتی متر، متعدد ايستاده يا خيزان، فاقد شيار، مساوی يا کمی بلندتر از برگها است. برگهای آن تماماً طوقه‌ای، تخم مرغی پهن با ۹-۳ رگبرگ قوی و برجسته، کامل یا در حاشيه سينوسی، بی کرک يا کرکپوش، دارای دمبرگ نسبتاً بلند. گلها سبز متمايل به قهوه‌ای، کوچک مجتمع در خوشه‌های دراز استوانه‌ای. موسم گلدهی گياه ارديبهشت تا شهريورماه است. دانه‌های اين گياه تيره رنگ، کوچک و تخم مرغی شکل و در ميوه‌ای پوستينه که به صورت کپسول تخم مرغی بوده و دارای ۲ خانه و محتوی ۸-۴ دانه‌است قرار دارند. دانه‌ها را از اواسط فصل بهار به بعد جمع آوری می‌نمايند.
ترکيبات شيميايی
دانه بارهنگ دارای چربی، صمغ، موسيلاژ، ترکيبات گلوکزيدی است.
خواص درمانی
بارهنگ به همراه قدومه و به دانه مخلوطی درست می‌کنند که به عنوان نرم کننده سينه و برطرف کننده سرفه وخارش‌های گلو مصرف سنتی دارد. خواص درمانی ريشه، برگ و دانه اين گياه اثر نرم کننده دارد و از آنها به عنوان تصفيه کننده خون، آرام کننده ناراحتی‌های آسم مرطوب، اسهالهای ساده و ورم مخاط دهان استفاده می‌شود. جوشاندهٌ دانه بارهنگ در رفع بيماری‌های التهابی کليه و مثانه موثر است. اگر برگ تازه بارهنگ به مدت چند ساعت در آب جوشيده قرار بگيرد، سپس قطعات آن بر روی زخمهای باز قرار گيرد، نه تنها زخمها را از خطر آلودگی حفظ می‌کند، بلکه سرعت بهبود را باعث می‌شود. جوشاندهٌ ريشه گياه همراه با عسل، اگر به صورت غرغره مصرف شود، ورم حلق را از بين می‌برد. برگ تازه و له شدهٌ بارهنگ اگر در محل گزيدگی زنبور عسل و پشه مالش داده شود درد را تسکين می‌دهد. ميزان مصرف جوشانده 50 تا 100 گرم ريشه يا برگ بارهنگ در يک ليتر آب به مقدار سه فنجان در روز مجاز است. اين گياه در جاهای مختلفی می رويد و انواع مختلفی دارد. معمولاً از دانه‌های اين گياه استفاده می‌شود. از اين گياه برای ناراحتيهای تنفسی استفاده می‌شود و يکی از گياه‌های لعاب دار و دارای ماده سافورين است. دانه‌های آن را در آب خيس می‌کنند. اين گياه عوارض جانبی ندارد. از برگ اين گياه به وفور استفاده می‌شود و برگ آن خاصيت ضد عفونی کننده دارد و همچنين دانه اين گياه هم خاصيت ضد عفونی کننده و خلط آوری خوبی برای دستگاه تنفسی دارد.
محل رويش
گياه بارهنگ در منطقه وسيعی از دو قاره اروپا و آسيا و همچنين شمال آفريقا و آمريكاي شمالي می‌رويد. در ايران تقريباً در تمام نقاط می‌رويد.
باريجه
باريجه، کما يا قسنی (Ferula gummosa) گياهی خودرو از خانواده چتريان می‌باشد. از شيره ريشه آن ماده‌ای معطر گرفته می‌شود که در زبانهای اروپايی galbanum خوانده می‌شود و کاربرد دارويی دارد.
در کتب قديم با نام «انجدان» و در زبان سرياني «انگدان اوگاما» خوانده می‌شد. گياهی جدا گلبرگ و شامل ۱۵۰ جنس و در حدود ۳۰۰۰۰ گونه می‌باشند. باريجه گياهی پايا با ساقه ضخيم به ارتفاع ۱ تا ۲ متر و برگهايی به رنگ سبز مايل به خاکستری و پوشيده از تار به طول ۳۰ سانتيمتر بوده، رشد گياه بصورت روزت بوده و از سن پنج سالگی به بعد با ايجاد ساقه گل دهنده به مرحله زايشی وارد می‌گردد. گياه باريجه در طول عمر تنها يک بار به گل نشسته و بذر می‌دهد و پس از آن از بين می‌رود. گلهای آن زرد و مجتمع به صورت چترهای مرکب و عموماً به صورت دستجات فراهم در قسمتهای فوقانی ساقه ظاهر می‌گردد. ميوه بيضی شکل و دراز به طول ۲/۱۲ تا ۲/۱۵ ميليمتر و عرض ۸/۵ تا ۸/۶ ميليمتر می‌باشد که کناره آن باريکتر از نصف قسمت محتوای دانه می‌باشد.
اين گياه در مناطق کوهستانی مرکزی و شمال شرق ايران می‌رويد. ريشه آن در زمين مانند چغندر قند و به رنگ قهوه‌ای مايل به سياه است. با بريدن لايه‌ای نازک از اين ريشه مايعی صمغ مانند به رنگ شیر بیرون می‌زند که در اثر گذشت زمان که در اصطلاح «مدار» خوانده می‌شود به زرد و سپس قرمز تغيير رنگ می‌دهد. ابزارهايی که برای بهره‌برداری از اين گياه استفاده می‌شود عبارتست از: تتيشه برای کندن پای آن که در اصطلاح به اين عمل «پاورداری» گفته می‌شود. تيغی دسته دار و به شکل داس با دسته‌ای چوبی و بلند به اندازه ۴۰ سانتيمتر برای بريدن لايه‌ای نازک از روی ريشه که در اصطلاح اهل فن بِبُرّی (با تشديد را) خوانده می‌شود. پيش بند برای بستن جلوی سينه مثل پيش بند آشپزخانه برای جلوگيری از چسبيدن شيره گياه به لباس در حين برداشت آن. و کالتيک قوطی حلبی برای انباشتن شيره قرمز شده گياه و انتقال آن به حلب‌های ۲۰ کيلويی. شيره گياه که پس از برداشتن لايه نازک برون زده‌است و با گذشت چند روز رنگ آن به زرد و سرخ تغيير کرده با وسيله‌ای به نام «کارد» که ملاقه مانند و بادسته چوبی کوتاه است از روی بدنه ريشه برداشته شده و باز با ببری لايه‌ای ديگر بريده می‌شود. پس از چند روز شيره بيرون آمده تغيير رنگ داده عمل گرفتن آن از سر گرفته می‌شود. بريدن‌ها و گرفتن‌ها تا جايی که در ريشه گياه شير باشد ادامه ميابد. فصل انجام اين کار از اواخر بهار تا پایان تابستان است. نام محلی آن در زبان مردم اقليد فارس و بيدک وآباده فارس ،قاسنی (بر وزن کاسنی) است. و به کسانی که شغل باريجه‌گيری دارند قاسنی‌زن گفته می‌شود. صمغ آن بويی خوش دارد و آتش‌گير است. برخی ديگر از نامهای قديم و جديد آن: به فارسی بارْزَد (نيز به صورتهای بيرْزَد/ بيرْژَد / بيرْزَه / بيْرژَه / بيْرزَی ؛ ولی مؤلف برهان قاطع بارْزَد را معرّب بيرزد دانسته‌است )، وَشا / وِشا ، و جز اينها (به زبان عامّة اندلس ؛ ابن بيطار، ج 4، ص
مشخصات
صمغی است با نام علمی Ferula golbaniflua و نام انگليسی آن galbanum از خانواده Umbelliferae بر اثر شکافی که بر روی ساقه گياه بوجود می‌آورند و يا در اثر نيش حشرات شيره آن خارج شده و در مجاورت هوا سفت شده به رنگ زرد، قهوه‌ای يا سبز بدست می‌آيد. شيره اين گياه شبيه انغوزه‌است.
تاریخ: جمعه 8 بهمن 1389 - 02:18 عنوان: پاسخ به «گياهان دارويي در ايران وجهان»
مدیر انجمن
عضو شده در: 30 بهمن 1388 پست: 2274
امتياز: 60455
برگ بو
تيره برگ بو (Lauraceae) با نام لاتين (Laurus nobilis L.) و به نامهای انگليسی (Sweet bay – Laurel tree – Bay tree)
گياه برگ بو
محل رويش درايران
اين درخت در نواحي شمالي ايران پرورش مي‌يابد و در تهران و اطراف آن نيز وجود دارد.
نامهاي ديگر
باهشتان، درخت غار، مازريون، دفنه، شجرة‌الرند، دهشمت، حب الغار، سازج هندي و غار گيلاسي ميباشد.
ترکيبات شيميايی
در ميوه‌ها ، اسانس‌ها و روغنهای چرب حال حاضر وجود دارد. ميوه‌های حاوی تا 30 ٪ روغن چرب و در حدود 1 ٪ اسانس (terpenes ، sesquiterpenes ، الکل‌ها ، کتون‌ها و). برگ حاوی روغنهای ضروری در مورد 1.3 ٪ (Ol. Lauri folii) ، متشکل از eucalyptol 45 ٪ ، 12 ٪ terpenes ، 03/04 ٪ sesquiterpenes ، 3 ٪ methyleugenol ، و دیگر α - β - und pinenes ، phellandrene ، linalool ، geraniol ، و terpineol.
طرز تهيه روغن حب الغار: ميوه و برگ آن را در آب پخته سپس عصاره آن را بگيرند (با فشار صاف نموده) دو برابر وزن آن روغن زيتون اضافه نموده با حرارت غير مستقيم (بن‌ماري) جوشانده تا آب آن تبخير شود و روغن بماند.
6. براي تسكين دردهاي عضلاني و گرفتگي ماهيچه‌ها با روغن حب‌الغار ماساژ دهيد. ...... با روغن از مهره‌هاي گردن تا كمر را ماساژ دهيد.
برگ سنا
مشخصات گياه
(coronilla varia) گياهی از تيره بقولات، علفی و پایا با ريشه‌ای عميق و ساقهای بالارونده پرشاخه و برگهای تک‌شاخه‌ای
متناوب هستند.
سنا را از برگهای خشک شده انواع کاسياها بالاخص کاسيا اکوتيفوليا «سنای اسکندريه» و کاسيا انگوستيفوليا «سنای هندی» ياتی نولی، از تيره نخود به دست می‌آورند اين گياه در طبيعت به صورت بته و درختچه‌ها ی کوچک يک متر وجود دارد، بومی آفريقا و هندوستان بوده و به صورت وحشی و کشت شده يافت می‌شود. برگها به صورت پر مانند روی ساقه‌ها قرار گرفته، بيضی شکل و نوک تيز می‌باشند، رنگ و اندازه آنها در گونه‌های مختلف فرق می‌کند مثلاً رنگ کاسيا اکوتيفوليا سبز زيتونی. در صورتی که رنگ انگوستيفوليا مايل به زرد است. بوی آن مشخص و طعم آن ابتدا کمی شيرين و سپس تلخ و زننده می‌گردد.
ترکيبات
ماده مؤثر آن جزء دسته انتراکينون گلی کوزيدها بوده و عبارتنداز: سنوزيد B , A (۵/۲ درصد) و مقدار کمی سنوزيد D , C می‌باشد. اين ترکيبات در اثر آبكافت تبديل به رئين و الوا مودين می‌گردند. علاوه بر ترکيبات فوق دارای مقداری رزين «امتيک»، مقدار کم روغن فرار، موسين، و مشتقات فلاون‌ها مثل کامفورید، کامفورول و ايزورامنتين می‌باشد
گياهی است از جنس درمنه‌ها.برنجاسف در خرابه‌ها و کنار جاده‌ها و دشت‌های سایه‌دار می‌روید. نامهای ديگر آن در فارسی برتراسک و بوي‌مادران است. برنجاسف عربی شده برنجاسپ است. گياهی است پربو وطبع آن گرم است. گلچه‌های آن زردرنگ‌اند. اين گياه بومی مناطق معتدل آسيا، اروپا و شمال آفريقا است.
مصرف آن به عنوان داروی ضد نفخ، ادرار آورو دهان شويه است.
از اين گياه در طب سوزني و به خصوص در فتيله گذاري استفاده می‌شود، به اين صورت که آن را در مواضع خاص طب سوزنی بر روی بدن می سوزانند و از گرمای حاصل از آن برای تحريک جريان گردش خون به منظور جلوگيری ازحساسيت و برای درمان بيماری يا بی حس کردن موضع، استفاده می‌کنند
تاریخ: جمعه 8 بهمن 1389 - 02:22 عنوان: پاسخ به «گياهان دارويي در ايران وجهان»
مدیر انجمن
عضو شده در: 30 بهمن 1388 پست: 2274
امتياز: 60455
بنه
بنه (بِنِه) به گويش محلی لارستاني و بستكي آن را ( بُّـه ) گويند.در زبان کردی آن را "داره بن" و در برخی مناطق کردنشين ديگر آن را "ون" می گويند. نام علمی آن Pistacia atlantica می باشد که يکی از وايته های مهم آن Pistacia atlantica var.kurdica يا همان "ون" است. درختی است کهن سال وبا عمر طولانی که در برخی موارد نبه 300 سال هم می رسد به ارتفاع قريب به ۵ متر واحياياً ارتفاعش تا ۷ يا ۹ متر نيز رسيده‌است در بعضی از مناطق کوهستانی مانند کردستان ايران به ميوه آن "قزوان" می گويند که برای خوشبو کردن دوغ و روغن حيوانی و همچنين در درست کردن ترشی استفاده می کنند . درخت بنه منبع توليد شيره سقز است.سقز که در گويش کردی منطقه بانه به آن ( بنِشت ) گفته ميشود صمغی به رنگ سبز خيلی روشن ، غليظ و بسيار چسبنده است که استفاده دارویی فراوان داشته و به عنوان يک ملين قوی در درمان يبوست و درمان ناراحتی های گوارشی استفاده ميشود . 25 درصد از شيره سقز حاوی روغن پرارزش و صنعتی تربانتين است که کاربردهای فراوانی در صنعت دارد .
. در بانه درخت بنه اغلب بصورت توده های مخلوط با درختان بلوط در روستاهای کانی سور ، سياحومه ، دارينه ، باشوان ، بنه ژاژ ، همزلان ، ويسک ، رشکی ، خجک و ... مشاهده می شود . شاخه‌های اين درخت سفيد کمی مايل به خاکستری است. اين درخت نيز مانند ساير درخت‌های کوهستان مانند: كنار، كور وسمر، كرت ، كوهنگ ، سلم وغيره، در زمان قديم مردمان کوخرد از هيزم این درختان برای پخت و پز در مناطق مختلف کوه کم وبيش يافت می‌شود، اما بيشتر در قله‌های پرارتفاع ، پرتگاها ، نرگ ها و سرگردها ومناطق دور دست کوهستانی می‌رويد.
مقاومت با کم آبی
اين درخت با مقاومت زياد در مناطق کوهستانی با آب و هوای نه چندان سرد می‌رويد و امروزه در ليست درختان حفاظت شده قرار دارد.به اين درخت پسته وحشی نيز گفته می‌شود
بهره برداری با شيوه ای سنتی و به روش زير انجام می‌گيرد :
ابتدا درختان مناسب با قطر حداقل 30 سانتيمتر را انتخاب کرده و با تيشه زخم هايی به اندازه 5 سانتيمتر و عمق 1 سانتيمتر به حالت زيگزاگی و با فاصله 20 سانتيمتر از همديگر را روی تنه درخت ايجاد می کنند . تعداد زخمهای ايجاد شده روی يک درخت نبايد بيشتر از 25 زخمه باشد چون در اينصورت به مرور زمان به درخت صدمات زيادی وارد آمده و باعث خشک شدن تدريجی آن می شود . اگر چه اغلب مشاهده می شود که گاه تا 70 زخمه نيز بر يک درخت زده شده است . همچنين زخم ها بايد بر تنه اصلی درخت زده شود و از زخمه زدن بر شاخه های فرعی درخت اجتناب کرد.بعد از ايجاد زخمها ، با خاک رس کاسه های گلی کوچکی درست کرده ( که در زبان کردی به اين کاسه ها کوجيره گفته می شود ) و در زير زخمهای ايجاد شده بر روی درخت نصب می‌کنند . خاک رس بعلت خاصيت چسبندگی فراوان مناسبترين خاک برای درست کردن کاسه های گلی است . ورز دادن گل برای تهيه کاسه نيز بسيار مهم است چون اگر گل تهيه شده خوب ورز داده نشده باشد ، کاسه درست شده پس از خشک شدن در مقابل آفتاب ترک خورده و از درخت جدا می شود .بعد از اين مرحله می بايست چند هفته صبر کرد تا شيره درختان به داخل کاسه ها تراوش کرده و کاسه ها پر از شيره شود .بعد از پر شدن کاسه ها از شيره ، که بسته به شرايط آب و هوايی منطقه ممکن است 3 الی 5 هفته طول بکشد ، اقدام به جمع آوری کاسه ها می نمايند . جمع آوری کاسه ها در صبح زود و از موقع طلوع آفتاب شروع شده و تا هنگامی که هوا هنوز خنک است ادامه می يابد چون با گرم شدن هوا شيره سقز ( که در اين مرحله به شيره بنيشته تال گفته می شود ) رقيق و چسبنده شده و جمع آوری آن ضايعات زيادی به همراه خواهد داشت .
بهتر است بعد از جمع آوری محل زخمها را با گل پوشانده شود تا با اين کار درخت از ابتلا به آفات در امان بوده و درمان زخمهای آن با سرعت بيشتری انجام پذيرد . همچنين بر روی زخمی که ايجاد شده تا چند سال بعد از آن که زخم کاملاً ترميم شود ، نبايد زخم جديدی ايجاد کرد .
پس از جمع آوری کاسه ها در حالی که شيره بعلت خنکی هوا سفت شده است و حالتی مانند خمير نان دارد ، اقدام به جدا سازی شيره از کاسه ها می نمايند . بدين ترتيب که انگشت اشاره را با روغن محلی چرب نموده و آن را در شيره فرو برده و با يک حرکت سريع شيره را از کاسه گلی جدا می نمايند .
چون شيره خام بسيار رقيق بوده و حمل آن مشکلاتی را به همراه دارد ، اغلب بعد از جمع آوری ، شيره ها را در ظرف های حلب می ريزند و پس از اضافه نمودن مقدار مشخصی آب ، آن را می جوشانند که با اينکار شيره ، غليظ شده و ناخالصی هایی مانند سنگريزه ، گرد و خاک ، برگ و ... که در هنگام جمع آوری شيره به آن چسبيده است ، جدا می شود . پس از پايان يافتن عمل جوشاندن ، شيره ها را در داخل کيسه هايی که از پارچه مخصوص درست شده است می ريزند و در آب سرد می گذارند تا کاملاً سفت شود و حمل و نقل آن با راحتی بيشتری صورت پذيرد .
متاسفانه جنگلهای بنه منطقه اغلب بدليل بهره برداريهای بی رويه و همچنين بهره برداری در سالهای خشک ( که درخت نياز به استراحت دارد ) ، صدمات جبران ناپذيری ديده اند که اميد است با افزايش آگهی در ارتباط با نحوه صحيح بهره برداری ، اين گونه باارزش حفظ شده ، و از نابودی آنها جلوگيری گردد .
کاربردهاي درخت بنه منبع توليد شيره سقز است . سقز که در گويش کردی منطقه بانه به آن ( بنِشت ) گفته ميشود صمغی به رنگ سبز خيلی روشن ، غليظ و بسيار چسبنده است که استفاده دارويی فراوان داشته و به عنوان يک ملين قوی در درمان يبوست و درمان ناراحتی های گوارشی استفاده ميشود . 25 درصد از شيره سقز حاوی روغن پرارزش و صنعتی تربانتين است که کاربردهای فراوانی در صنعت دارد .
ميوه درخت بِنِه
ميوه اين درخت هم‌زمان با رسيدن ثمرنخل خرما «زامردان» ميوه اش می‌رسد وقابل مصرف است.نوع نارس اين ميوه که به صورت خام و بدون نياز به شکستن پوسته(قبل از سخت شدن پوسته) خورده می‌شود،بنه‌چه يا به گويش محلی در منطقه سروشان بنه‌شه خوانده می‌شود. ميوه درخت بـنـِه ريز و مُدَوَر «گِرد» و کُورَوی مانند وبه رنگ سبز تيره‌است، وبه نام برکُو معروف است. البته نوع ديگر نيز هست که کمی ريزتر است و به نام «کِهُن» معروف است. مغز ميوه بنه به پسته شبيه ولی بسيار کوچکتر است. به دليل سخت بودن پوست دانه آن، در شرايط عادی نمی‌توان با کاشت آن نهال توليد کرد بلکه دانه آن پس از چند سال ماندن در محيط و سايش پوسته يا ترک خوردن در يخبندان در بهار جوانه می‌زند. ميوهش ترش مزه و برنگ سبز تيره‌است.
جای رشد در ايران
زاگرس (استان فارس)
استفاده خوراکی
در مناطقی از ايران مغز ميوه بنه رسيده را در پس از آسياب يا له کردن در آب جوش ريخته و غذايی به نام آب‌بنه با آن درست می‌کنند.بنه از حبوبات بسيار گرم محسوب می‌شود و به خاطر روغنی بودن،اين دانه چربي و البته انرژي بسياری در خود دارد.
تاریخ: جمعه 8 بهمن 1389 - 02:33 عنوان: پاسخ به «گياهان دارويي در ايران وجهان»
مدیر انجمن
عضو شده در: 30 بهمن 1388 پست: 2274
امتياز: 60455
بولدو
نام علمی
بولدو :peumus boldus
محل رويش
درشيلی وسانتياگو
مشخصات
درختی است به ارتفاع ۶تا۸ميباشد.برکهای آن متقابل -بيضوی-برنگ خاکستری مايل به سبز چرمی ومقاوم . گلهای آن بردونوع نر وماده برروی دودرخت عليهدهقراردارد.گلهای نرآن پرچمهای متعددولی گلهای ماده آن مادگی مرکب از سه تاپنج برچه مجزا محصوردرپرچمهای تحليل يافته وعقيم.
خواص
برگهای اين گياه برای تقويت دستگاه هاضمه مفيد است.
باعث ترشح صفرا و دفع اوره می‌گردد.
خواب آور است....
***************
بومادران
بومادران گياهی است از تيره گل‌ستاره‌ای‌ها (كاسنيان) از سرده بومادران‌ها (Achillea).
تاريخچه
نام لاتين اين گياه برگرفته از نام آشيل، قهرمان افسانه‌ای يونان است. گفته می‌شود در دوران نبردهای تروآ (حدود ۱۲۰۰ سال قبل از ميلاد) از بومادران برای درمان زخم و جلوگيری از خونريزی و عفونت استفاده می‌شد. نام مرسوم آن يعنی «خون دماغ» کاربرد سنتی بند آورنده خونریزی آن را بيان می‌کند.
ويژگی‌های گياه‌شناسی
گياهی است پايا، به ارتفاع ۲۰ تا ۹۰ سانتيمتر و حتی بيشتر که برگهايی بدون دمبرگ، دراز و پوشيده از کرک دارد که دارای بريدگی‌های زياد و باريکی است. گلهای سفيد رنگ آن به صورت کاپيتول کوچک و مجتمع، گل آذين ديهيم در قسمت انتهايی ساقه قرار گرفته‌اند. کاپيتول‌های کوچک و متعدد آن به طول ۴ تا ۸ ميلی متر و به عرض ۲ تا ۵ ميلی متر می‌باشد و در هر کاپيتول آن، دو نوع گل، يکی زبانهای و سفيد رنگ، واقع در حاشيه گل آذين و ديگری لوله‌ای و واقع در ناحية وسط، ديده می‌شود. همه قسمتهای گياه دارای بوی نافذ و تلخ مزه‌است. بومادران گونه millefolium دارای گلهای سفيد رنگ می‌باشد ولی گونه santolina از نظر اندازه، گياهی کوچک تر و دارای گل‌هايی به رنگ زرد با بويی معطر و نافذ است.
خرده نگاری
گرد بومادران به رنگ سبز روشن با بوی معطر و مخصوص و طعم تلخ بوده و در زير ميکروسکوپ شامل قسمتهای زير است: تارهای غيرترشحی که اختصاصی است، بخشی از فيبرهای ساقه، بخشی از گلبرگ با پارانشيم کنگره‌ای، بخشی از ميلة پرچم و دانه گردة به شکل کروی و خاردار.
Assay
تعيين مقدار اسانس: ۳۰ g اندام هوايی گياه را با۵۰۰ mL آب داخل بالنی با حجم mL ۱۰۰۰ ريخته و با سرعتmL ۳-۴ در دقيقه، به مدت ۴ ساعت تقطير کرده و با حلال گزيلن تعيين مقدار می‌شود. ميزان خاکستر تام: حداکثر ۱۰٪ ميزان خاکستر تام نامحلول در HCl: حداکثر ۲٫۵٪ ميزان رطوبت: در اثر خشک کردنg ۰٫۵ پودر گياه در oven با دمای Cﹾ۱۰۵- ۱۰۰ به مدت ۲ ساعت، بيش از ۱۲٪ ورن کاهش نيابد.
محل رويش و زمان جمع آوری
بومادران علف هرز مزارع است و به صورت خودرو در دشت‌ها و کنار جاده‌ها و نواحی کوهستانی اروپا و در مناطقی از شمال ايران و ارتفاعات البرز می‌رويد. زمان گلدهی گياه از اواخر ارديبهشت تا پايان تيرماه و بهترين زمان برداشت نيمه اول تيرماه است. بومادران در گويش شمال خراسان و آذربايجان ساريگل نام دارد.
بخش مورد استفاده
سرشاخه‌های گلدار گياه و عصاره روغنی حاصل از گل.
فرآورده‌ها
اشکال موجود: کپسول، عصاره، پودر، چای، تنتور، لوسيون، baths داروی موجود در بازار: يکی از اجزای متشکله پودر شيرينوش از شرکت گل دارو و از اجزای دهانشويه پرسيکا از شرکت پورسينا می‌باشد
خواص درمانی
گل:
درمان مشکلات سيستم تنفسی: ضد حساسيت، قابض مخاط، ضد احتقان، خلط آور, عصاره روغنی (حاصل عصاره گيری از گل): ضد التهاب و ضد اسپاسم، مرطوب کننده پوست، پاک کننده آرايشی، ضد شوره سر، محرک رشد مو، التيام دهنده موضعی ( کاربرد در ساخت شامپوها )
برگ:
محرک انعقاد خون، التيام دهنده زخم و جراحات. جويدن برگ تازة آن برای دندان درد توصيه می‌شود.
بخش‌های هوايی:
درمان مشکلات سيستم گوارشی : آرام بخش دردهای معدی ، محرک گوارشی، مقوی معده، ضد نفخ، ملين، صفرا آور، برطرف کننده بی اشتهايی ، رفع کننده بواسير, درمان مشکلات سيستم ادراری- تناسلی : ضد عفونی کننده مجاری ادراری، ادرار آور، قاعده آور، منظم کننده قاعدگی، کاهش دهنده خونروی ماهيانه و کاهش درد, درمان مشکلات سيستم قلبی-عروقی: تونيک خونی، محرک گردش خون، شل کننده عروق محيطی، کاهنده پر فشاری خون، ضد ترومبوزمغزی و شريانی، تقويت کننده رگ‌های واريسی، معرق و تب بر، ضد ويروس، ضد باکتری، ضد کرم، پشه کش، حشره کش ، شستشو دهنده و ضد عفونی کننده، درمان اگزما و ساير مشکلات پوستی، ضد درد و مسکن
ترکيب با گياهان دارويی ديگر
بذر کرفس: افزايش دفع اسيد اوريک و درمان نقرس
آقطی و نعناع: مفيد برای سرماخوردگی و آنفولانزا
زيژفول يا بداغ برفی: درمان فشار خون بالا
افشره دم اسب و بارهنگ نيزه‌ای: درمان شکنندگی مويرگ‌ها
عوارض جانبی
بومادران جزو گياهان با حداقل عوارض جانبی است و در دوز مصرفی سر شاخه‌های گلدار به صورت دم کرده، عوارض جانبی آن نادر است ولی با اين حال عوارض زير را به آن نسبت داده‌اند: خواب آلودگی، سداسيون، تهوع، استفراغ، بی اشتهايی، حساسيت به نور (مصرف دراز مدت)، درماتيت تماسی (به احتمال قوی در اثر گوايانوليد پراکسيدها از جمله آلفا- پروکسی آشی فوليد)
موارد احتياط و منع مصرف
حاملگی (محرک انقباض رحم است)، شيردهی، کودکان زير دو سال، حساسيت به بومادران و ساير اعضای خانواده Compositae از مصرف اين دارو در ناحيه اطراف و داخل چشم خودداری شود.
تداخلات دارويی
با آنتی اسيدها، H2 Blockers، مهارکننده‌های پمپ پروتون کاهش اثرات داروها با آنتی کواگولانت‌ها و ضد پلاکت‌ها (هپارين، وارفارين، ساليسيلات) افزايش ريسک خونریزی با داروهای ضد فشار خون کاهش بيش از حد فشار خون با مضعف‌های CNS (مسکن- خواب آورها، الکل، opiateها، باربيتورات‌ها) over sedation با املاح آهن کاهش جذب املاح مصرف با فاصله ۲ ساعته از هم
بخش‌های داروئی
سرشاخه‌های گل دار
برگ
گل بومادران جهت دفع کرمهای معده و روده بسيار مفيد می‌باشد.منع مصرف برای اشخاصی که دارای حساسيت‌های فصلی می‌باشند وجود دارد.جهت بهبود سوءهاضمه و ديگر موارد گوارشی مفيد است.مقدار مصرف برای اشخاص بالغ روزانه ۲۵ گرم بيشتر توصيه نمی‌شود.
بهار ناريج
بهار نارنج شکوفه نارنج است که در عطرسازی، ساختن اسانس و تهيه مربا کاربرد دارد.مربای بهار نارنج معروف است
خواص
.كساني كه تپش قلب دارند از اين نسخه استفاده كنند: سنبل الطيب يك گرم + ليموي عماني يك عدد + بهار نارنج 2 گرم + گل گاوزبان 3 گرم در يك قوري دم كرده روزي 3 فنجان ميل شود.
دم كردة بهار نارنج كه همان گل نارنج است براي اختلالات عصبي مفيد ميباشد
عرق بهار نارنج مقوي جسم و روح است.
. عرق بهار نارنج تقويت كنندة قلب است.
عرق بهار نارنج تقويت كنندة اشتها است.
زيادي در خوردن عرق نارنج بي‌خوابي ايجاد مي كند.
عرق بهار نارنج زود فاسد ميشود بهتر است دور از نور نگهداري شود.
درايران
شيراز در ارديبهشت ماه به عطر بهار نارنج معروف است؛به‌نحوي‌که شيراز را شهر بهار نارنج می‌نامند
توضيح از مولف = از عطر و رايحه بهار نارنج در آروما تراپي بعنوان آنتي استرس استفاده مي شود.
************************
بهمن پيچ
رويش
اين گياه در جنگل‌هاي غرب و مركز هند از بيهار تا مناطق غرب جامو و سيلان و استراليا انتشار دارد ميوه آن خميده و مارپيچي است و در بازار دارويي ايران با نام بهمن پيچ عرضه ميشود. ميوه آن كه مصرف دارويي دارد از برچه‌هاي باريك پيچيده‌اي كه كلاً به شكل مخلوط به طول 5/4 سانتيمتر ميباشد تشكيل شده است. برچه‌ها كركدار به رنگ مايل به سبز و در هر يك از آنها يك رديف دانه قهوه‌اي رنگ گوشه‌دار وجود دارد.
خواص
1. جهت نرم‌‌كردن پوست و مخاط از ميوه اين درخت مي‌توان استفاده كرد. 2. براي رفع عفونت‌هاي ابتدائي در ريه از دمكرده اين گياه مي‌توان استفاده كرد. 3. جهت افزايش اشتها از ميوه اين گياه استفاده شود. 4. براي معالجه رماتيسم از دمكرده اين گياه استفاده شود. 5. براي معالجه و گرفتگي عضلات از دمكرده اين گياه نوشيده و از روغن آن به محل درد بمالند.
از عصاره بهمن‌پيچ برای درمان بيماري قند و رفع چرک حفره‌های بدن خصوصا چرکی که در اثر عفونتهای ابتدايی در ريه می‌باشد استفاده می‌شود
************************
بيد مشك
بيدمِشک (salix aegyptiaca) گياهی است از نژاد بيد که اندازه آن از بيد معمولی کوچکتر ولی سنبله هاي آن دارای اسانس معطری هستند. گلهای آن قبل از برگها ظاهر می‌شوند .اسانسي از اين گياه گرفته می‌شود بنام عرق بيد مشک. هم برای معطر کردن شربت و هم دارای خواص درمانی بالا می‌باشد.
درايران
عرق بيدمشک از سوغات شهر اروميه می‌باشد
نامهاي ديگر
گل بيدك، مِشك فيك، مِشبِد، سوگوت، پيشي پيشي، دارفشفشه، گربه بيد، بهرامَج، شاه بيد، بيد طبري، خِلاف بان و خِلاف بلخي
خواص
1. طبع آن سرد و تر است. 2. براي آرام شدن اعصاب روزي 2 فنجان از دمكرده گل بيدمشك ميل شود. 3. براي درمان زردزخم 25 گرم برگ بيدمشك را در يك ليوان آب خيسانده سپس 12 دقيقه بجوشانيد 20 دقيقه دمكرده هر 5 ساعت يك فنجان ميل شود. 4. براي سردردي كه ناشي از سودا باشد با عرق بيد مشك و گلاب شربت درست كرده ميل شود اين شربت سرگيجه را از بين مي‌برد. 5. شربت بيدمشك تقويت‌كننده قلب است. 6. براي درمان تب 5 گرم پوست بيدمشك را در 200 سي‌سي آب جوشانده 20 دقيقه دمكرده با كمي عسل شيرين نموده روزي 3 بار هر بار يك فنجان ميل شود. 7. براي درمان كم‌اشتهايي از شربت بيدمشك استفاده شود.
************************
پاي خر
پای خر (پای کره اسبی هم گفته‌اند) نام گياهی دارويی است از خانواده گل ستاره ها از گونه خرپاها (Tussilago).
پای خرگياهی پايا و دارای ريشه قوی ، گوشتدار و به رنگ سفيد مايل به قهوه‌ای است. در آغاز فصل بهار و قبل از پيدايس برگ ها، ساقه کوچکی از گياه رشد می‌کند که هريک به کاپيتول منتهی می‌شود. رنگ برگها سبزاما سطح آن به علت پوشيده بودن از کرک‌های ظريف به رنگ سبز مايل به سفيد است.
ترکيبات شيميايی
گلهای اين گياه دارای تانن، فاراديول (faradiol) ، اسيدهای ماليک، گانيک، ونيک و دو نوع فيتوسترين می‌باشد. در برگهای آن گلوکزيد وجود دارد.
خواص درمانی
از ريشه و برگ گياه، برای بخور ، رفع سکسکه، سرفه‌های خشک و درمان آبسه و له شده برگها با عسل بصورت ضماد برای مداوای باد سرخ استفاده می‌شود. همچنين صورتهای دارويی ديگر پای خر برای حفاظت پوست استفاده می‌شود.اين دارو خلط آور و آرام کننده نيز می‌باشد. 1. طبع آن گرم و خشك است. ..... 3. براي سرطان ريه و خروج اخلاط خوني از سينه از دمكرده گل آن استفاده شود. 4. از دمكرده آن مي‌توان به عنوان مايع شستشوي چشم استفاده كرد. 5. افراد مسلول مي‌توانند از دمكرده آن ميل كنند. 6. براي درمان فلج ناگهاني ناشي از خونريزي مغزي دمكرده اين گياه نيز مفيد ميباشد. 7. آدرپشتك 5 گرم در 250 سي‌سي آبجوش 20 دقيقه دمكرده صاف نموده 4 نوبت در روز ميل شود. 8. براي كم كردن ورمها از ضماد برگ و گل آن استفاده شود. 9. كساني كه ناراحتي كبدي دارند از اين گياه با احتياط استفاده كنند و نبايد بيش از 2 هفته استفاده شود. 10. .....
محل رويش
غالب نواحی ايران مانند شميرانات و كندوان محل رويش اين گياه می‌باشد
خواص
1. طبع آن متعادل مايل به گرمي و خشك است. 2. پرسياوشان تب‌بر است. 3. دمكرده آن براي درمان زردزخم استفاده ميشود. 4. براي بيماري‌هاي برونشيت از دمكرده آن استفاده شود. 5. عمر خاصيت دارويي آن 6 ماه است بعد از يك سال از چيدن هيچ‌گونه خاصيتي ندارد. 6. جوشانده آن به عنوان مسهل صفرا، بلغم و سوداي موجود در معده و روده‌ها مفيد است. 7. دمكرده آن براي درمان بيرون راندن اخلاط سينه و درمان تنگي‌نفس مفيد است. 8. ماساژ با جوشانده آن باعث سياه‌شدن مو و تقويت آن مي‌گردد. براي اين كه نتيجه بيشتري راجع به تقويت مو بگيريد مي‌توانيد سوخته پرسياوشان را به صورت ضماد روي سر بگذاريد.
************************
پروانش
نام علمی
خانواده: خرزهره Apocynaeeae
نام انگليسی Periwinkle , Myrtle
نام علمي :Vinca minor L
نامهای ديگر
پروانش کوچک گل تلفونی، گل‌تلگرافی.
مشخصات
گياهی پايا، علفی و خزنده که بومی اروپاست. گياهی چندساله و هميشه سبزکه روی زمين گسترده می‌شود که ارتفاع آن تا ۶۰ سانتيمتر می‌رسد. برگهايش کامل و متقابل و بيضی کوچک دراز نوک تيز و کمی براق است.گلهايش چهارگلبرگی تا پنج برگی قيفی شکل غالباً آبی رنگ و گاهی آبی روشن‌است. گلها در اواسط زمستان تا اواسط بهار باز می‌شوند. در گيياه پروانش ماده‌ای تلخ به‌نام وين سيين (Vincine) تانن، پکتين، کاروتين،الکالوئيدهای وينکامی نين، وينکامين، وين سينين، کاتارين، و اسيدهای فرميک،استيک، اسکوربيک و گلوکوزيد و نوعی ساپونين و مقادير زيادی از الکالوئيدهاي‌وينين Vinine و پوبسين Pubcine وجود دارد. قسمت مورد استفاده اين گياه همه قسمتهای گياه خصوصاً برگهای آن‌که درهرفصلی می‌توان چيد و در مجاورت گرما خشکاند.
موارد استعمال پروانش در کمبود ويتامين C ، بازکردن مجاری عروقی،خصوصاً با اثر تنظيم‌کننده و اکسيژن دهنده مغزی، اسهال، خونريزی، رفع اخلاط‌خونی، سرفه، سرطان، سل، ورم لوزتين، اسهال خونی، رفع نزله‌های مزمن، وجودخون در ادرار، عادت ماهيانة دردناک و ترشحات زنانگی، تب‌های نوبه، زخم روده،سقط جنين (به‌صورت جوشانده) و... می‌باشد. وينکامين موجود در اين گياه در موارد تصلب مغزی، عوارض ناشی از بالابودن فشار خون مانند سردرد، سرگيجه، احساس صداهائی در گوش، نارسائی‌عمل شريانهای قلبی، عوارض عروقی، شبکيه چشم، کم شدن حافظه، اشکال در تمرکز و کم شدن و ضعف قوای مغزی ناشی از پيری استفاده بعمل می‌آيد. در مداوای کم خونی و به همراه داروهای آهن‌دار مصرف می‌شود. در موردمالاريا و ورم روده و امعاء و نیز خونريزی به‌کار برده‌اند. در استعمال خارجی جوشانده آن به‌صورت لوسيون جهت درمان زخمهای بازو بسته و به‌صورت غرغره در رفع آنژين و ورم لوزتين، به‌صورت تنقيه در رفع‌ديسانتری و زخمهای روده مصرف می‌شود. از پوسيون آن در پانسمان زخمها واولسرها به‌کار می‌رود. مقدار مصرف به‌صورت لوسيون ۲۰ تا ۲۵ گرم برگ در يک‌ليتر آب است که پس از جوشاندن برای شست و شوی دهان و درمان ورم لثه‌ها، وبه‌صورت کمپرس برای شستن زخمها و بيماری‌های جلدی استفاده می‌شود. مقدار مصرف به‌صورت دم کرده ۱۰۰ گرم برگ را در يک ليتر آب جوش‌دم‌کرده و پس از شيرين کردن يک فنجان يا ليوان ضمن صرف غذا ميل نمائيد. - جهت آنژين 10 گرم برگ‌هاي پروانش را در 200 سي‌سي آب ريخته حرارت داده تا جوش آيد 12 دقيقه بجوشد سپس هنگامي كه گرم است روزي 2 تا 3 بار بصورت غرغره استفاده گردد ورم لوزه‌ها فرو خواهد نشست. -براي درمان برونشيت 6 گرم برگ خشك گياه پروانش را به مدت 2 ساعت در آب سرد خيسانده سپس حرارت داده تا به جوش آيد 15 دقيقه دمكرده صاف نموده روزي 3 تا 4 فنجان بنوشند. - جهت برطرف كردن تب از روش شماره 2 استفاده شود. - جهت رفع اسهال 6 گرم از اين گياه را به مدت 2 ساعت در 150 سي‌سي آب خيسانده سپس حرارت داده تا به جوش آيد 15 دقيقه دمكرده روزي 3 يا 4 فنجان بنوشند. - جهت درمان ترشحات سفيد خانم‌ها از روش شماره 2 استفاده شود. - جهت تنظيم عادت ماهانه و تسكين درد آن 10 گرم از اين گياه را در 250 سي‌سي آب سرد به مدت 2 ساعت خيسانده حرارت داده تا به جوش آيد 15 دقيقه دم بكشد سپس روزي 3 الي 4 فنجان بنوشند
************************
پنج انگشت
پنج انگشت (نام علمي: Vitex agnus-castus) درختچه زيبايی به ارتفاع يک متر و نيم است که به علت گلهای زيبايی که دارد گاه به عنوان گياه تزئينی کاشته می شود. بدين علت به آن پنج انگشت گويند که برگهای آن پنجه ای و پنج تايی است. گلهای آن به رنگ آبی و شبيه سنبله ای دراز است که سپس تبديل به گل می شود. اين گياه را فلفل بيابانی نيز می نامند و در بسياری از مناطق ايران می رويد.
تاريخچه
در گذشته اعتقاد داشتند که اين گياه باعث کاهش ميل جنسی می‌شود و به همين دليل در قرون وسطی راهبان روی برگهای اين گياه تفکر می کردند و به همين دليل نام ديگر اين گياه به پاکدامنی(chasteberry)مربوط می شود. با اين وجود امروزه مشخص شده است که اين گياه اثری بر ميل جنسی ندارد.
خواص دارويی
ميوه اين گياه قابض است و به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک می کند. افرادی که دچار بواسير يا شقاق باشند می توانند از اثرات درمانی آن سود بجويند و در جوشانده اين گياه بنشينند تا عارضه برطرف شود. ضماد ميوه و برگ آن ادرار را افزايش می دهد و مقدار زياد آن برای کليه مضر است. اين گياه در درمان سر درد هم مفيد است. اين دارو جهت رفع اختلالات قاعدگی و يائسگی به کار می‌رود. پنج انگشت، گياه بسيار مؤثری برای درمان اختلالات قاعدگی است. از گياه پنچ انگشت، داروهايی به نامهای ويتاگنوس ( VITAGNUS ) و آگنوگل(Agnugol) تهيه کرده اند که عصاره خشک اين گياه می‌باشد. ميوه اين گياه اثرات درمانی زيادی برای رحم دارد. قاعدگی را تنظيم می‌کند و برگ اين گياه ورم‌های رحمی را بهبود می بخشد و عفونت را پاک می سازد. فوايد آن به قدری زياد است که از اين گياه در قرص‌های گياهی مورداستفاده برای تنظيم قاعدگی و کاهش خونريزی استفاده می شود.
داروشناسی
مکانيسم دقيق اثر اين گياه مشخص نيست ولی مطالعات نشان داده است که اين گياه تحريک کننده(agonist) گيرنده‌های دوپامين نوع دوم(D2) است و باعث کاهش ترشح پرولاکتين می شود.به نظرمی‌رسد گياه پنج انگشت با اثر بر محور هيپوتالاموس ـ هيپوفيز اثر خود را اعمال می‌کند. اين گياه باعث کاهش آزاد شدن FSH* و افزايش آزاد شدن LH** و پرولاکتين از هيپوفيز می‌گردد. هورمون‌های FSH و LH در توليد استروژن ( هورمون جنسی زنانه ) از تخمدان‌ها و دوره تخمک گذاری در خانم‌ها موثرند. مطالعات نشان داده است که گباه پنج‌انگشت حاوی ترکيبات استروژنيک نمی‌باشد و مستقيماً بر روی تخمدان‌ها تاثير نمی‌گذارد. برخی مطالعات هم اثر اين گياه بر گيرنده‌های اوپيوئيدی را نشان داده اند
**********************
پنيرك
پَنيرَک جنسی از گياهان خزنده و پايا با بلندای ۱۰ تا ۱۵ سانتيمتر و ساقه‌های ستبر، شاخه‌شاخه و کرکدار است. اين سرده در ايران ۱۰ کونه گياه علفی يکساله يا چندساله دارد.
************************
تاتوره
تاتوره (Datura stramonium L) يا داتوره، گياهی است يکساله به ارتفاع ۲۰۰ _ ۵۰ سانتی متر، از تيره سيب‌زمينی.
جزو گياهان داروئی محسوب می‌شود.از اين گياه ماده آتروپين بدست می‌آيد که خاصيت ضدسم دارد.خود اين گياه سمی می‌باشد.آب موجود در آوندهای اين گياه اگر در چشم ريخته شود باعث باز ماندن مردمک چشم می‌شود.اگر جوشانده اين گياه به کسی خورانده شود، اعصاب ارادی انسان برای مدتی غير ارادی می‌شود.ومصرف جوشانده اين گياه به مقدار زياد باعث مرگ می‌شود.
معرفی گياه
تاتوره يک گياه علفی يکساله‌است که از خرداد تا مهر گل می‌دهد و به احتمال زياد بومی شمال شرقی آمريکای شمالی می‌باشد و از آنجا به ديگر مناطق آمريکا, اروپا و ساير مناطق دنيا وارد شده‌است. تاتوره در زمينهای باير, کنار جاده و نزديک مناطق مسکونی در ارتفاعات کم تا نسبتاً زياد در بيشتر مناطق معتدله و نيمه حاره نيمکره شمالی يافت می‌شود. امروزه اين گياه در تمام کشورهای دنيا يافت می‌شود. بيشتر داروی خام در برگهای گياهان گلدار و بندرت دربذور رسيده وجود دارد. برگها را در سايه يا در گرمای مصنوعی حدود ۵۰ درجه سانتی گراد خشک می‌کنند. دارو طعم تلخ و شوری دارد. با توجه به اينکه گياه شديدا سمی است دقت زيادی هنگام جمع آوری بايد صورت گيرد . برگها حاوی الکالوئيدهای تروپان سمی به مقادير ۵/۰ درصد بوده و علاوه بر آن بذور حاوی حدود ۲۰ درصد روغن می‌باشند. عمل الکالوئيدهای تروپان و موارد استفاده آن همانند بذر البنج و بلادون می‌باشد.دارو بعضی اوقات در سيگارهای ضد تنگی نفس استفاده می‌شود. تاتوره معمولاً بصورت وحشی جمع آوری می‌شود. انواع زراعی آنهايی هستند که برای تهيه دارو استفاده می‌شوند بخصوص گونه‌هايی که غنی از اسکوپولامين می‌باشند مانند Datura innoxia (مناطق حاره‌ای آمريکا) D.metel (مناطق حاره و نيمه حاره آسيا و آفريقا) يا ارقامی از D.Stramonium بخصوص آنهايی که کپسول‌های بدون برآمدگی و محتوای بيشتر آلکالوئيد هستند. اين گياه از نيمه دوم قرن شانزدهم در اسپانيا شناخته شده بود و به ديگر کشورها به‌عنوان يک گياه زينتی وارد شد. يک قرن بعد از اين وضعيت خارج شد و به‌عنوان يک گياه وحشی مستقر گرديد. بازگشت به صفحه خواص دارويی گياهان
۲ تاتوره DATURA STRAMONIUM: نام داتورا (DATURA) که به زبان لاتين به اين نبات داده شده مشتق از نام فارسی تاتوره‌است زيرا اين نبات اصلاً ً بومی ايران بوده به نامهای تاتوله، جوزماش، نبات اهريمنی، علف شيطان و غيره نيز ناميده می‌شود. دسقوريدس و تئوفر است دو تن از علمای قرن اول و دوم يونان اين گياه را جزو نباتات سمی نام برده‌اند. در قديم اين گياه در داروسازی مصارف زياد داشته و در طب انسانی و دامپزشکی به کار می‌رفته‌است تاتوره به طور وحشی در زمينهای لم يزرع و کنار جاده‌ها می‌رويد.اين نبات بومی مشرق زمين بوده منشاء اصلی آن کناره بحر خزر است، در اواسط قرون وسطی به تمام اروپا و بعد به آمريکا و نقاط ديگر برده شده‌است و در اکثر ممالک دنيا به مقدار فراوان وجود دارد تاتوره درخچه ايست يک ساله با ساقهای بی کرک و منشعب به طول ۴۰ سانتی متر تا ۲ متر استوانه شکل وبه رنگ سبز، قطر ساقه اصلی نسبت به رشد گياه به ۱-۲ سانتی متر می‌رسد. برگهای اين گياه معمولاًمتناوب بوده صفحه آنها پهن و بيضی نوک تيز و يا منظم و مدور است طول برگها ۱۰-۱۲ و عرض شان ۶-۸ سانتی متر است اگر کمی از برگ تازه تاتوره را در دست له نمائيد بويی تهوع آور وغير مطبوع از آن متصاعد می‌گردد. ولی برگ خشک شده بوی خيلی کمتری دارد برگها گس، قی آور و دانه کمی تلخ است گلهای تاتوره شبيه شيپور و تک تک می‌باشد و در گل بيش از يک يا دو روز دوام ندارد. دانه‌های تاتوره شبيه دانه‌های سماق و شکل شان قلوه‌ای و در دو سطح جانبی صاف و هموار و در سطح زيری و روئی زگيل دار است. رنگ اين دانه‌ها سياه مايل به قهوه‌ای است و بزرگی آنها ۴-۵ ميلی ليتر است ميوه آن بيضی شکل خاردار و کپسول است که با چهار شکاف باز می‌شود. ماده سمی اين گياه ماده «داتورين» است. داتورين از سه آلکالوئيد آتروپين، هيوسيامين و اسکوپولامين تشکيل يافته‌است. اين آلکالوئيدها در نبات به حالت ترکيب با اسيد ماليک، اسيد اتروپيم و اسيد داتوريک وجود دارد که در بين آنها مقدار آلکالوئيد هيوسيامين از سايرين بيشتر است. SINGH & VASHISHTA (۱۹۷۷) اظهار می‌دارند تاتوره بوته‌ای است که در ساحل نهرها می‌رويد و دارای يک نوع آلکالوئيد است که باعث مسموميت اعصاب شده و در صورتی که خورده شود باعث نفخ، بی قراری، فلج و کوری مطلق و مرگ سريع شتر خواهد شد. درمان : برای نجات مسموم بايستی سم وارد شده به معده را با استفاده از داروی قی آور خارج نمود، زيرا حالت استفراغ غالباً خود به خود ايجاد نمی‌شود و معمولاً ً از ضد سم هائی نظير مورفين يا پيلوکارپين استفاده می‌شود خوراندن قهوه غليظ ومحرک‌های مختلف و غيره مفيد است.
زيستگاه طبيعی
گياه بومی اروپا و غرب آسياست. در خاکهای حاصلخيز و مرطوب و خاکهای شن دار و اغلب در گودالهای، کنار نهرها، حوضچه‌ها و استخرها می‌رويد.
مشخصات ظاهری
پونه معطر متعلق به خانواده نعناع و به شکل بوته‌های کوتاهی در روی زمين می‌رويد و ساقه مستقيم آن تا ۳۰ سانتيمتر هم رشد می‌کند. ساقه شاخه دار و چهار بر آن دارای برگهای تخم مرغی شکل است که با کرک کم پشتی پوشيده شده‌اند و به رنگ سبز مايل به خاکستری هستند. لبه‌های برگها دندانه دار و يا به شکل حلوزونهای دو کپه‌ای می‌باشند. پونه بوی تندی شبيه نعناع از خود متصاعد ميسازد. در اواخر تابستان، گلهای دو لبه‌ای آبی رنگ مايل به بنفش در محور برگها شکوفه می‌کنند و تشکيل حفه‌های گل فشرده‌ای را می‌دهند. ۴ يافته‌های محققان ايرانی نشان داد: عصاره بذر گياه «تاتوره» قادر است درد حاد افزايش يافته به وسيله ديابت را به ميزان معنی‌داری کاهش دهد.
با بررسی اثر ضد دردی عصاره الکلی بذر گياه تاتوره در موش‌های صحرايی نر ديابتی ناشی از تزريق «استرپتوزوتوسين» انجام شده، واکنش به درد حاد و مزمن ناشی از صحفه داغ و فرمالين به دنبال مصرف «استرتپوزوسين» و ديابتی شدن موش‌های صحرايی به ميزان معنی‌داری افزايش پيدا می‌کند.
همچنين عصاره الکلی بذر گياه تاتوره در دوزهای بالای mg/kg/BW ۵۰ توانايی کاهش درد افزايش يافته در آزمون‌های صفحه داغ و فرمالين (به ويژه در ۱۰ دقيقه بعد از تزريق فرمالين) را داراست، اما عصاره گياه در اين دوز و بالاتر بر هيپر آلژزيای مزمن ناشی از تزريق فرمالين اثر معنی‌داری ندارد.
ديابت و به ويژه عوارض ناشی از آن که به عنوان يکی از شايع‌ترين بيماری‌ها که در سنين متفاوت و با علل مختلف بروز می‌کند، افراد درگير را با مشکلات فراوان روبرو کرده‌است.
از جمله مهم‌ترين اين عوارض افزايش حساسيت به عوامل دردزا (هيپرالژزی) و در بعضی موارد افزايش آستانه درد (آلودينيای ناشی از نور و پاتی) را می‌توان نام برد.
با توجه به آثار سوء و عوارض جانبی داروهای شيميايی بر بدن بيماران، در دهه‌های اخير استفاده از طب سنتی به خصوص گياه درمانی بيشتر مد نظر محققان قرار گرفته‌است.
گياه تاتوره.Datura stramonium L از گياهان طبی است که در ايران به عنوان داروی ضد درد خوبی معرفی شده‌است، اما مشخص شده مصرف بی‌رويه اين گياه (در انسان به شکل سيگار) موجب بروز عوارضی مثل افزايش فعاليت ترشحی و حرکت دستگاه گوارشی می‌شود.
بررسی‌های انجام شده به وسيله محققان نشان داده‌است که اين گياه حاوی الکالوييدهای متعدد تقليد کننده سيستم پاراسمپاتيک است.
ترکيبات الکالوييدی مانند آگونيست‌های موسکارينی دارای اثرات ضد دردری قوی هستند، با توجه به اين که گياه تاتوره غنی از اين ترکيبات می‌باشد، بنابراين احتمال دارد که اين گياه به خصوص بذر آن که منبع سرشاری از اين ترکيبات است، بتواند اثرات ضد هيپرآلژزی از خود نشان دهد.
شما نمی توانید در این بخش موضوع جدید پست کنید شما نمی توانید در این بخش به موضوعها پاسخ دهید شما نمی توانید موضوع های خودتان را در این بخش ویرایش کنید شما نمی توانید موضوع های خودتان را در این بخش حذف کنید شما نمی توانید در این بخش رای دهید شما نمیتوانید به نوشته های خود فایلی پیوست نمایید شما نمیتوانید فایلهای پیوست این انجمن را دریافت نمایید
