Savehsara

Aliabadi

بهداشت عمومي، زيان و خطر سوسك هاي خانگي با شروع تابستان

گرما، رطوبت، مواد غذايي لازم، تاريكي از عوامل مناسبي برا رشد اين افت خانگي است كه با قطع هركدام از اين عوامل زمينه رشد اين حشره مضر محدود ميشود. نظافت وپاكيزگي منازل بخصوص حمان و آشپزخانه و سرويس هاي بهداشتي و اماكن عمومي مانند هتل ها، رستورانها، سلماني ها ، حمام هاي عمومي ، بازار مواد غذايي، نانوايي ها و شيريني فروشي ها و غيره با رعايت نكات بهداشتي مهم ميباشند. بخصوص در فصل گرم تابستان با بالا رفتن ميزان حرارت بر ميزان رشد اين حشره بسيار الوده و خطرناك افزوده ميشود. خطر اين حشره الوده و نجس كمتر از موش نمي باشد. زيرا تمام بيماري هايي كه موشها به ان الوده هستند در فاضلاب ها به سوسك ها هم منتقل ميشود. سوسك ها جاهاي مرطوب و گرم در هر گوشه منزل از لوله فاضلاب گرم گرفته تا پشت اب گرمكن تا كامپيوتر روشن يا اجاق گاز و تلويزيون و زير پوشش كاغذ ديواري پلاستيكي و پوششهاي پلاستيكي كف اطاق را دوست دارد زيرا در انجا گرماي كافي براي رشد و تكثير بهره مند هستند. علاوه بر بيماري ها سوسك ها ميتوانند به دستگاههاي الكترونيكي صدمات جبران ناپذيري وارد اورند و باعث مختل شدن كار اين دستگاهها شوند. اموزشهاي عمومي بوسيله رسانه هاي گروهي به كاسبكاران و خانم هاي خانه دار در باره نحوه رشد و تكثير و نوع پيشگيري وريشه كني سوسك و حشرات مضر و بيماري زا از مطالب بسيار مهم براي مراكز آموزشي شهرداري ها در فصل تابستان مي باشد. برگزاري كلاسهاي اموزشي بهداشت محل كار از طريق شهرداري ها و وزارت بهداشت بشكل اجباري از برنامه هاي مهم براي جلوگيري از شيوه و رشد اين حشره بيماري زا در محيط هاي شهري ميباشد.

دولل كشورهاي مختلف با ترسيم برنامه هاي آموزشي و اموزش بهداشت محل كار اجباري براي كاسبكارانشان و نيز وضع قوانين بهداشت عمومي محل كار را تحت كنترل دارند چنانچه كاسبكاراني تخلف نمايند شامل مجازات نقدي تا باطل شدن جواز كار و نيز در نهايت به بسته شدن مغازه و محل كسب كارشان مجبورند.هدف اين سياست ها اين است تا بهداشت در محل كار رعايت شده وساكنان اين كشورها دچار بيماري هاي خطرناك نشوند. به اين خاطر با برنامه هاي آموزشي و تحقيق هاي متفاوت اينگونه طرحهاي پيشگيرنده حمايت ميشود تا از رشد ساس، سوسك، موش و شپش و ديگر حشرات مضر جلوگيري شود. نقش مادران در برقراري نظافت و بهداشت منازل و خانواده از اهميت فراواني برخوردار است. اجراي اين نقش مهم به آموزشهاي مناسب نياز دارد كه در اين باره برقراري جلسات آموزشي و نيز پخش برنامه هاي آموزشي رسانه هاي عمومي نقش مهمي در بالا بردن بهداشت منازل وسلامتي خانواده دارد..... مولف

================

خطرات سوسك‌های خانگی

سوسك‌های خانگی معمولا به رنگ‌های قهوه‌ای، بلوطی یا سیاه‌اند. این سوسك‌ها به "سوسك" معروف‌اند. سوسك‌ها در تمام نقاط دنيا خصوصا مناطق گرمسير و نيمه گرمسير انتشار دارند. اين حشرات گرما را دوست دارند و در طول روز پشت رادياتورها و لوله‌های آب گرم پنهان می‌ شوند. در كشورها و مناطق گرم كه ممكن است، این محل‌ها وجود نداشته باشند، سوسری‌ها درهر یك از نقاط تاریك مثل دستشویی، حمام، تخت‌خواب، پشت يخچال، اجاق خوراك ‌پزی و ظروف آشپزخانه پيدا می شوند. اين حشره شب كار بوده و روزها را به استراحت می ‌گذراند و چنانچه در محل استراحت مزاحمتی برايش ايجاد نشود، روزها به ندرت ديده می ‌شود. در طول شب روی كف اتاق‌ها، ميزها و ديگر وسايل خانه حركت كرده و دنبال غذا می ‌گردد. فراوانی غذا در آشپزخانه‌های نامرتب و كثيف كه به طور متناوب تميز نمی ‌شوند، باعث وفور سوسك‌ها در اين مكان‌ها می‌ گردد.

كوچولوهای شكمو
سوسك ‌ها تقريبا هر چيزی را كه به دست‌شان برسد، می‌ خورند و در اين كار گويا ركورد پرخوری هم دارند. آنها حتی از كاغذ، پارچه خصوصا اگر آهار داشته باشد، كتاب، مو، كفش، كاغذ ديواری، خون خشك شده، خلط ، حشره ی مرده و تقريبا از هر ماده ی حيوانی و گياهی تغذيه می ‌كنند. سوسك‌ها را در حال جويدن انگشتان دست و پای افراد خوابيده يا در حال بيهوشی و روی افراد ولگرد كه موی سرشان آلوده بوده است هم پيدا كرده‌اند. اين حشرات در برابر بی‌غذايی و كم آبی بسيار مقاوم هستند، طوری كه سوسك خانگی ممكن است بدون آب به مدت 5 تا 10 هفته و بدون غذا برای چند ماه زنده بماند. سوسك ‌ها تخم‌‌هايشان را در محل‌های تاريك، شكاف‌ها و درزها می ‌گذارند. بعضی از آنها تخم را به سطوح زيرين ميز و صندلی يا تخت خواب‌ها و جعبه‌های چوبی و ديگر وسايل بسته ‌بندی می ‌چسبانند و هنگامی ‌كه بسته‌ها به منازل جديد منتقل شدند، سبب آلودگی آن محل‌ها می‌ شوند. سوسك ‌ بالغ حتی تا يك سال هم عمر می ‌كند. اين حشره به سرعت از خانه‌های آلوده به منازل مجاور پراكنده می ‌شود و اغلب به وسيله ی بالا رفتن از لوله‌های آب و مجاری فاضلاب و جايگاه‌های دور ريختن زباله، وارد ساختمان‌ها می شود.

بيماری‌زايی سوسك ‌ها برای انسان
وجود سوسك ‌ در منازل، هتل‌ها و ديگر محل‌ها از لحاظ بهداشتی منظره ی نامطلوبی دارد و چون از مدفوع و مواد غذايی به طور يكنواخت تغذيه می‌ كند، حشره ی بسيار كثيفی است. در ضمن، مدفوع و قسمتی از موادغذایی هضم نشده را روی مواد غذايی بر می گرداند و از اين طريق موجب آلودگی می‌ شود.
سوسك حامل عوامل بيماری‌ زای متعددی از جمله ژيارديا، اشرشيا‌كولی، استافيلوكوك، سالمونلا، تریكوموناس و... است. همچنين اين حشره به طور طبيعی به گونه‌ای از توكسوپلاسما آلوده است و تصور می ‌شود با تغذيه از مدفوع گربه، توكسوپلاسما را به گربه و انسان منتقل كند. برخی افراد به مواد ‌آلرژن سوسك ‌ها حساسيت دارند و با خوردن موادغذايی آلوده به مواد دفعی سوسری يا تنفس گرد مدفوع آنها، عكس‌العمل نشان می ‌دهند.

مبارزه ی شيميايی با سوسك‌ها
چند ماده ی شيميايی به صورت تجاری به عنوان طعمه برای كنترل سوسری‌ها در دسترس هستند.
پودر حاوی سم دی ‌كلرفوس 9/‌1 درصد: كه برای آماده ‌سازی بايد آب به آن اضافه شود تا به شكل خمير درآيد. طعمه ی ديگر حاوی پروپوكسور دو درصد است. سم"كپون"به صورت خمير، قرص يا طعمه ی مركب از روغن گياهی نيز مورد استفاده قرار می ‌گيرد. طعمه‌ها معمولا در شرايطی كه جمعيت سوسك ‌ها پايين باشد، تاثير بهتری دارند و غالبا در کنار ساير روش‌های مبارزه به كار می‌ روند.
مواد شيميايی با خاصيت ريزش و خارج كردن حشرات از پناهگاه شان، مكرراً برای كنترل سوسك به منظور گرفتن نتايجی سريع و دستيابی به كنترل كامل‌تر مورد استفاده قرار گرفته است. "پيرترين" به تنهایی يا به همراه "سينرژيست ها" يك ماده ی با اثر بيرون كشيدن حشره از پناهگاهش است و باعث ريزش سريع می‌ شود.

"دی‌ كلرفوس" نيز به خاطر اثر ريزش سريع و تدخينی آن مفيد است. در مواردی كه تاثير طولانی‌تر مد نظر باشد، اين مواد شيميايی بايد با يك حشره‌كش ابقايی تركيب شوند.‌

مراقب باشيد سوسك نيايد
پيشگیری كليد كنترل اين حشرات است. پس پيشنهاد می‌ شود دو كار زير را انجام دهيد:
1) جلوگيری از ورود آنها به ساختمان
2) كم كردن آلودگی به وسيله ی رعايت پاكيزگی محل

سوسك ‌ها در هوای سرد برای ورود به ساختمان شما يا از پناهگاه‌ خارجی خود يا از خانه‌های همسايه وارد می‌ شوند. پس لازم است كه تمام سوراخ‌های كف، ديوار، چارچوب درها و فضای پشت پايه‌های ساختمان و غيره كه به سوسری‌ها اجازه ی عبور می ‌دهند، مسدود شوند.
از توجه به لوله‌های آب و فاضلاب و شبكه‌های مشابه غفلت نكنيد. شايد حتی لازم باشد كه برای بستن سوراخ‌های بزرگ از يك نجار كمك بخواهيد، اما سوراخ‌های كوچك ‌تر را با بتونه ی چوب و پلاستيك می‌ توان مسدود كرد. توجه كنيد كه يكی از راه‌های مهم ورود سوسری به محل‌های جدید، بسته‌های آلوده ی مواد غذايی، خشك ‌شويی و بسته‌ بندی‌های مشابه است. جعبه‌های نوشابه و تخم‌مرغ و بسته‌های سيب ‌زمينی و پياز نيز ممكن است باعث انتقال سوسك شوند. نكته ی مهم ديگر در مبارزه با سوسری اين است كه بايد وضعيت منزلتان را برای رشد سوسك نامناسب كنيد. برای اين كار بايد مخفيگاه های آنها را از بين ببريد و نواحی زير و كف ساختمان را همواره خشك نگه داريد و از دسترسی سوسك به غذاها جلوگيری كنيد. غذا را در ظروف غير قابل دسترسی بگذاريد و تمام محوطه ی آشپزخانه ‌تان را تميز و بازرسی كنيد تا هيچ خرده ماده ی غذايی در آنجا باقی نماند. ظروف زباله را كاملا بپوشانيد و برنامه ی كاملا منظمی برای تخليه ی زباله در نظر بگيريد. در كنار اين كارها باید بهسازی محيط نيز انجام گيرد، زيرا سوسك ‌ها اغلب مكان‌های مطلوب برای زاد و ولد خود را در سيستم فاضلاب، محل جمع زباله‌ها، فاضلاب و مكان‌های ديگری كه غذا و مواد مناسبی در دسترس‌شان باشد، پيدا می‌ كنند. بنابراين بايد برنامه‌هايی برای به حداقل رساندن يا حذف پناهگاه سوسك ‌ها طی برنامه‌های بهسازی محيط ترتيب داده شود.

دكتر امير رحيمی