چگونگي تاسيس نهالستان
درختان ميوه و درختان غيرمثمر را نيز ابتدا در خزانه مي کارند و نهال هاي حاصل را پس يا قبل از پيوند زدن به محل اصلي منتقل مي نمايند. به اين نوع خزانه «نهالستان» مي گويند. هدف از ايجاد نهالستان تأمين و انتخاب نهال هاي مناسب و قوي براي عمل پيوند زدن مي باشد.
براي احداث نهالستان خاک را به طور عميق در پاييز شخم مي زنند و با انجام عمليات خاک ورزي ثانويه کلوخه را خرد و نرم و سطح خاک را مسطح مي سازند، سپس با افزودن کود حيواني و شيميايي، حاصلخيزي خاک را تقويت مي نمايند و در پايان با بيل و يا با شيار سازها زمين را به صورت جوي پشته در مي آورند تا امکان کاشت بذر درختان مهيا گردد. معمولاً خاک کف جوي ها را با افزودن ماسه قدري سبک نموده ، بذرها را در آن مي کارند. انجام عمليات آبياري و وجين و تنک کردن و ... ساير مراقبت هاي داشت ضروري است.
1- مقدمه :
مهمترين مسئله در ايجاد فضاي سبز کاشتن نهال می باشد . برای رسيدن به هدفهای پيش بينی شده در توليد و کاشت نهال و بيشترين اهميت را کيفيت بذری که کاشته می شود و عوامل کاشت به عهده دارند .
امروزه نسبت حجم ريشه به سابقه به عنوان شاخص برای تعيين کيفيت نهال به کار می رود علاوه بر اين عوامل ديگری مانند قطريقه و سيستم ريشه ای مطلوب مورد نظر می باشد و درتعيين نسبت زنده مانی نهال موثر خواهد بود . هنگامی اين شرايط فراهم خواهد شد که تکنيکهای مختلف مانند هرس ريشه ، باز کاشت کردن ، آبياری کردن ، کود دادن و ساير عوامل ديگر به موقع انجام شود .بخصوص داشتن اطلاعاتی در مورد مبداء بذر خصوصيات ژنتيکی بذر و نهال ضروری است. اگر توليد نهال ونهال کاری بدون آگاهی از مبداء از مبداء و ژنتيک بذرانجام شود امکان دارد که اين نهال کاری در قدمهای اوليه مستقر شود ولی اين عمل موقتی بوده و ممکن است بعداً با شکست روبرو شود . بهر حال مبداء و ژنتيک بذر بايد روشن و مشخص باشد و مهمترين عامل استقرار بعدی نهال و درصد زنده مانی نهالکاری کاشته شده خواهد بود .
2- تکنيکهای کاشت :
1-2- انتخاب محوطه بذرکاری :
بسترهای کاشت وبازکاشت در واقع بسترهايی هستند که نهالستان به منظور بذرکاری و انتقال نونهال ها آمده می شوند برای کاشت گونه ای حساس محل کاشت در قسمتهای محافظت شده تغييرات جوی درنهالستان انتخاب می شود . به طوريکه نور خورشيد صبح به آن نتابد و قسمت خواص فيزيکی باعث افزايش مواد غذايی خواهد شد . برای خاکهای شنی درصد مواد آلی مناسب 2 % و برای خاکهای سنگين 3% توصيه می شود .درصورتيکه درصد مواد آلی کمتر از مقادير ذکرشده باشد خواص فيزيکی و ساختمان خاک نامناسب بوده و مواد غذايی آن کم می باشد . البته متقابلاً درصورت زياد بودن درصد مواد آلی نسبت ازت به کربن بهم خورده و اين نسبت بالاتر از نسبتی خواهد بود که مناسب فعاليت ميکروارگانيسم های خاک ميباشد . دراين صورت فعاليت آنها افزايش پيدا کرده و ازت زايدی آزاد شده و باعث کاهش فسفر درخاک می شود . بهمين دليل بايد تجزيه خاک قبل از اضافه کردن مواد به خاک انجام شود ومقدار عناصری که به خاک بايد اضافه نمود بر اساس گونه ای که تحت کشت خواهد شد تعيين شود .
2-2- آماده کردن بستر کاشت :
بذر پاشی و جوانه زدن بذر موقعی آسان خواهد بود . که بستر بذر کاملاً تسطيح شده و از شنهای درشت و باقيمانده گياهان و کلوخه های سخت پاک شده باشد . بستر بذر يا وسيله کارگر آماده ميشود و يا با استفاده ازماشين آلات مخصوص مهيا می شود . سطح بستر بذر ميبايست کاملاً صاف بوده و امتداد آن در يک خط مستقسم باشد ، رعايت اين مساله برای انحام عمليات مکانيزه کاملاً ضرورت دارد . معمولاً عرض 20/1 مترو فاصله بين بستر های بذر یا راهرو 40 سانتيمتر در نظر گرفته می شود . طول بستر های بذر تابع طول قطعه می باشد . اختلاف ارتفاع بستر بذر يا راهروها در شرايط معمولی 10 سانتيمتر و درشرايطی که مساله زهکشی خاک مطرح باشد 25- 30 سانتيمتر در نظر گرفته می شود . شيب طولی بسترهای از سايتبذر نبايد بيشتر از 3 درصد باشد .شرايط زهکشی در سطح خاک و عمق خاک ، فرسايش و برآورد اقتصادی در سيستم آبياری نکات مهمی هستند که در طراحی روشهای آبياری در بسترهای بذر ميبايست در نظر گرفته شود . در شرايط زهکشی نامناسب بسترهای بذر در امتداد شيب استقرار پيدا ميکنند و در شرايطی که خطر فرسايش به وسيله جريانهای سطحی و بارش وجود دارد بسترهای بذر در امتداد خطوط کشوری احداث خواهد شد . موقعيکه شرايط زهکشی و ساير شرايط مناسب باشد بسترهای بذر بايد عمود بر جهت باد قرار گيرند .
3-2- ضد عفونی کردن بستر بذر :
گاهی ضرورت دارد که بستر های بذر عليه آفات و بيماريهای مختلف و علف های هرز بذرکاری شده از سرمای بهاره و يخ زدگی سطح خاک درامان باشد . قسمتهايی از نهالستان که ذکر شده برای کاشت و بازکاشت سوزنی برگان مناسب است و کلاً بايد به اين نکته توجه داشت : در اراضی زير کشت سال قبل کاشت بذر مناسب نيست و قطعاتی که به صورت آيش زير کود سبز قرار داشته است مناسب تر می باشد . خاکهای ماسه ای لومی مناسبترين قطعه نهالستان برای بذرکاری است و درصورتيکه چنين قطعه ای در دسترس نبود می توان با اضافه کردن ماسه و کمپوست و پيت نسبت به اصلاح خاک اقدام نمود مساله حاصلخيزی در انتخاب قطعه مهمترين مساله ميباشد و لی در خاکهای بسيار حاصلخيز نيز نهالها رشد قدی کرده و ريشه ها توسعه مطلوب را پيدا نميکنند و اين ريشه ها قادر به تغذيه نهال درمرحله استقرار در زمين اصلی نخواهند بود . يکی ديگر از نکاتی که بايد رعايت شود زهکشی خوب خاک بستر کاشت ميباشد زيرا درصورت ضعيف بودن زهکشی ريشه ها خواهند پوسيد . بادگير نبودن قسمتهای انتخاب شده نيز يکی از عوامل موثر خواهد . به هر حال در صورتيکه قطعه ديگری وجود ندارد بايد به وسيله بادشکن های مصنوعی يا بادشکن سبز محافظت شود .
4-2- آماده کردن خاک برای کاشت :
قطعات انتخاب شده برای آماده سازی بستر کاشت مببایست به خوبی شخم خورده و به وسبله روتیواتورودیسک کلوخ ها خورد شده و خاک زیرین نیز شکسته شده و تسطیح شود . ابن عمل جند بار قبل از کاشت بابد انجام شود . برای رسيدن به ابن هدف قطعات مورد نظر اگر برای کشف پائيزه آماده مبشوند در مرداد ماه و اگر برای کشت بهاره آماده ميشوند در پائبز عملبات مربوطه انجام شده در صورتيکه در قطعات مربوطه کود سبز کشت شده باشد در بهار پس از گل دادن بايد برگردانده شده و 2 تا 3 بار شخم بفاصله 2 ماه و حداقل سه نوبت ابن کار انجام شود . برای کشت سوزنی برگها خاکهای سندی لوم بالومی سند مناسبترين بسترهای کاشت هستند . نسبت سيلت و خاک رس در نهالستانها 25-10% برای سوزنی برگها و 35% برای پهن برگها توصبه ميشود . خاکهای سنگين تغذبه را کاهش داده و جلوی توسعه خوب نهال را ميگيرد ، برای استفاده از چنين خاکهائی ماسه و مواد مختلف آلی ميبايستی بمصرف برسد. بهمين منظور برای تغيير بافت خاک با اضافه کردن ماسه و مواد آلی و شخم و مخلوط کردن يکنواخت آن تا عمق 30 سانتيمتر عمليات انجام شود . مواد آلی که به مصرف خواهند رسيد عبارت خواهد بود تا عمق 30 سانتيمتر عمليات انجام شود . مواد آلی که به مصرف خواهند رسيد عبارت خواهد بود از کود کمپوست ف خاک پيت ، کود حيوانی و کود سبز . اين مواد ضمن بهبود نماتورها ضد عفونی شوند . برای گرفتن نتيجه بهتری از عمليات ضد عفونی کردن ، بذر کاری معمولاً پس از هوادهی خاک به معمل ميآید . کليه عمليات آماده سازی بستر بذر ميبايست قبل از ضد عفونی کردن انجام شود . در بازار چند نوع ضد عفونی کننده شيميايی وجود دارد که همه آنها اثر مشابه دارند ، نام بعضی از آنها بشرح زير است :
الف – CP- chorapicrin
ب – DKTT- molhyl isoihlocynatc
ج – MBR- methyl bromide
5-2- نگهداری بذر :
پس از جمع آوری بذور تحويل شده به نهالستان ها امکان استفاده يک باره از آنها در نهالستان وجود ندارد . در اين صورت اضطراراً بذور بايد در ظروف در بسته در حرارت 4 درجه سانتيگراد نگهداری نمود . در صورتی که بخواهيم مدت طولانی تری بذر را نگهداری کنيم رطوبت نسبی 7-10% و در 15 درجه سانتيگراد به مدت 4 تا 5 سال قابل نگهداری هستند . بذور جنگلی که دارای پوشش سخت هستند ماننند کاج بادامی ، پيسه آ و لاريکس را ميتوان حداقل بمدت 5 سال با رطوبت 8% در ظروف دربسته در حرارت 4 درجه سانتيگراد نگهداری نمود . در صورتی که بخواهيم مدت طولانی تری بذر را نگهداری کنيم رطوبت بايد کمتر از 6% باشد . بذور درختان افرا ، زبان گنجشک ، نمدار ، توسکا و ممرز ، آکاسياونارون در شرايط طبيعی تا يکسال قابل نگهداری و ذخيره هستند ، برای نگهداری برای مدت طولانی تر ظروف دربسته با رطوبت 7- 20% و حرارت 4 درجه سانتيگراد بذر را نگهداری مينمايند .بذر خيلی از درختان و بوته ها در هفته های اول يا ماههای اول قادر به جوانه زدن نيستند و حتی اگر شرايط اپتيمم را برای جوانه زدن فراهم کنيم جوانه نخواهند زد . دو دليل برای اينکار وجود دارد، اولين دليل پوشش سخت بذر ميباشد که به عامل خارجی موسوم است و دومين دليل که عامل داخلی يا فيزيولژيکی ميباشد ممکن است به چنين يا آندوسپرم دانه مربوط باشد.
الف – موقعيکه پوسته بذر سخت باشد هوا واکسيژن قادر به رسيدن به چنين نيستند و چنين قادر به آمدن از پوسته بذر نيست . برای رفع اين اشکال ممکن است بذر استراتيفيه نمود و يا بمدت معينی بذر را در آب جوش قرار دارد يا در اسيد سولفوريک قرار داده و نهايتا، از روشهای مختلف خراش بذر استفاده نمود . برای از بین بردن عامل جلوگيری کننده از جوانه زدن 12 تا 24 ساعت بذر را در آب جوشيده نگاه ميدارند ، اين روش برای اقاقيا سياه بکار ميرود .
ب ) در خيلی از گونه های درختی عدم جوانه زدن بعلت عدم رشد کافی چنين يا دوره خواب و استراحتی باشد که چنين به آن نياز دارد . مخصوصاً در پهن برگها علت جوانه زدن سخت بذر بهمين دليل ميباشد . چنین گونه هائی عبارتند از : بلوط ، زبان گنجشک ، ممرز ، افرا و غيره . برای جوانه زنی مطلوب بذرها بايد ا ستراتيفيه شوند .در بعضی گونه ها اندوسپرم سخت بوده و مخصوصاً در شرايطی قرار دارد که قادر به تغذيه چنين نيستند نمدارو ممرز گونه هائی هستند که جزو اين گروهند . برای شکستن عواملی که مانع جوانه زدن اين گونه بذرها هستند با روش سرما دادن استراتيفيه نمود
.
6-2- پوشش دادن پوسته بذر و ضد عفونی کردن قبل از کاشت :
در بسيار از بذرهای سوزنی برگ بمنظور جلوگيری از خسارت پرونده ها و جوندگان وساير حيوانات بدر را آلوده ميسازند . سم تيرام و دورزيان دو نوع از اين سموم هستند که مورد استفاده قرار بهت کشتن حشرات مضرو پرندگان و پستانداران کوچک ميباشند . در ترکيه از تيرام که به آن پومارسول فورت اضافه شده است استفاده ميشود . به اين منظور 800 گرم از پومارسول فورت با 42 گرم پودر آلومينيوم و 1 ليتر آب با 15 کيلوگرم بذر آماده ميشوند و بعداً به اين مخلوط 5/7 گرم سم آلدرين اضافه ميشود که عليه کرم سفيد ريشه موثر است.
7-2- بذر کاری
به دو روش زير در نهالستانها بذر کاری انجام ميشود :
الف – بذر کاری به صورت درهم
ب – بذر کاری رديفی
در روش اول بذر ها بصورت درهم روی بستر پاشيده ميشوند ولی در سيستم بذر کاری رديفی بذر در رديف های آماده شده کاشته ميشوند . در بذر کاری درهم در همه سطح بستر بذر نهال ديده ميشود ولی در بذر کاری رديفی نهال فقط در رديفها ميرويد . انتخاب يک ياز دو روش ذکر شده تابع محل نهالستانها و هدفهای توليد و نوع گياه و ظرفيت توليد نهالستان بستگی دارد . در کشت درهم بيشترين تعداد نهال از هر متر مربع توليد خواهد شد . رشد نهال بيشتر و وزن نهال توليدی بيشتر از روش رديفی خواهد بود . همينطور تعداد جوانه های توسعه يافته و رشد کرده در اين سيستم ميباشد. سيستم ريشه در اين سيستم توسعه يافته تر از توليد نهال بصورت خطی ميباشد.
مهمترين مسئله در اين روش مشکل مبارزه با علف هرز و نگهداری و مراقبت و جلوگيری از بادگردگی زمين در اثر سرما و يخبندان ميباشد . در روش کشت خطی مبارزه با علف هرز ، سله شکنی ، نهال کنی و شمارش نهال بسيار ساده تر از روش در هم ميباشد . در اين شرايط بذرها روی خطوط کاشت خيلی راحت تر پوشش بذر را پس از جوانه زنی بازکده و رشدمی نمايند . تعداد نهال و اندازه نهال در اين روش کمتر و کوتاه تر از روش قبلی است .معمولاً تعداد رديفها را در پهن برگها 5 رديف و در سوزنی برگها 7 رديف در بستر های بذر در نظر گرفته ميشود ( در نهالستانهای سازمان جنگلها و مراتع کشور سوزنی برگها در 5 رديف و پهن برگها در 4 رديف کشت ميشوند ) . در سوزنی برگها فاصله رديفها 17-15 سانتيمتر و برای پهن برگها 24-20 سانتيمتر در نظر گرفته ميشود . خطوط کاشت باغلطک کاشت روی بستر کاشت مشخص ميشوند . خطوط کاشت بايد مستقيم و هم عمق باشند بذرها بوسيله کارگر يا بذر پاش پاشيده ميشود . ميزان بذر مشخص و مساوی در هر رديف بايد کاشته شود پس از بذر کاری بذر ها بايد به وسيله مود مختلف پوشش داده شود . هدف اصلی ايجاد رطوبت کافی برای جوانه زدن بذر و جلوگيری از خطرات سرما و گرمای ناگهانی و حفظ بذر در مقابل صدمه پرندگان و حيوانات ، فرسايش و باد ميباشد . موادر که برای پوشش بذر استفاده ميشود ميتواند از ماسه رودخانه ای ، خاک پيت ، خاک اره يا سيلت استفاده شود . بسته به بافت خاک مخلوطی از مواد ذکر شده نيز قابل مصرف است پس از مرحله پوشش بذر ، پوشش پخش شده توسط غلطک ديگری کوبيده ميشود. پس از اين مرحله با آبياری مرحله بذر کاری خاتمه مييابد .
8-2- عمق کاشت
عمق کاشت بر حسب ضخامت اپتيمم پوشش بذر متفاوت است ، عمق کاشت در صوت بزرگی بذر قابل افزايش است . در بذور کوچک فقط اقاقيا را ميتوان عمق تر کاشت . بذر بلوط شاه بلوط ، فندق ، گردو و درمقايسه با بذر پيسه آ و انواع کاج ها ، آبيس و گونه های مختلف سدروس ميتوان عمق تر کاشت . بعضی اوقات جنس پوشش بذر در عمق کاشت موثر است . در صورتی که پوشش بذر نرم و سنگين در اختيار داشته باشيم ميتوان بذر را عميقتر در اين سيستم گسترده ميباشد. سيستم ريشه در اين سيستم توسعه يافته تر از توليد نهال بصورت خطی ميباشد . مهمترين مسئله در اين روش مشکل مبارزه با علف هرز و نگهداری و مراقبت و جلوگيری از بادگردگی زمين در اثر سرما و يخبندان ميباشد. در روش کشت خطی مبارزه با علف هرز ، سله شکنی ، نهال کنی و شمارش نهال بسيار ساده تر از روش درهم ميباشد. در اين شرايط بذرها روی خطوط کاشت خيلی راحت تر پوشش بذر را پس از جوانه زنی باز کده و رشد مينمايند . تعداد نهال و اندازه نهال در اين روش کمتر و کوناه تر از روش قبلی است.معمولاً تعداد رديفها را در پهن برگها 5 رديف و در سوزنی برگها 7 رديف در بسترهای بذر در نظر گرفته ميشود ( در نهالستانهای سازمان جنگلها و مراتع کشور سوزنی برگها در 5 رديف و پهن برگها در 4 رديف کشت ميشوند ). در سوزنی برگها فاصله رديفها 17-15 سانتيمتر و برای پهن برگها 24-20 سانتيمتر در نظر گرفته ميشود . خطوط کاشت با غلطک کاشت روی بیتر کاشت مشخص میشوند . خطوط کاشت باید مستقیم و هم عمق باشند، بذرها بوسيله کارگر يا بذر پاش پاشيده میشود . ميزان بذر مشخص و مساوی در هر رديف بايد کاشته شود پس از بذر کاری بذرها بايد به وسيله مواد مختلف پوشش داده شود. هدف اصلی ايجاد رطوبت کافی برای جوانه زدن بذر و جلوگيری از خطرات سرما و گرمای ناگهانی و حفظ بذر در مقابل صدمه پرندگان و حيوانات، فرسايش و باد ميباشد . موادي که برای پوشش بذر استفاده ميشود ميتواند از ماسه رودخانه ای، خاک جنگلی، خاک پيت، خاک اره يا سيلت استفاده شود . بسته به بافت خاک مخلوطی از مواد ذکر شده نيز قابل مصرف است . پس از مرحله پوشش بذر پوشش پخش ده توسط غلطک ديگری کوبيده ميشود . پس از اين مرحله با آبياری مرحله بذر کاری خاتمه مييابد .
9-2- زمان بذرکاری:
عملاً همه بذرها در هر فصل از سال قابل کاشت هستند ولی به موجب فصل بذرکاری کشت را بهاره يا پائيزه می نامند که اصطلاحاً کشت تابستانه يا پائيزه و کشت زود بهاره يا کشت دير بهاره گفته ميشود . پس از رشد بذر و رسيدن آن طبيعی ترين روش کاشت آن در همان زمان است ولی عملاً هميشه اين روش ممکن نيست بخصوص گونه هائی که بذر آن ها در زمستان ميشود . بذرها پس از جمع آوری استراتيفيه شده برای نارون و در مورد توس کاشت بذر بايد پس از رشد بذر انجام شود. برای نارون در اواسط ارديبهشت و توس در اواخر خرداد ميباشد. گونه هائی که بذر آنها در پائيز ميرسد و روی خاک می افتد بذر کاری بايد در پائيز انجام شود از جمله سدروس، آبيس البته بعضی از آنها به سختی جوانه می زنند مانند دوگلاس ، نمدار و راش .پس از جمع آوری بذر در پائيز بذر هايئی مانند بلوط و گردو و برگ نو و شاه بلوط و افرادی شبه چناری در پائيز کاشته ميشوند در کشت پائيزه بايد از بذرکاری در خاکهای سنگين و مرطوب اجتناب نمود . در غير اينصورت بستر بذر در اثر يخبندان ناگهانی صدمه ديده و توسط حيوانات نيز صدمه خواهد خورد. در بعضی نهالستان ها درترکيه معمولاً زمان اصلی کاشت در فروردين ميباشد . البته کشت در اين تاريخ بستگی به امکانات و شرایط آب و هوائی دارد. کشت زود بهاره مخصوص بذور سوزنی برگها که نياز به طول دوره رويش طولانی تری دارد ميباشد.
10-2- تراکم بذر
تراکم بذر مهمترين مسئله در بدست آوردن ماگزيمم نهال در واحد سطح ميباشد . بهمين دليل تعيين ميزان بذری که کاشته ميشود از اهميت خاص برخوردار است .در بذرکاری تراکم نهاليها باريک با رشد کم و با توسعه کم ريشه ها همراه ميباشد که در نتيجه نهال در شرايط خشک منحل زنده ماندن را نخواهد درشت در ضمن در اين روش خطر دمپينگ آف با لاميرود.بين تراکم بذر و وزن نهال توليدی در واحد سطح نسبت مستقيم و اختلاف معنی دار وجود دارد . در کشت تراکم وزن نهالها کمتر از بذرکاری تنک ميباشد . در کشت تراکم تعداد نهالهای قابل کاشت و قابل کاشت کاهش پيدا ميکند . البته علاوه بر معايب بالا در بذرکاری تراکم مقداری از بذر ها نز از دست ميرود ، بذوری که به زحمت تهيه شده و قيمت بالائی برای آن پرداخت میشود . البته همانطور که بذرکاری تراکم هزينه تنک کردن را افزايش ميدهد بذرکاری تنک هم زمين نهالستان را هدر داده و باعث کاهش محصول ميشود . کوتاهی کردن در رعايت ميزان بذر باعث مسئوليت خواهد شد. مقدار بذری که در هر متر مربع بايد کاشته شود بر اساس گونه و روش کاشت ( خطی يا سراسری ) و انرژی جوانه زدن بذر متغير ميباشد .همچنين در کشت خطی عرض خطوط و تعداد خطوط در میزان بذر موثر خواهد بود . بنابراین مشخص کردن بذر يکنواخت مقدور نيست . ميزان مصرف بذر در هر متر مربع بر اساس برنامه کاشت در هر سال مشخص ميشود برای داشتن ايده دو فرمول و روش پيشنهاد ميشود.
الف) استفاده از فرمول
اين فرمول برای کشت سرتاسری در نظر گرفته شده است :
p بذر لازم در هر متر مربع به کيلوگرم
A سطح بذر کاری بر حسب متر مربع
D تعداد نهال مورد انتظار از هر متر مربع
G قوه ناميه بر حسب درصد
S تعداد بذر در هر کيلوگرم
Y درصد نهال قابل انتظار از هر کيلوگرم بذر
T خلوص بذر برحسب درصد
ب) استفاده از فرمول
برای اندازه گيری بذر مصرفی در هر متر طول بستر در نظر گرفته شده است :
N ميزان بذر مورد نياز جهت کشت در هر متر طول بر حسب کيلوگرم
D تعداد نهال مورد انتظار در هر متر طول
G درصد جوانه زدن
Y درصد نهال قابل انتظار از هر کيلوگرم بذر
11-2- بازکاشت :
انتقال و کاشت نونهال را که در مکان اوليه رشد کافی نکرده و مقداری از رشد خود را کرده است در مکان ديگری غير از مکان اوليه بازکاشت گويند. برای کاشت نهال در عرصه های مورد نظر در شرايط مختلف نيازمند نهال با ريشه های قوی ميباشيم معمولاً چنين نهال هائی در بستر های کاشت بعمل نمی آيند ، زيرا با توجه به تراکم نهال در بستر کاشت ريشه توسعه و رشد کافی نمی نمايد . نهال زمانی چنين رشدی خواهد داشت که فضای بيشتر و مواد غذائی بيشتر و خاک وسيعتری در اختيار داشته باشد. مسلماً کاشت نهالهای بازکاشتی قوی در عرصه ها جنگلکاری برای مبارزه با علفهای هرز با قدرت رشد زياد از مهمترين و ضروری ترين برنامه هاست . در ترکيه سن کاشت معمولاً يکسال برای سوزنی برگهای سريع الرشد و 1تا 2 سال برای پهن برگها ميباشد. در بستر های بازکاشت ممکن است که سوزنی برگها 1 تا 5 سال معطل شوند و پهن برگها 1 تا 2 سال باقی بمانند.
دوباره بازکاشت کردن در مورد گونه های Aescolos و چنار نتيجه بهتری دارد . معمولاً بازکاشت بهاره در تابستان انجام میشود . برای بازکاشت سوزنی برگها بهترین فصل قبل از شروع رشد بهاره و برای پهن برگها پائيز میباشد . برای نتيجه گيری بهتر از بازکاشت اين عمل در ساعات ابری و گرفته روز يا صبح زود يا آخر وقت بعد از ظهر در ساعات خنک تر روز انجام شده آماده کردن بستر باز کاشت مشابه بستر کاشت ميباشد فقط خاک بستر بازکاشت بايد سبک تر از بستر کاشت باشد .
فاصله نونهال ها در بازکاشت برای سوزنی برگها و پهن برگها متفاوت است،فاصله بر اساس سن نو نهال و ماشين آلات مورد استفاده متفاوت خواهد بود . برای نو نهالهای سوزنی برگ 1و 2 ساله فاصله بين رديف ها 20-5/22 سانتيمتر و برای پهن برگها 40-20 سانتيمتر در نظر گرفته ميشود . فاصله بين نونهال ها روی رديف ها برای سوزنی برگها 5/12-5/7 سانتيمتر و برای پهن برگها 40-10 سانتیمتر مناسب است . اگر مدت زمان توقف نهال در بستر بازکاشت بيش از دو سال باشد عرض و فضای مورد نياز هر نونهال بايد اضافه شود . بازکاشت با ماشين يا کارگر انجام ميشود .
3- نگهداری نهال :
1-3- آبياری
آبياری نهالها مسئله مهمی کاست بخصوص در مناطقی که داری فصل خشک بوده و باران کافی در بهار و تابستان نمی بارد . در طول جوانه زدن بذر بستر بذر باید هميشه مرطوب بماند . بذرهای بسيار ريز مانند صنوبر ( احتمالاً صنوبر لرزان ) حساس تر به ميزان آب هستند . بستر های کاشت بايد روزانه دوبار آبياری شوند ، مادامی که بذر جوانه نزده است سطح بستر کاشت بايد مرطوب نگاه داشته شود . عمق رطوبت در بستر کاشت حداقل 3 سانتيمتر و مناسب با اندازه بذر و نعمق کاشت باشد . در طول دوره جوانه زدن برای جلوگيری از دمپينگ آف آبياری بايد صبح زود انجام شود . موقعی که قارچ ظاهر شد مدت آبياری بايد محدود شود . هنگامی که بذر در حال جوانه زدن است آبياری در ساعات گرم روز برای خنک کردن خاک و هوا توصيه ميشود . ولی مقدار آبيکه بايد اضافه شود بايد از ميزان تبخير بيشتر باشد . زمان آبياری موثر صبح زود و غروب بهمدت 3تا 5 ساعت خواهد بود اين آبياری تا عمق 22-20 سانتيمتر نفوذ خواهد کرد تصمصم گيری در مورد مقدار روزمان آبياری بستگی به اطلاعات موجود درباره رطوبت موجود در خاک دارد . البته یک توليد کننده با تجربه نهال ميتواند با توجه به رطوبت خاک اطراف ريشه ميزان رطوبت و نياز آبی نهال را حدس بزند . رطوبت موجود در خاک را با ازمايش با تانسيومتر محاسبه مينمايند . امروزه در ترکيه آبياری نهالستانها با سيستم آبياری بارانی و يا غير قابل انجام ميشود البته مورد دوم در توليد نهال صنوبر بکار میرود .
2-3- مبارزه با علف هرز :
آماده کردن خاک اولين و مهمترين نقش را در پاکسازی علفهای هرز بازی ميکند . معمولاً وجين وسله شکنی بايد با هم انجام شود. وجين از اهميت خاصی برخوردار است زيرا علفهای هرز مصرف کننده مواد غذائی و آب در خاک بوده و رشد نهال را کاهش ميدهند . اگر وجين درست بعد از جوانه زدن بذر انجام شود باعث صدمه ديدن ريشه های نونهالها خواهد بود لذا برای جلوگيری از اين خسارت بايد صبر کرد تا نهال مستقر شود . اولين وجين بايد هنگامی انجام شود که نهال 6-8 هتفته سن دارد. بهترين ساعات روز برای وجين اولين ساعات قبل از نيمه روز و يا پس از يک بارندگی سبک است . وجين ومانی بايد انجام شود که علفهای هرز جوان بوده و نرم و تازه هستند، عمليات وجين در خاکهای سبک به آسانی انجام شده و در خاکهای سنگين در شرايط رطوبی مناسب بايد انجام شود به نحوی که ماشين آلات و ابزار باغبانی به راحتی کار کنند .يکی از نکات مهم عدم استفاده از کود های حيوانی آلوده به علف هرز و همچنين استفاده از پوشش بذر کاری از علفهای هرز ميباشد در ضمن کليه جاده های نهالستان و راهروها نيز بايد از علفهای هرز پاکسازی شوند . علفهای هرز اطراف نهالستان نيز ميبايست قبل از گل دادن قطع شوند. هزينه بالای وجين دستی و مکانيکی وصدمه ای که به محصول توليدی وارد ميشود، مشکلات حمل علف هرز در مدت زمان کوتاه در سطح های بزرگ و قیمت گران و هزینه بالای کارگری باعث شده کاست با از علف کش هی شيميائی استفاده شود . درسالهای اخير تحقيقات زيادی در ترکيه انجام شده است نتايج حاصله نشان ميدهد که داکبستان (کلرتال) گراماکسون(پاراکوات) وراندآپ (gylphosate ) از سموم موثر هستند .
اطلاع داشته باشيم لذا با کندن چند نهال عمق ريشه را مشخص مينمائيم . در ترکيه عمق مناسب هرس ريشه برای سوزنی برگان 20-18 سانتيمتر در نظر گرفته ميشود . برای پهن برگها هرس کمی عميق تر انجام ميشود. زمان هرس ريشه تابع گونه و شرايط محيطی است برای نمونه در ترکيه برای هرس ريشه نهال 0+1 کاج سياه شهريور ماه و برای نهال 0+2 در مرداد و نهال کاج بروسيا در تير ماه و نهالهای 1 ساله پهن برگ در مرداد ماه انجام ميشود.
4 – کندن و بسته بندی نهال :
1-4- نهال کن :
برداشت نهال از بستر کاشت را نهال کن ميگويند و زمانی انجام ميشود که طول دوره رشد تمام شده باشد اين عمل با خزان در پائيز شروع شده و با جوانه زدن يا گل دادن در بهار پايان می يابد ، نهال کنی به موجب تقاضا و تعداد نهال و ظرفيت کار نهالستان بستگی دارد . برای به حداقل رساندن افت در نهال کن رطوبت خاک بايد مناسب اينکار باشد برای اينکار ضرورت دارد که بستر های کاشت برای نرم کردن خاک 2 تا3 نوبت آبياری شوند. نهال کنی با دست يا با تيغه انجام ميشود ، نهال کنی در مقياس بزرگ به وسيله ماشين انجام ميشود نهال کنی با ماشين ضمن کاهش هزينه و سرعت عمل از خسارت زدن به نهال نيز ميکاهد. هنگامی نهال کنی نکات زير را بايد در نظر داشته باشيم : نهال کنی هنگامی که هوا گرفته و ابری يا مه آلود بوده و وزش بادو خطر یخ زدن وجود ندارد انجام شود.هنگام نهال کنی نهال بايدکاملاً رشد يافته وجوانه انتهائی چوبی شده باشد. كارگران هنگام کندن نهال ها بايد مراقب باشند که ريشه های فرعی و موئی صدمه نبينند در نهالستانهای کوچک که نهال با بيلچه و بيل کنده ميشود ميزان صدمه کمتر و در نهالستانهای بزرگ با استفاده از نهال کن با تيغه عريض کاهش مييابد . نهالهای کنده شده باید پس از کنده شدن يک راست به انبار که در سايه بوده و خنک باشد منتقل شوند برای انتقال از کيسه ها و جعبه هايئی استفاده ميشود که عمق آنها 20 سانتيمتر و برای حمل کارگر مناسب باشند . نهالها با خزه مرطوب يا گونه مرطوب بسته بندی می شوند علت اين کار جلوگيری از هوا زدگی ريشه ميباشد . نهالها بايد در هانگار دو يا جای مناسب سلکسيون شده و انتخاب شوند .نهالهای چنگالی ، بيمار باريک و نهالهايی که ريشه يا جوانه انتهايی آنها آسيب ديده است باشد حذف شوند . آن دسته از نهالها به عرصه های کاشت منتقل خواهند شد که دارای ريشه خوب بوده و از ريشه های قوی برخوردار باشند نهالهايی که دارای اين خواص نيستند بايد حذف کرد . ريشه نهالهای کنده شده بايد هرس شوند . ريشه های فرعی آسيب ديده بايد قطع شده و ريشه های فرعی بايد به طول 20- 22 سانتيمتر از يقه کوتاه شوند. اين عمل روی بلوک يا تخته ای با ضربه زدن با تيغه تيزی انجام شود اين عمل به وسيله کارگران ماهر بايد انجام شود .برای پهن برگها هرس پس از برداشت و نهال کنی انجام شود . هرس با قيچی باغبانی نيز انجام می شود و ريشه های فرعی از 25 سانتيمتری يقه هرس می شوند
نگهداری نهال :
1-3- آبياری
آبياری نهالها مسئله مهمی کاست بخصوص در مناطقی که داری فصل خشک بوده و باران کافی در بهار و تابستان نمی بارد . در طول جوانه زدن بذر بستر بذر بايد هميشه مرطوب بماند . بذرهای بسيار ريز مانند صنوبر ( احتمالاً صنوبر لرزان ) حساس تر به ميزان آب هستند . بستر های کاشت بايد روزانه دوبار آبياری شوند ، مادامی که بذر جوانه نزده است سطح بستر کاشت بايد مرطوب نگاه داشته شود . عمق رطوبت در بستر کاشت حداقل 3 سانتيمتر و مناسب با اندازه بذر و نعمق کاشت باشد . در طول دوره جوانه زدن برای جلوگيری از دمپينگ آف آبياری بايد صبح زود انجام شود . موقعی که قارچ ظاهر شد مدت آبياری بايد محدود شود . هنگامی که بذر در حال جوانه زدن است آبياری در ساعات گرم روز برای خنک کردن خاک و هوا توصيه میشود . ولی مقدار آبيکه بايد اضافه شود بايد از ميزان تبخير بيشتر باشد . زمان آبياری موثر صبح زود و غروب بهمدت 3تا 5 ساعت خواهد بود اين آبياری تا عمق 22-20 سانتيمتر نفوذ خواهد کرد تصمصم گيری در مورد مقدار روزمان آبياری بستگی به اطلاعات موجود درباره رطوبت موجود در خاک دارد . البته يک توليد کننده با تجربه نهال ميتواند با توجه به رطوبت خاک اطراف ريشه ميزان رطوبت و نياز آبی نهال را حدس بزند . رطوبت موجود در خاک را با ازمايش با تانسيومتر محاسبه مينمايند . امروزه در ترکيه آبياری نهالستانها با سيستم آبياری بارانی و يا غير قابل انجام ميشود البته مورد دوم در توليد نهال صنوبر بکار ميرود .
2-3- مبارزه با علف هرز :
آماده کردن خاک اولين و مهمترين نقش را در پاکسازی علفهای هرز بازی ميکند . معمولاً وجين وسله شکنی بايد با هم انجام شود. وجين از اهميت خاصی برخوردار است زيرا علفهای هرز مصرف کننده مواد غذائی و آب در خاک بوده و رشد نهال را کاهش ميدهند . اگر وجين درست بعد از جوانه زدن بذر انجام شود باعث صدمه ديدن ريشه های نونهالها خواهد بود لذا برای جلوگيری از اين خسارت بايد صبر کرد تا نهال مستقر شود . اولين وجين بايد هنگامی انجام شود که نهال 6-8 هتفته سن دارد. بهترين ساعات روز برای وجين اولين ساعات قبل از نيمه روز و يا پس از يک بارندگی سبک است . وجين ومانی بايد انجام شود که علفهای هرز جوان بوده و نرم و تازه هستند، عمليات وجين در خاکهای سبک به آسانی انجام شده و در خاکهای سنگين در شرایط رطوبی مناسب باید انجام شود به نحوی که ماشین آلات و ابزار باغبانی به راحتی کار کنند .يکی از نکات مهم عدم استفاده از کود های حيوانی آلوده به علف هرز و همچنين استفاده از پوشش بذر کاری از علفهای هرز ميباشد در ضمن کليه جاده های نهالستان و راهروها نيز باید از علفهای هرز پاکسازی شوند . علفهای هرز اطراف نهالستان نيز ميبايست قبل از گل دادن قطع شوند. هزينه بالای وجين دستی و مکانيکی وصدمه ای که به محصول توليدی وارد ميشود، مشکلات حمل علف هرز در مدت زمان کوتاه در سطح های بزرگ و قيمت گران و هزينه بالای کارگری باعث شده کاست با از علف کش هی شيميائی استفاده شود . درسالهای اخير تحقيقات زيادی در ترکيه انجام شده است نتايج حاصله نشان ميدهد که داکبستان (کلرتال) گراماکسون(پاراکوات) وراندآپ (gylphosate ) از سموم موثر هستند . اطلاع داشته باشيم لذا با کندن چند نهال عمق ريشه را مشخص مينمائيم . در ترکيه عمق مناسب هرس ريشه برای سوزنی برگان 20-18 سانتيمتر در نظر گرفته ميشود . برای پهن برگها هرس کمی عميق تر انجام ميشود. زمان هرس ريشه تابع گونه و شرايط محيطی است برای نمونه در ترکيه برای هرس ريشه نهال 0+1 کاج سياه شهريور ماه و برای نهال 0+2 در مرداد و نهال کاج بروسيا در تير ماه و نهالهای 1 ساله پهن برگ در مرداد ماه انجام ميشود.
1-4 بسته بندی نهال :
بسته بندی نهال عملی است که بعد از انتخاب نهال برای جلوگيری از هرگونه صدمه های انتهايی با هرس فرم ريشه آغاز می شود . مهمترين مساله بسته بندی و توده کردن داخلی ريشه ها مجاور يکديگر است .سوزنی برگها حتی در زمستان بعد از کنده شدن يا انجام تبخير آب از دست ميدهند به همين دليل نهالها بايد به خوبی بسته بندی شده تا حمل ونقل بدون اثرات مضر انجام شود. عمل بسته بندی نهال به وسيله کارگران با تجربه بايد انجام شود . برای بسته بندی روشهای مختلفی وجود دارد .
بسته بندی نهالهای سوزنی برگان معمولاً در بسته های کوچک يا بزرگ و کيسه های پلی اتيلن يا کرباس يا پوشالی يا سيم انجام گيرد. برای جلوگيری از گرم شدن ريشه خاک اره مرطوب يا ترکيبی از آنها بايد مورد استفاده قرارگيرد. به عنوان ماده بسته بندی عدل های با 1000 نهال دو ساله سوزنی برگ و 2000 اصله نهال يکساله سوزنی برگ قابل تهيه است .عدل نباید به يکديگر فشرده شده و يا مدت طولانی در هوای آزاد باقی بماند و در صورتيکه قرار است مدت بيشتری عدل ها نگهداری شوند بايد در جای سرد نگهداری نمايند .نهال های پهن برگ ها به صورت دسته جمعی بسته بندی می گردند . بسته بندی درست باعث جلوگيری از صودمه ديدن نهال از ازعوارض خارجی و جلوگيری از کاهش آب خواهد شد . نهال های بدون استفاده از مواد مرطوب کننده بين ريشه ها بسته بندی می شوند . در کيسه هايی با ابعاد 50 * 60 سانتيمتر که 200 عدد نهال در آن بسته بندی می شود قطر اين کيسه ها 1/0 ميليمتر می باشد .سوزنها و ريشه ها و داخل کيسه ها نبايد خيس باشد ، بعد از جابجا کردن نهال در کيسه ها بايد هوای داخل آن را خالی کرد و آنها را در محل سردی که هوا در آن جريان دارد در 6 درجه بالای صفر نگهداری نمود . هنگام حمل نهايت دقت و توجه در حمل و نقل نهال از نهالستان به عرصه های کاشت نبايد خراب شده و خاک خالی گردد . در هوای گرم حمل و نقل در شب و يا ساعت خنک روز انجام شود .
5- اساس توليد نهالهای گلدانی ( لوله ای ) جنگلی :
نهال گلدانی به نهالی اطلاق ميشود که با کشت مستقيم بذر با بازکاشت نهال دو نوعی از ظرف توليد شده باشد که به وسيله آن ظرف ها به محل کاشت منقل شده و با خاک همراه نهال کاشته می شود .
منابع زيادی در مورد توليد نهالهای گلدانی در فرهنگ جنگلکاری منتشر شده است و ترکيه نيز سالهاست که به مقدار محدود توليد نهال گلدانی صورت می گيرد ولی هنوز توليد نهال گلدانی روش جا افتاده ای در جنگلکاری ترکيه منظور نمی شود . با اين حال وجود جوت آينده روشنی برای کاشت نهالهای گلدانی در جنگلکاری نواحی خشک و آبخيرها به منظور کنترل فرسايش وجود دارد لذا توليد نهال گلدانی را نبايد از نظر دور داشت .
فوايد نهالهای گلدانی به شرح زير است :
- به علت حمل ونقل نهال با خاک بدون آنکه به ريشه صدمه ای وارد شود درصد زنده مانی نهالهای گلدانی خيلی بيشتر از نهالهای ريشه سخت است .
- به علت به همراه داشتن مقداری آب در فضای اطراف ريشه ها به علت آبياری نهالها قبل از انتخاب درصد زنده مانی نهالها بالا خواهند بود .
- برخلاف نهالهای ريشه سخت نهال های گلدانی با ميکرو ريزها تلقيح شده و در محل کاشت مستقر می شوند و به همين دليل ميتوانند مواد غذايی لازم را در خاک ذخيره کرده و در توسعه ريشه استفاده نمايند .
- نهالهای ريشه لخت درآب و هوای سرد اروپايی بر اثر يخبندان دچار صدمه می شوند ولی برای نهال های گلدانی تصور چنين حالتی وجود ندارد .
- با انتخاب تيپ و اندازه مناسب گلدان سيستم ريشه نهال می تواند توسعه خوبی پيدا کند .
- در مناطقی که به علت باران يا گرما در ابتدای پائيز فصل کندن و کاشتن کوتاه باشد نهالهايی گلدانی قابل کشت خواهند بود و همچنين مناسب مناطقی است که دارای بهار دير رس می باشند .
- در اين روش امکان توليد نهال در مناطقی که دارای خاک مامناسب می باشد نيز وجود دارد .
محدوديتهای تولید نهال گلدانی به شرح زير است :
- چون نهالهای گلدانی هنگام حمل به طور کامل جا را اشغال ميکنند حمل و نقل آنها مشکل و آهسته است و هزينه حمل بالا بوده و به لوازم مخصوص نياز دارد .
- هزينه توليد نهالهای گلدانی قابل قياس با نهالهای ريشه سخت نمی باشد زيرا نيازمند به استقرار گلخانه فايبر گلاس و بستر های مخصوص نهال ميباشد .
1-5- مواد مورد مصرف در ساختن گلدان ( لوله ) :
موادی که در ساختن گلدانها بکار می رود به سه دسته تقسيم می شود :
اولين ماده ای که در ساختن گلدان به کار می رود کاغذ های مخصوص می با شد . دومين نوع مواد مورد مصرف از پيت فشرده و الياف چوب تشکيل شده و بالاخره آخرين نوع آن مواد پلاستيکی يا پلی ايتلن می باشد که در نوعی از اين آخری می توان چندين بار از گلدانها استفاده نمود . ( کانتينری ) امروزه اين روش مناسب مناطق نيمه خشک درترکيه است .
درمورد ابعاد گلدانها بيشترين اهميت را طول گلدان داشته و قطر آن در درجه بعدی اهميت است . طول گلدانها 20 سانتيمتر و قطر آنها 60 سانتيمتر می باشد . برای موفقيت بيشتر گلدانها با قط کم تر مناسب تر هستند ولی برای تصميم گيری درمورد قطر لوله و طول لوله شرايط محيط کاشت و دوره رشد نهال را ميبايست در نظر گرفت زيرا اگر مدت توقف نهال در گلدانی طولانی تر باشد ممکن است ريشه دفورمه شده و تغيير شکل داده و درصد زنده مانی نهال کاهش يابد. توليد نهال با کاشت مستقيم بذر در گلدان يا با باز کاشت کردن نونهال در گلدان انجام می شود .در کاشت مستقيم ميبايستی از بذر مرغوب با قوه ناميه خوب استفاده نمود زيرا کم بودن قوه ناميه باعث بالا رفتن قيمت نهال خواهد شد . چون نهال کمتری توليد خواهد شد . در عمل 2 يا 3 بذر براساس درصد قوه ناميه در هر گلدان کاشته می شود . پس از سبز شدن يکی از نونهال ها در هر گلدان حفظ می شود .
خاک ، سيلت ، کود حيوانی ، خزه و خاک پيت برای تهيه کردن مخلوط خاک گلدانها به کار ميروند.
قبل از استفاده از هر يک از ترکيب های ياد شده ميبايست بخوبی پاک شدهو فاقد بذر علفهای هرز و کلوخه باشند. درصد بالای شن در مخلوط باعث کاهش نهال توليدی ميشود. بالا بودن درصد مواد آلی باعث افزايش نياز آبی نهال خواهد شد. نسبت مواد مصرفی بر اساس نوع موادی که برای پر کردن گلدانها بکار ميرود متفاوت است . در ترکيه از مخلوط 5 / 3 (سه پنجم) خاک ، 5 / 1 (يک پنجم) سيلت و 5 / 1 (يک پنجم) کود حيوانی استفاده ميشود. بعضی اوقات بجای سليت 5 / 5/ 0 هوموس ترجيح داده ميشود. درسالهای اخير 1 قسمت پيت و يک قسمت ورميکوليت استفاده ميشود . نکته مهم ايجاد 35-40% تخلخل و PH مناسب ب اساس نياز نهال ميباشد. زيان مهم توليد نهال با بذر کاری مستقيم پر کردن مواد تهيه شده وجين و مشکلات حمل نقل است و بر خلاف آن نسبت زنده مانی بالای نهال و کيفيت عالی نهال توليدی از محاسن اين نحوه توليد است . توليد نهال گلدانی با بذر کاری مستقيم در گلدان در ترکيه روش جديدی شناخته ميشود قبلاً توليد نهال گلدانی با بازکاشت نونهالها صورت ميگرفت ولی کاشت مستقيم بذر ارزانتر و آسانتر از توليد نهال با بازکاشت نونهال ميباشد و اخيراً بذر کاری جانشين روش قبلی شده است. علاوه بر اين بازکاشت نونهال به علت اثرات منفی که شرايط خارجی در نو نهال ايجاد مينمايند و تغيرات نامناسبی که به علت عدم تعادل ريشه و ساقه وجود داردو ريشه نياز به هرس دارد از ضررهای بازکاشت نونهال در گلدان ميباشد .
گلدانها پس از پر شدن بغل هم چيده ميشوند و کف بستر باشن به ارتفاع چند سانتيمتر پوشانده ميشود و ديوارها با بلوک هائی با ابعاد 50´30´10 سانتيمتر آماده ميشوند . گلدانها 1تا 2 روز از بذر کاری به خوبی آبياری ميشوند .نه شما بايد توجه كنين كه اول قلمه ها در خزانه ريشه دار ميشن و بعد به گلدان منتقل ميشن همه قلمه ها هم براي كشت مسقيم مناسب نيستند بعضي خيلي سخت ريشه ميدن بعضي هم چون بذري هستند و تفرق صفات باعث ميشه فقط بعنوان پايه برا پيوند ازشون استفاده كرد اونايي كه بذري هستند رو همون اول تو گلدانها مي كارن اما قلمه ها رو اول تو خزانه ريشه دار ميكنن البته خزانه نوع بسترش طوري نرمه كه به ريشه اسيب نميرسونه و بعد به گلدان انتقال ميدن اين چند دليل داره
1ريشه دهي حساسيت زيادي داره كه در صورت تجمع قلمه ها بهتر ميشه كنترلش كرد
2 تيمار قلمه ها با هورمونها و كودها اسانتره
3 در صورت تلفات ناشي از ريشه ندادن بعضي قلمه ها زمين يا گلدان به هدر نميره
4 و در نهايت فضاي نگهداري قلمه ها براي ريشه دهي خيلي كم ميشه
شما بايد توجه كنين كه اول قلمه ها در خزانه ريشه دار ميشن و بعد به گلدان منتقل ميشن همه قلمه ها هم براي كشت مسقيم مناسب نيستند بعضي خيلي سخت ريشه ميدن بعضي هم چون بذري هستند و تفرق صفات باعث ميشه فقط بعنوان پايه برا پيوند ازشون استفاده كرد اونايي كه بذري هستند رو همون اول تو گلدانها مي كارن اما قلمه ها رو اول تو خزانه ريشه دار ميكنن البته خزانه نوع بسترش طوري نرمه كه به ريشه اسيب نميرسونه و بعد به گلدان انتقال ميدن اين چند دليل داره
1ريشه دهي حساسيت زيادي داره كه در صورت تجمع قلمه ها بهتر ميشه كنترلش كرد
2 تيمار قلمه ها با هورمونها و كودها اسانتره
3 در صورت تلفات ناشي از ريشه ندادن بعضي قلمه ها زمين يا گلدان به هدر نميره
4 و در نهايت فضاي نگهداري قلمه ها براي ريشه دهي خيلي كم ميشه
خوب بذر رو ميشه مستقيم تو گلدون يا همون زمين اصلي كاشت اما قلمه رو نه چون قلمه كه همون شاخه بريده شده از درخت هست رو بايد اول ريشه دار كرد بعد به گلدان يا نهالستان منتقل كرد
خزانه
برخي از گياهان باغباني را براي زود رس كردن و براي رفع برخي از مشكلات مانند كوچك بودن بذر،نياز به مراقبت فراوان در محلي به نام خزانه كشت مي شوند.گياهاني كه در خزانه با مراقبت هاي زياد بوجود آمده نشاء ناميده مي شوند.پس از آماده شدن، نشاها براي كشت در زمين اصلي منتقل مي شوند.برخي از گياهان مانند كرفس كه دوره رشد سريع دارند و باغبان نياز دارد كه كرفس تازه به بازار عرضه كند نشاها را به خزانه دوم منتقل مي كنند. در خزانه انتظار(خزانه دوم) فاصله بين خطوط كشت و نهال هاي جوان بيشتر از خزانه اول ( حدود دو تا سه برابر ) است. از خرداد تا شهريور متناسب با نوع آب و هواي منطقه عمل پيوند زدن انجام مي گيرد. اغلب پيوند را در فاصله 10 - 8 سانتي متري سطوح خاك و در جهت رو به شمال روي ساقه مي زنند تا از تابش مستقيم نور خورشيد محفوظ بماند. در سومين بهار، شاخه هاي حاصل از پيوند را سربرداري و هرس مي كنند و از زمستان همان سال درختان براي انتقال به محل اصلي آماده مي شوند. در مورد بعضي از درختان- مانند هسته داران – بذر را در خزانه اول مي كارند. اما بدون انتقال به خزانه دوم، در بهار و تابستان سال دوم آن را پيوند مي زنند و در بهار سال سوم به زمين اصلي منتقل مي كنند.
بسته بندي و انتقال نهال :
يكي از عوامل بسيار مهم در موفقيت درختكاري ، بسته بندي و انتقال از مراكز توليد نهال يعني نهالستان ، به منطقه مورد كاشت مي باشد . پس از انتخاب نهال سالم ، بايد ريشه نهالها را كاملاً در داخل پوششي از پلاستيك يا گوني يا چادر برزنتي قرار داد تا ريشه هاي نهال در اثر مجاورت با باد و آفتاب و هواي آزاد از بين نرود ، سپس با وسايل نقليه ، نسبت به انتقال سريع نهال ها اقدام شود . بايد توجه شود به اندازه ميزان مصرف روزانه نهال از نهالستان تحويل گرفته شود.
دستورات فني كاشت نهال
در صورت مسطح بودن زمين ، با استفاده از ادوات كشاورزي ، گاوآهن و غيره ، شياري به عمق حدود 40 سانتيمتر و به فواصل لازم ، بسته به شرايط منطقه ايجاد مي گردد. سپس محل چاله ها در داخل و حاشيه شيارهاي ايجادشده ، مشخص مي شود. اول با استفاده از تراز دستي يا دوربين ، خطوط تراز و همچنين محل غرس نهال ، مشخص مي گردد . سپس روي خطوط تعيين شده ، شياري به ابعاد حداقل 40 × 20 سانتيمتر ، كه اصطلاحاً به آن بانكت گفته مي شود ، به منظور جمع آوري هرز آبهاي سطحي بين دو خط تراز و جلوگيري از فرسايش خاك حفر و در داخل آن ، چاله احداث مي شود.
تراكم كاشت :
به طور كلي فواصل كاشت نهال از يكديگر ، بستگي به اهداف و شرايط محيطي دارد. فواصل كشت در شمال كشور كمتر ، در جنوب و مناطق بياباني بيشتر و در ساير مناطق متوسط مي باشد . در ايجاد فضاي سبز هم ، فواصل كشت با توجه به نوع گونه و شرايط منطقه و اهداف تغيير مي يابد .
در هر صورت بهتر است از نظرات و تجارب اهل فن و كارشناسان منابع طبيعي منطقه استفاده گردد.
گودبرداري :
شكل چاله غرس نهال درختكاري ، معمولاً بصورت مكعب مستطيل ، مكعب مربع بوده ، به وسيله دست يا به وسيله مته گود برداري حفر مي شود . موقع كندن ، خاك رويي را (به عمق 30-20 سانتيمتري ) كه به آن خاك زراعي گفته مي شود جداگانه ريخته و خاك زيري را از آن جدا كرده ، با مقداري كود پوسيده دامي مخلوط كرده ، سپس كف گوده را پس از پايان عمليات خاكبرداري شخم زده ، نرم مي نمائيم.
ابعاد چاله ها براساس سن ، وضعيت ريشه و نوع گونه تعيين مي گردد بطور كلي هر قدر ابعاد آن بزرگتر باشد ، استقرارو رشد نهال بهتر خواهد بود .
1- براي نهال هاي درختي مانند : اقاقيا ، نارون ، توت ، سنجد ، عرعر ، زبان گنجشك ، داغداغان ، اكاليپتوس ، آكاسيا ، كنار ، كهور ، كاج و سرو ( سوزني برگان ) ، ابعاد هر گوده 70 × 60 × 60 سانتيمتر بوده و در آن اعداد كوچك ، معرف طول
با توجه به اطلاعات محدود موفق نشدم آدرس همه نهالستانهاي كشور را جمع اوري كنم . درحالي كه در چندين خبر از وجود 500 نهالستان بزرگ در ايران گزارشاتي نوشته شده بود. اميد است با يافتن آدرس هاي جديد اين بخش كامل تر خواهد شود و مورد استفاده همگان واقع گردد.. بشكلي كه هر فردي بتواند نهالستان نزديك به منطقه جغرافيايي خويش را بسهولت بيابد. اميدوارم نهالستان هاي كشورمان با توجه به اهميت شغلشان در زمينه طبيعت و مواد غني كشاورزي يعني پرورش نهال، بتوانند سايت هاي علمي ، فني وباغداري مفيدي با اطلاعات جامع در اختيار ايرانيان علا قه مند به باغ و نهال قرار دهند. خدمتي در اين مسير كرده و در اين سايت ها حداقل آدرس، كروكي و شماره تلفني جهت تماس ارائه دهند. اين نقص ارتباطاتي متاسفانه شامل حال نهالستان هاي ما ميشود و با توجه به جهان فعلي و نقش اطلاعات اميد است اين مراكز توليد نهال بيش از اين به امر اهميت داده و در پي چاپ و نشر بروشور و كتابچه هاي كوچك و مفيد اموزشي براي مراجعين باشند. دادن سرويس مناسب يكي از مهمترين مراكز توليدي اقتصادي در بخش باغ و كشاورزي است. يكي از اين سرويس هاي مهم به مراجعين و خريد نهال ارائه راهنماي كامل ميوه فوق الذكر و هر گونه نهالي باشد. زيرا بسياري از افراد بعلت عدم اشنايي قادر به پرورش نهار نبوده و با مشكلات زيادي روبرو و در انتها نهال خريده شده از بين ميرود. براي جلوگيري از اين امر دادن اطلاعات لازم هنگام خريد به مشتريان از مهمترين وظايف اين مراكز پخش نهال است...... مولف
نهالستان مازندران
نهال مرکبات آلوچه آلو طلايی و انگور
گل های گلدانی رز ايتاليايی
نهال های چند ساله ی شمشاد نعنايی
نهال های گلدانی سيب انگور و گل رز، بيش از ده هزار نهال انار پا كوتاه
آدرس: مازندران-شهرستان بهشهر-روستای گرجی محله
======================================
نهالستان برادران باقری
استان فارس شهرستان رستم، روستای دهنو، روستای سراب سياه
کار شناسان ارشد باغبانی وناظرين فنی ومدير فنی کار توليد نهال
1-آماده سازی بسترگياهی (کاشت)
2-حين فرايند نهال کاری (داشت)
3-برداشت که اماده نياز به مشتريان وباغداران می باشد کنترل می نمايد
شما نمی توانید در این بخش موضوع جدید پست کنید شما نمی توانید در این بخش به موضوعها پاسخ دهید شما نمی توانید موضوع های خودتان را در این بخش ویرایش کنید شما نمی توانید موضوع های خودتان را در این بخش حذف کنید شما نمی توانید در این بخش رای دهید شما نمیتوانید به نوشته های خود فایلی پیوست نمایید شما نمیتوانید فایلهای پیوست این انجمن را دریافت نمایید
