Savehsara - ساوه سرا Forums-viewtopic-روش پرورش خلاقيت مقاله شماره 1

Aliabadi

روشهاي پرورش خلاقيت مقاله شماره 1

زندگي روزانه هر فردي مملو از قضايايي است كه گاهي به سرعت و گاهي در زمان بلند تر بايد حل شوند . بطور مثال تولد كودك جديد، انتقال و جابجايي شغلي، تغيير شهر و محل سكونت .... همه اين حوادث جديد صحنه هايي طبيعي از تغييرات زندگي دور و بر هر انساني است كه به كمك قوه خلاقيت مي تواند فردي به گونه مناسب با شرايط جديد خود را هماهنگ كرده و عكس العمل مناسب از خود نشان دهد.لازمه ان پرورش اين توانمندي يعني تقويت قوه تصور است. قسمتهايي از كتاب: پرورش استعداد همگاني ابداع و خلاقيت ترجمه دكتر حسن قاسم زاده كه روشهايي را براي تقويت قوه تصور و خلاقيت ارائه ميدهد را خلاصه كرده و به خواننده گان عرضه ميدارم. مولف

خلاصه ايي از بخش هاي كتاب : پرورش استعداد همگاني ابداع و خلاقيت، نوشته دكتر الكس اس. اسبورن، ترجمه دكتر حسن قاسم زاده ، انتشارات نيلوفر، چاپ سوم پائيز سال 1375
شماره صفحات د ر انتهاي هر جمله داده شده است.

روشهاي پرورش خلاقيت

در اين كه اين استعداد را مي توان پرورش داد ترديدي وجود ندارد. روانشناسان از مدتها قبل اين اعتقاد را كه هر استعداد اساسي را مي توان تريبت نمود - و حتي استعداد متوسط را مي توان با تمرين پرورش داد - پذيرفته اند.بسياري از طريق تمرين قدرت ياداوري خود را دو برابر كرده اند. حتي خصوصيات عاطفي را مي توان از طريق تمرين بهتر كرد. با تمرين شادي خود شادتر مي شويم. والت ديسني توصيه مي كند كه به دستگاه تصور خلاق به عنوان عضلات مغزي بنگريم. عضلات بدن هر چه بيشتر كاركند به ان كه تحليل رود بيشتر پرورش يابد. درست مثل عضلات و ارگانهاي جسمي ، هوش و ذكاوت بدون تمرين فرسوده مي گردد. ص 38

يك = تجربه براي ايده جوئي سوخت ميسازد
براي پرورش خلاقيت مغز نه تنها به تمرين نياز دارد بلكه به وسائلي كه با ان بتوان به بهترين وجهي ايده ها را تشكيل داد محتاج است. غني ترين سوخت براي ايده جوئي عبارت از تجربه است. تجربه دست اول مطلقا غني ترين سوخت است زيرا امكان اين كه در مغز ما بماند و در موقع نياز به خاطر ايد زيادتر است. تجربه دست دوم- مانند خواندن سطحي و گوش دادن يا تماشا كردن - سوخت ضعيف تري را تشكيل مي دهد. در سن دوازده سالگي توماس اديسون در ترن ها شكلات مي فروخت . وقتيكه فقط 14 سال داشت يك روزنامه منتشر مي كرد. ... وقتي كه كمتر از 20 سال داشت در تلگرافخانه كار مي كرد. انقدر مطالب دست اول اموخت كه وقتي 22 ساله بود نوار اونيورسال سهام را تكميل نمود ان را به موسئسه تلگراف امريكا به 40،000 دلار فروخت. چنين تجارب دست اول است كه دليل ركورد خلاقيت مادام العمر اديسون را توجيه مي كند ص 39

مسافرت يك نوع تجربه است كه به تغذيه قدرت تصور كمك مي نمايد. نكات برجسته در حافظه ما باقي مانده قدرت تداعي مار را تقويت مي نمايد- بطوري كه سالها بعد ممكن است مغزمان ايده اي خلق كند كه اگر جائي نرفته بوديم و چيزي نديده بوديم اين خلاقيت امكان نداشت.
نوعي از مسافرت كه هميشه قدرت تصور را بكار وامي دارد عبارت از سفر به نقاط دور افتاده است. در اين مسافرتها به جاي اتكاء به وسائل موجود در نقاط ابادتر از قبيل هتل ها، رستورانها و غيره شخص مصائب را تحمل نموده، به خود متكي بوده و بهتر قادر خواهد بود كه ايده هاي جديد تدبير كند. خانه بدوشي و اوارگي مردم بسياري را خلاق تراز ان كرده است كه در صورت داشتن يك زندگي مرفه مي توانستند بدان نائل ايند. ص 39

تماس هاي شخصي نيز براي تغذيه و تهيج تصور ما مي تواند بسيار مفيد واقع گردد. اين موضوع بخصوص در صورت تماس ما با كودكان( چون كودكان داراي احساسات و عواطف قوي و دست نخورده و تخيلات زنده هستند) بيشتر صادق است. بزرگسالان مي توانند در نتيجه كار با كودكان از لحاظ قدرت تصور رشد كنند. براي بدست اوردن بيشترين استفاده از كودكان در زمينه خلاقيت، بايد خود را با انها نزديك كرد. بايد با انها صميمانه بر خورد نمود .... ص 39 ، 40

دو = بازي هاي فكري - حل معما و جداول

در حدود 250 نوع بازي نشسته وجود دارد. تجزيه و تحليل نشان داده است كه فقط 50 بازي حاوي تمرينات خلاق اند.
ص40

سوم = سرگرمي ها و هنرهاي زيبا
به طور كلي كارهاي دستي تمرين خلاقيت بيشتري از جمع اوري اشياء فراهم مي سازند. به نظر مي رسد كه نسبت معكوسي بين فعاليت مغزي و فعاليت دستي مناسب وجود دارد. ص 41

كارهاي دستي براي ما از نظر خلاقيت داراي اثر بيشتري خواهد بود در صورتي كه خود هم طرح را به وجود اوريم و هم ان را اجرا كنيم.اين مطلب در مورد سبد سازي، تكه دوزي، منبت كاري ، فلز كاري ، مدل سازي و تعداد زيادي از كارهاي دستي ديگر صادق است. به همان ترتيب تبديل وسائل خراب و بي مصرف به اشياء مفيد يا تزئيني براي خلاقيت بسيار موثر است. بسياري از خلاقان بزرگ سرگرمي هاي خلاق داشته اند. ويكتور هوگو هم اثاثيه خانه مي ساخت و هم انها را طراحي مي نمود. وي نه تنها نقاشي مي كرد ، حتي از تبديل يك قطره مركب تر، به يك طرح مجذوب كننده لذت مي برد. نقاشي در به تحرك در اوردن قدرت تصور به خطا نمي رود. هر حركت قلم مو ، قلم يا مداد گرايش به بكار انداختن قدرت خودكار ما كه موسوم به تداعي معاني است دارد. نقاشي را مي توان به بازي كردن با الكتريسيته تشبيه نمود. يك قسمت نقاشي را دست بزنيد فورا در قسمت ديگر ان اثر مي گذارد. ص 42

چهار = خلاقيت با مطالعه پيشرفت مي كند

مطالعه قدرت تصور را تغذيه مي كند ليكن براي انكه از مطالعه حداكثر استفاده را ببريم، بايد مطالب مناسب براي مطالعه انتخاب كنيم و يك ازمايش براي انكه چه مطالبي بخوانيم عبارت از پرسش اين سئوال است، ايا اين مطلب تا چه حد تمرين خوبي براي مغز خلاق من فراهم خواهد ساخت؟

قدرت تصور ما با داستانهاي خيالي مناسب، .... بر انگيخته مي شود. با اين وجود داستان هاي اسرار اميز امكان فراهم نمودن تمرينات خلاق مناسب را بهتر فراهم مي كند. در صورتي كه انها را چنان بخوانيم كه گويي در رل قهرمانان داستان شركت مي كنيم ص 42 ،43 .....
پر بار ترين نوع خواندن عبارت است از خواندن بيوگرافي است. زندگي هر كسي كه ارزش انتشار داشته باشد ممكن نيست حاوي ركورد الهام بخشي از ايده هاي ابداعي نباشد. ياداشت بر داري در حين مطالعه ، تمرين خلاقيت بسيار بهتري به وجود مي اورد. يكي از محاسن اين كار ان است كه در ما انرژي بيشتري القاء مي كند. ص 43

پنج = نويسندگي به عنوان يك تمرين خلاقيت
لازم نيست كه ما نويسنده به دنيا بيائيم تا نويسنده شويم. هر نويسنده اي روزي اماتور بوده است. ص 44

حتي اگر هرگز نويسندگي را حرفه خود قرار ندهيم، راههاي متعددي از طريق نويسندگي به نحو اماتور وجود دارد كه مي توانيم به وسيله ان استعداد خلاقيت خويش را بالا بريم. حتي نامه نويسي ممكن است در صورتي كه به نحو صحيحي انجام شود اموزش مفيدي فراهم سازد. ص45
بعضي ديگر با جدا كردن تصويري از يك مجله و نوشتن داستاني در باره ان تمرين نويسندگي مي كنند. خانمي از اگهي هاي تجارتي راديو و تلويزيون ناراحت مي شد اگهي مربوطه را مطابق ذوق خود مي نوشت ص 45

شش = تمرين در حل خلاق مسائل

مستفيم ترين روش براي پرورش خلاقيت عبارت از پرداختن به كار خلاق يعني واقعا تدبير نمودن راه حل براي مسائل مشخص حقيقي است. ص 45

تمرينات
1. قطره اي از مركب روي كاغذ قرار داده ان را خشك كنيد. صورتي از اشيائي كه مركب خشك شده به ان شبيه است تهيه كنيد
2. شش داستان مصور ( كاريكاتور) از روزنامه ها و مجلات بريده شرح اصلي را از انها حذف كنيد . براي هر كدام شرح متفاوتي پيشنهاد نمائيد.
3. در يك شرح كمتر از صد لغت ، خلاصه اي از يك داستان كودكان تهيه كنيد
4. يك روز باراني است ده راه مختلف كه يك كودك هشت ساله مي تواند خود را داخل محيط سر بسته سر گرم كند تدبير كنيد ص46

قدرت تصور با كاربرد اگاهانه چند ابزار كه گاهي به تكينيك موسوم اند به فعاليت وادار مي گردد. يكي از اين ابزارها عبارت از روش شروع كار است. بهترين وسيله شروع كار عبارت از مجبور كردن خود به شروع كار در ساعتي معين ووادار كردن خويش به انجام كار خلاق مي باشد. يك روش ساده ولي موثر ديگر براي القاء كوشش خلاق عبارت است از ياداشت برداشتن است. بمنظور بحركت در اوردن مغرهايمان ، مداد مانند اهرمي عمل مي كند. ص 120

دوم = استقرار ضرب الاجل و سهميه

بسياري از افراد خلاق بوسيله ضرب الاجل در مورد زمان تكميل كارشان به تحرك واداشته مي شوند. بسياري از ستون نويسان روزنامه ها و مجلات هرروز با چنين شلاقي روبرو هستند.وقتي ضرب الاجل تعيين مي كنيم، قدرت عاطفي خود را تشديد مي نمائيم زيراخود را در معرض ترس از شكست قرار مي دهيم. يك وسيله ديگر عبارت از قرار دادن سهميه اي از ايدهايي است كه بايد تدبير نمائيم. فرض كنيد خست بخرج داده فقط به پنج ايده قناعت كنيم، براي تدبير ان پنج ايده، ايده هاي ديگري بوجود مي ايند و فورا متوجه ميشويم كه به 25 رسيده ايم. هر چه بيشتر ايده وجود داشته باشد، احتمال انكه يك ايده يا بيشتر از بين انها پاسخي را كه مي جوئيم بدست دهد بيشتر است.ص122

يك دوش يا حمام گرم در وان غالبا باعث القاء ايده ها مي گردد. يكي از دلائل اين مطلب انست كه حمام كردن طولاني مارا از نفوذ هاي مزاحمت الوده دور مي سازد. ص123

خلاصه ايي از بخش هاي كتاب : پرورش استعداد همگاني ابداع و خلاقيت، نوشته دكتر الكس اس. اسبورن، ترجمه دكتر حسن قاسم زاده ، انتشارات نيلوفر، چاپ سوم پائيز سال 1375
شماره صفحات د ر انتهاي هر جمله داده شده است.