روزمره‌گي و شتاب زندگي‌هاي مدرن امروز، كمتر فرصت گفت‌وشنودهاي خانوادگي و هم‌نشيني‌هاي بزرگ و كوچك را به وجود مي‌آورد.
اكنون تنها ركود و انزواي روزها از صبح تا شب ، براي انسان‌هاي
امروز باقي‌مانده، كه گاهي خودشان را نيز در فشار اين روزمره‌گي گم
مي‌كنند.
سنت‌ها، آيين‌ها و آداب و رسوم پيشينيان كم‌كم رنگ مي‌بازد و خستگي مدام ناشي از كار روزانه جايگزين مي‌شود.
در هياهوي صنعتي شدن شهرها، در اعياد و جشن‌هاي ملي و مذهبي است
كه شور و هيجاني به چشم مي‌خورد و هم‌نشيني افراد يك خانواده از كوچك و
بزرگ تا پاسي از شب فراهم مي‌شود.
"شب يلدا" در انتهاي پاييز و ابتداي زمستان، بلندترين شب سال است
و گويا در اين بلندي شب، زمان وسيع‌تر از هميشه هنگامه‌اي براي ديد و
بازديد خانواده مي‌شود تا پس از شتاب روزهايي كه تكراري از پس هم
مي‌گذرند، لحظه‌اي درنگ در بلندترين شب سال، مردم را گردهم آورد.
كودك سرشار از شوق سفره‌اي رنگين كه در مقابلش از تخمه و هندوانه
و كيك و كلوچه گسترده است بر زانوان پدربزرگ و مادربزرگ تكيه مي‌زند و
پيوندهاي خانوادگي در ذهنش نقش مي‌بندد و ماندگار مي‌شود.
در اين ميان چيدمان ميوه‌فروشي‌ها، شب‌چله را يادآور مي‌شود و
هندوانه‌هايي كه تا طاق مغازه با قيمت‌هايي عجيب و غريب بالا رفته‌اند.
"شب يلدا" كه از سومر به ايران آمد و تاكنون به عنوان يكي از
جشن‌هاي آييني بزرگ تاريخ ايران به شمار مي‌آيد ، سابقه تاريخي چند هزار
سالهاي دارد و در كش و قوس زمان، بلندترين شب سال شكل مي‌گيرد.
شب يلدا و ديگر جشن‌هاي آييني ايران، نقطه پيوند نسل جوان با
فرهنگ و تاريخ و درون مايه‌هاي ارزشي هويت ايراني است و نهادهاي مختلف با
برگزاري پرشور اين جشن‌ها، گوشه‌اي از تفكر جوان امروز را با هويت ديرينه
تاريخ و فرهنگ ايران پيوند مي‌زنند.
"علي بانكي" محقق و شهروند ساوه‌اي در اين خصوص به ايرنا، گفت:
جشن‌هاي غربي امروزه از سوي جوانان با استقبال بيشتري رو به رو مي‌شود.
وي ، افزود: جوانان با شور و هيجان بيشتري به استقبال "ولنتاين"
و "كريسمس" مي‌روند و اين مساله نشان مي‌دهد كه سازمان‌هاي مسوول طي
سالهاي گذشته نتوانسته‌اند در زمينه ايجاد پيوند و ارتباط ميان نسل جوان
و جشن‌هاي ملي اقدام مناسبي انجام دهند.
"جواد خوش سيرت" شهروند ۶۸ساله ساوه‌اي و كارشناس اسبق ميراث
فرهنگي نيز مي‌گويد: در گذشته جشن‌هاي تاريخ ايران باستان به شيوه ساده
اما به يادماندني برگزار مي‌شد.
وي ، افزود: آذرگان، مهرگان، چهارشنبه‌سوري و شب يلدا از جمله
جشن‌ها و آيين‌هاي تاريخ ايران است كه امروزه نيز از سوي مردم مورد توجه
قرار مي‌گيرد.
وي اظهارداشت: رسانه‌هاي غرب، امروزه تاثير فراواني بر نسل جوان
دارند و با پخش برنامه‌هاي پر آب و رنگ اما بي‌محتوا ذهن جوان ايراني را
مجذوب خود مي‌كنند.
وي ، ادامه داد: احياي آداب و رسوم ايراني نيازمند توجه جدي مسوولان و رسانه‌هاي گروهي است.
به گزارش ايرنا، مردم شهرستان ساوه، در شب يلدا تا بامداد در كنار
كهنسالان و بزرگان خانواده به نماد كهنسالي خورشيد در پايان پاييز به سر
مي برند و به خوردن خوراكي‌هاي فراوان براي بيداري دراز مدت نظير انار ،
هندوانه و سنجد مي‌پردازند.
مردم اين ديار در شب يلدا، ديوان اشعار لسان الغيب را با نيت بهروزي و شادكامي مي‌گشايند و فال دل خويش را از او طلب مي‌كنند.
نقل خاطرات و قصه‌گويي پدر بزرگ‌ها و مادر بزرگ‌ها نيز يكي از
مواردي است كه يلدا را براي خانواده‌هاي ساوه‌اي دلپذيرتر مي‌كند تا
بلندترين شب سال را با شادي و صفا سحر كنند.
برخي ديگر از مردم اين شهرستان خوردن هندوانه را در اين شب از
ياد نمي برند زيرا اعتقاد دارند، اگر مقداري هندوانه در شب چله بخورند در
سراسر چله بزرگ و كوچك يعني زمستاني كه در پيش دارند سرما و بيماري بر
آنها غلبه نمي‌كند.
شماري از مردم ساوه نيز در اين شب سفره‌اي مي‌گسترانند كه
بي‌شباهت به سفره هفت سين نوروز نيست و در آن آينه و قاب عكس حضرت علي (ع)
، انواع و اقسام آجيل و تنقلاتي مانند نخودچي ، كشمش ، حلوا شكري و خرما
را قرار مي‌دهند.
از ديگر آداب و رسوم مردم اين ديار اين است كه يكي دو روز قبل از
فرا رسيدن شب چله مردهاي جوان خوانچه‌هاي آراسته ميوه را به خانه نامزدهاي
خود مي فرستند و خود به مهماني خانه عروس مي‌روند و خانواده دختر نيز لباس
و پارچه نبريده براي داماد هديه مي‌فرستند.
"خوانچه" طبق مستطيل شكل‌چوبي است كه روي آن را با سفره قلمكار
يا ترمه مي پوشانند و بر آن ظرف‌هاي بزرگ ميوه قرار داده و در زرورق‌هاي
رنگين و آراسته با گل و نوارهاي مواج، قرار مي‌دهند و اين خوانچه را بر سر
مي‌گذراند و در پي يكديگر راهي خانه عروس مي‌شوند.
امروزه ايرانيان در سراسر جهان اين جشن زيبا را در كنار يكديگر برگزار مي‌كنند و به خواندن شاهنامه و حافظ تا بامداد مي‌پردازند.
از: الهام حميدزاده
منبع: ايرنا
شب يلدا بر تمامي دوستان و هم ميهنان فرخنده و اهورايي باد
