این مرقد نشانی از تاریخ کهن شهرستان ساوه دارد؛ البته قدمت این شهر که به حدود چند هزار سال قبل از اسلام بر می‌گردد.
 از شمار زیارتگاه‌های بررسی شده ساوه بقعه اشموئیل نبی علیه السلام است. این زیارتگاه در روستایی به نام پیغمبر واقع شده که در 39 کیلومتری شمال غربی ساوه و در منطقه‌ای نسبتا کوهستانی قرار دارد.
 برای رفتن به این زیارتگاه پس از طی مسافت 9 کیلومتر جاده خاکی از جاده اصلی ساوه به قزوین و عبور از روستاهای ورده و "ده سید" یا در اصطلاح محل "سیدلر کندی" به بقعه اشموئیل نبی علیه السلام در روستای پیغمبر می‌رسیم.
  روستای پیغمبر بعد از بنای مدفن اشموئیل نبی علیه السلام به وجود آمده و روزگاری دارای خانوار بوده است که امروزه خالی از سکنه است. برات سمت شمالی بقعه را تشکیل داده و سمت شرقی زیارتگاه به روستاهای ده سید و ورده محدود است.

 قسمت جنوب و غرب را کوه کافتالان فراگرفته است که چشمه مقدس چکه بار که اشموئیل نبی در آن وضو گرفته و در کنار آن نماز خوانده، در این کوه واقع است. زیارتگاه اشموئیل نبی از ویژگی‌های خاصی برخوردار است.

 این زیارتگاه در عین حال که یک مکان دینی محسوب می‎شود محلی سیاحتی نیز است. به همین مناسبت ایام مخصوصی چون تاسوعا، عاشورا، اربعین و روزهای 13 فروردین سیاحان و زائران زیادی را می‌ذیرد. زائران این مکان را پیروان و مذهب مختلف تشکیل می‌دهد و همین از ویژگی‌های این زیارتگاه است. زیرا کلیمیان، مسیحیان و مسلمانان بالاتفاق او را پیامبر خدا می‌دانند و ارزش گذار مقام معنوی و آسمانی او هستند.

علاوه بر مردم ساوه اهالی زرند و خرقان نیز هر از گاهی چند در طول سال به زیارت این بقعه می‌شتابند.
 قدمت بنای اصلی بقعه که با گنبدی عرقچین مزین است، به دوران قبل از صفوی بازمی گردد. لیکن ایوان مدخل زیارتگاه به عنوان نمازخانه در زمان ناصر الدین شاه ساخته شده است. گویا ناصر الدین شاه از طریق خرقان عازم روستای سامان بوده است که دستور مرمت وساخت ایوان الحاقی را صادر می‌کند.

ساختمان بقعه در زلزله سال 1341 آسیب دید که بعدها به ان اقدام شد. قسمت بیرونی ساختمان با ایوان نماهایی که در اظلاع مشاهده می‌شود زینت داده شده است.

منبع: شکوه اعجاز زیست نامه اشموئیل نبی (ع) مدفون در ساوه، تحقیق و تالیف کمال الدین همایون فراهانی ومحمود نجاتی
انتشارات اسوه وابسته به اداره کل اوقاف و امور خیریه استان مرکزی
چاپ اول تابستان 1384
تهران تلفن 66418299- 66418099
قم: پخش کتاب؛ تلفن 6642211 – 14
تصاویر: ایسنا