زندگینامه علامه عسگری ساوجی
زندگینامه علامه عسگری ساوجی و معرفی آثار
بوسیله: atena در: Saturday, February 08
زندگینامه
در روز دوشنبه هجدهم جمادى الثانى 1332 هـ. ق. مطابق با بهار 1293 هـ. ش در شهر سامراء در جوار ملكوتى بارگاه دو امام همام حضرت هادى و حضرت عسكرى علیهماالسلام كودكى از خاندان علم و سیادت پا به عرصه وجود گذاشت كه نامش را سید مرتضى نهادند. آثار نبوغ وبزرگى در چهره این كودك نمایان بود؛ اما هنوز چند ماهى از عمرشان نگذشته بود كه گرد یتیمى بر چهره ایشان نشست و پدرى عالم وعابد وخدمتگزار را از دست داد و پس از آن در دامان جد مادریش حضرت آیة الله میرزا محمّد شریف عسكرى تهرانى معروف به خاتمة المحدثین (كه عالم بزرگ سامرا بودند) پرورش یافت. حضرت علامه عسكرى در این زمینه مى فرمایند: «پدرم مرحوم [آیة الله] سید محمّد حسینى معروف به شیخ الاسلام بود. مرحوم علامه مجلسى اجداد ما را از سبزوار به ساوه دعوت كرد وآنها را شیخ الاسلام ساوه قرار داد. علامه مجلسى براى شهرستانها شیخ الاسلام مىفرستاد چنانكه امروزه در هر شهر وشهرستانى امام جمعه تعیین مىكنند. در شهر ساوه سنّىهاى متعصبى بودند كه اجداد ما در طول زمان مردم ساوه را شیعه كردند تمامى اجدادم لقب شیخ الاسلام داشتند، جز من كه لقب عسكرى را دارم به مناسبت تولدم در شهر عسكریین علیهماالسلام».
اصالت خانوادگى
حضرت علامه در این باره مى فرمایند: «سلسله نسب ما به حضرت امام محمّد باقر(ع) برمىگردد و جد اعلاى ما از مدینه به سبزوار مهاجرت كردند. جد ما مرحوم [آیة الله] سید اسماعیل شیخ الاسلام از ایران به نجف مهاجرت كرد و فرزندش [مرحوم آیة الله سید محمّد شیخ الاسلام] كه پدرم باشد از نجف به سامرا رفتند».
اكنون به طور اجمال به معرفى برخى از افراد خاندان حضرت علامه عسكرى مى پردازیم: 1 - مرحوم آیة الله سید محمّد بن اسماعیل حسینى (شیخ الاسلام) ساوجى، عالِمى فقیه و پرهیزكار بود. ایشان سالیان متمادى ملازم وهمراه عارف بزرگوار علامه حضرت آیة الله سید مرتضى كشمیرى؛ بود و از شدت اخلاص و ارادتى كه به این عارف بزرگوار داشت بعد از وفات ایشان نام فرزندش را مرتضى گذاشت. این عالم ربانى و خدمتگزار (زمانى كه براى زیارت مخصوص امیرالمؤمنین علیه السلام به نجف آمده بودند) در نجف بیمار شده و در تاریخ بیست و پنجم ذیحجه الحرام 1333 هـ. ق. وفات نمودند. بدن مباركش را پس از غسل و طواف به وادى السلام منتقل كرده و در كنار قبر پدر بزرگوارشان جنب قبر حضرت هود و حضرت صالح دفن شد. 2 - حضرت آیة الله سید اسماعیل حسینى (شیخ الاسلام ساوجى) جدّ پدرى استاد: فرزند سید محمّد كوچك ساوجى عالمى جلیل از بیت علم و شرافت بود. مرحوم حاج آقا بزرگ تهرانى مى فرمایند: «خاندان ایشان (علامه عسكرى) از زمان پادشاهان صفوى تا زمان ما همگى از اعاظم علما بوده و به وظائف شرعى و دینى خود عمل كرده. ایشان علاوه بر اشتغالات علمى و تبلیغى به تهذیب نفس و عبادات و مناجات مشغول بودند تا آنجا كه به دیدار صاحب عصر و زمان حضرت حجة بن الحسن العسكرى عجل اللَّه تعالى فرجه الشریف (كه دیدارش آرزوى هر آرزمند است) نائل آمدند». این عالِم ربانى نیز پس از رحلت در قبرستان وادى السلام نجف در كنار قبر حضرت هود وحضرت صالح علیهمالسلام مدفون گردید.
3 - خاتمة المحدثین حضرت آیة الله میرزا محمد شریف عسكرى تهرانى(ره) جد مادرى استاد، حضرت علامه عسكرى در حدود هفت ماهگى پدر بزرگوارشان را از دست داده بودند و در دامانِ جد بزرگوارشان حضرت آیة الله میرزا محمد شریف عسكرى تهرانى رحمه الله و با توجهات خاص وتشویقات ایشان پرورش علمى و عملى یافتند. ایشان در ماه شعبان 1281 هـ. ق. در تهران دیده به جهان گشود. پدرش (مرحوم رجبعلى) در سال 1287 هـ. ق. وفات یافت. وى به همراه دائى خود به نام سید زین العابدین مشهور به سید آغا ومادرش در سال 1290 هـ. ق. به نجف مشرف شدند و در سال 1292 هـ. ق. به همراه آن دو به سامرا هجرت كردند. ایشان در آغاز به تألیف فهرستِ ابوابِ بحار الانوار به نام «مصابیح الانوار» اشتغال داشت و پس از آن مشغول به تألیف مستدرك بحار الانوار گردید و تا هنگام وفات (28 جمادى الاولى 1371 ه. ق.) به این امر اشتغال داشتند.
ورود به حوزه علمیه سامرا
ایشان از كودكى در كتابخانه جدشان كه از مهمترین كتابخانههاى شهر سامرا بود، رفت وآمد داشت و از كتب آن استفاده مىکرد. حضرت علامه عسكرى در این زمینه مىفرمایند: «با اینكه در طفولیت یتیم شدم در ده سالگى كه مرا به طلبگى سپردند، خواندن ونوشتن به زبان عربى و فارسى را به خوبى مىدانستم، از همان آغازِ كتابخوانى، به مطالعه كتابهاى سیره و تاریخ پیامبر(ص) و اصحاب و فتنههاى صدر اسلام و سفرنامهها (مثل سفرنامه ابن جُبیر و ابن بطوطه و سفرنامههاى اروپائیان به مشرق زمین) علاقه داشتم و داستان استعمار استعمارگران را نسبت به كشورهاى اسلامى دنبال مىکردم مثلاً رساله دخانیه را كه نوشته یكى از شاگردان میرزاى شیرازى بود در حالى كه هنوز خطى بود در كتابخانه جدم خواندم». استعداد و هوش سرشار توأم با نبوغ حضرت علامه باعث شد كه از دوران كودكى و نوجوانى ایشان را از دیگر كودكان ممتاز كند، درسهاى علوم حوزوى را از كتابهاى رسمى حوزه از قبیل سیوطى و مختصر المعانى، مغنى اللبیب، حاشیه، مطوّل، شرح جامى، شرح ابنعقیل، قوانین الاصول ومعالم الاصول وشرح لمعه و... خواند. حضرت علامه عسكرى در اینباره مىفرمایند: «ده ساله بودم كه جامع المقدمات را خواندم، بعد هم همان كتابهاى رسمى حوزه عراق را خواندم [از قبیل] سیوطى و مختصر، مغنى، حاشیه، مطول، شرح جامى، شرح ابن عقیل، قوانین، معالم، شرح لمعه و بعضى كتابهاى فقهى و اصولى متداول دیگر در این سطح، البته من غالباً دو سه درس را با هم مىگرفتم وكتابها را زود تمام مىکردم، با این حال من خیلى از اشعار مطول را هنوز از حفظ دارم. در مدرسه میرزاى شیرازى رحمه الله كه بودم اساتیدم فكر مىکردند كه استعدادم خیلى خوب است، لذا مربى مخصوصى براى من گذاشته بودند تا از او درس خصوصى بگیرم تا قسمتى از سطوح را در سامرا خواندم و در كنار تحصیل درس هم مىگفتم».
ورود به حوزه علمیه قم
حضرت علامه عسكرى پس از گذراندن سطوحى از علوم حوزوى بنا به دلایلى در سال 1350 ه. ق. در سن هیجده سالگى در دوران ریاست حضرت آیة الله العظمى حاج شیخ عبدالكریم حائرى؛ وارد حوزه علمیه قم شد. حضرت علامه عسكرى مى فرمایند: «زندگى من و پدرم از املاك ساوه مىگذشت و از سهم امام استفاده نمىکردم، رضا شاه بردن پول را از ایران به عراق ممنوع كرد به حدى كه حتى وجوهات شرعى را كمك رانندهها در لباسهایشان مخفى مىکردند وبه نجف (براى مرحوم آیة الله العظمى سید ابوالحسن اصفهانى) مىبردند. به همین دلیل مجبور شدم در زمان مرحوم آیة الله حاج شیخ عبدالكریم حائرى؛ وارد حوزه علمیه قم شوم». ایشان ابتدا در مدرسه رضویه ساكن شدند، تصدى و ریاست مدرسه رضویه به عهده استاد و مربى اخلاق حضرت آیة الله حاج شیخ مهدى پائین شهرى؛ بود، كه از چهرههاى محبوب ومقبول در شهر قم بود و به تربیت شاگرد مىپرداختند و هنوز خاطر ههاى خوش از ایشان در خاطره مردم این شهر باقى است. حضرت علامه پس از مدتى اقامت در مدرسه رضویه به مدرسه فیضیه منتقل شدند و با حضرت آیة الله حاج شیخ على صافى برادر بزرگتر حضرت آیة الله العظمى صافى گلپایگانى هم حجره شدند، دروس سطوح عالى (رسائل، مكاسب، كفایه ومنظومه حاج ملا هادى سبزوارى (در حكمت)) را در محضر اساتید بزرگى همچون آیة الله العظمى سید شهابالدین مرعشى نجفى؛ و حضرت آیة الله حاج شیخ محمد حسین شریعتمدار ساوجى آموختند. حضرت استاد این دروس را با هم مباحثه بزرگوارشان حضرت آیة الله حاج شیخ مرتضى حائرى یزدى؛ صبحها پس از نماز صبح مباحثه مىكردند. در این زمینه مىفرمایند: «من وهم بحثم مرحوم حاج شیخ مرتضى حائرى(ره) هر كتابى را از دو جایش مباحثه مىكردیم و قبل از شركتِ در درسِ استاد، حتماً آن درس را بحث مىکردیم».
در محضر امام خمینى؛ وعلم كلام
یكى از امتیازات ایشان این است كه در عنفوان جوانى با مردى بزرگ در علم و معرفت آشنا شدند. بزرگ مردى كه بعدها دست ابر قدرت شرق و غرب را از این كشور قطع كرد و حكومت جمهورى اسلامى را در ایران حاكم كرد. حضرت استاد علامه عسكرى كتاب باب حادى عشر را (كه در علم كلام مى باشد) در محضر رهبر كبیر انقلاب عارف بزرگ امام خمینى؛ آموختند. «در یكى از حجرات صحن مطهر حضرت معصومه(س) مرحوم امام خمینى؛ درس كلام شروع كرده بودند كه بنده نیز در آن شركت مىکردم». آیت الله بعد از هجرت به سامرا به كاظمین رفته و در امور تحقیقی ادامه مسیر میدهند.
بازگشت مجدد به سامرا و ادامه تحصیل
حضرت علامه عسكرى پس از افتتاح این مدارس، تصمیم داشتند كه دانشكده اسلامى افتتاح كنند ولى با مخالفت افراد متنفذى روبرو شدند، لذا به سامرا بازگشتند و یك دوره دیگر در دروسِ خارج آیة الله میرزا حبیباللَّه اشتهاردى؛ كه از روى كتاب عروة الوثقى آیة الله سید محمدكاظم یزدى؛ تدریس مىشد شركت كردند و در این ایام بود كه درهاى تحقیقات جدید علمى به روى ایشان باز شد و تألیفات گراسنگ و بىنظیرى همچون «عبداللَّه بن سباء» و«نقش عایشه در تاریخ اسلام» انجام گرفت. سفرى به قم براى تأسیس حوزه نوین در همین ایام كه با اوائل مرجعیت حضرت آیة الله العظمى بروجردى؛ در ایران بود و ایشان احساس كرد كه مساعدتر بودن اوضاع حوزه علمیه قم نسبت به حوزه عراق مى شود حوزه نوینى در قم ایجاد كرد، لذا به قم آمدند، برنامه ایجاد یك حوزه نوین اسلامى كه (شامل دروس حدیثشناسى، علوم قرآنى، تاریخ اسلام وتبلیغ در كنار فقه واصول بود) را به حضرت آیة الله العظمى بروجردى؛ ارائه دادند. حضرت آیة الله العظمى بروجردى؛ با طرح حضرت علامه موافقت كردند؛ اما در مقدمات كار بودند كه اوضاع ایران بخاطر جریان ملى شدن صنعت نفت آشفته شد. لذا حضرت علامه مجبور مىشوند كه به عراق برگردند؛ اما این بار ایشان در بغداد ساكن شدند و با حمایتهاى مرجعیت وقت حضرت آیة الله العظمى حكیم؛ شروع به تأسیس مؤسسات فرهنگى اجتماعى سیاسى نمودند. حضرت علامه در این زمینه مىفرمایند: «با حمایت مرحوم آیة الله حكیم؛ (كه نماینده ایشان در بغداد هم بودم) شروع كردم به ایجاد مؤسسات اسلامى شامل مدارس دینى، مدارس جدید براى دختران و پسران (از ابتدائى تا پایان دبیرستان) مراكز آموزشى براى دختران و پسران، درمانگ ها، صندوقهاى خیریه، كتابخانه ها و... در شهرهاى مختلف عراق براى جامعه شیعه، همچنین یك بیمارستان در بغداد و دانشكده اصول الدین كه پس از سالها پیگیرى و رنج وخون دل خوردن در سال 1384 ه. ق. در بغداد تأسیس شد. در بغداد علاوه بر منبر و محرابى كه در محله كراده شرقى داشتم، هر روزه درسهاى حدیث وتفسیر و تاریخ اسلام و عقاید گذاشته بودم كه دانشجویان جوان و اساتید و طلاب جوان، استقبال زیادى از آنها مىکردند». حضرت علامه عسكرى در كنار تمامى اشتغالات فرهنگى و سیاسى و اجتماعى، چه در عراق و چه در ایران به تحقیق وتألیف كتابهاى گوناگون در راستاى هدایت جامعه مشغول بودند، حاصل این تحقیقات علمى، دگرگونى و هموار نمودن ر اه هاى شناخت معارف اسلامى بود و نگاه هاى محققین وتشنگان حقیقت را متوجه مكتب اهل بیت(ع) نمود. حضرت علامه در این زمینه مىفرمایند: «هر تحقیقى براى نگارش یك تاریخ صحیح از صدر اسلام (یعنى از آغاز دعوت تا پایان عصر ائمه) و بخصوص شكلگیرى تشیع و مكتب اهل بیت به یك گردنهاى از احادیث وروایات مشهور و مقبول در نزد قاطبه مسلمانها و مورخان و سیرهنویسان و محدّثان مىرسید كه این روایات از نظر من اعتبار و علمیت و استناد لازم را نداشتند واز یك دستِ تحریفگر در تاریخ اسلام خبر مىدادند، دستى كه مكتب اهل بیت(ع) را به حاشیه رانده بود، پرده بردارى از این واقعیت بناهاى رفیعى را كه برخى مورخان بزرگ اهل سنت و نظیر طبرى برافراشته بودند متزلزل كرد. اینجا بود كه بحمد اللَّه زحماتم نتیجه داد و نگا هها را متوجه مكتب اهل بیت(ع) وحوزه شیعه كرد، كتابهائى از قبیل عبداللَّه بن سباء، صد وپنجاه صحابى ساختگى، احادیث عایشه، بارها در قاهره و بیروت با اجازه و بدون اجازه من چاپ شدند، علماء و اساتید اهل سنت بر آنها مقدمه یا نقد نوشتند و به زبانهاى مختلف هم ترجمه شدند وتصور مىكنم به خواست خدا تأثیرى بر جریان تفكر اسلامى داشتهاند». حضرت استاد در طول عمر با بركت و پر بارشان، در كنار كارهاى علمى، فرهنگى و سیاسى و اجتماعى و تاسیس مراکز آموزشی اسلامی در مناسبتهاى گوناگون با عالمان و اندیشمندان و دیگران مباحثه و مناظره داشتند؛ از جمله: 1 - مباحثه با بن باز مفتى بزرگ عربستان 2 - مباحثه با دانشمند بزرگ اهل سنت ابوالعلى مودودى 3 - مباحثه با امام جمعه رقّه 4 - مباحثه با یكى از علماء اهل سنت 5 - مباحثه با مبشر ومبلغ مسیحى در بغداد علامه عسگری همزمان با شرکت در کلاسهای درس آیت الله حکیم در فعالیتهای سیاسی آن زمان عراق نیز شرکت و همزمان چند دانشکده و بیمارستان و مؤسسه خیریه در عراق تاسیس کرد. ایشان همچنین در تبادل استاد میان این دانشکدهها و الازهر مصر نقش مهمی را ایفا میکرد. اکثر افرادی که اکنون مسئولان عراق هستند، شاگردان مرحوم علامه عسگری و فارغالتحصیل دانشکده اصول دین عراق هستند که ایشان بنا نهادهاند. علامه عسگری تا زمان حکومت صدام در عراق بود و وقتی صدام خواستار دستگیری ایشان شد وی از عراق فرار کرد و به ایران آمد. در ایران هم سه دانشکده اصول دین در تهران، قم و دزفول را بنیان نهاد. علامه عسگری طی عمر خود کارهای فرهنگی بسیاری انجام داد و بیش از پنجاه کتاب نوشت. این کتابها تاثیر بسیار زیادی بر مسلمانان گذاشت و بعضی از کتابهای ایشان در شیعه شدن بسیاری نقش مهمی را ایفا کرد. به طوری که در طول تاریخ هیچ کس مثل علامه عسگری نتوانست بسیاری از غیر شیعهها را شیعه کند، چنانکه گفته میشود توفیق ایشان در این زمینه حتی از علامه امینی و سید شرفالدین هم بیشتر بوده است. از سوی دیگر علامه عسگری مناظرات بسیاری در کشورهای مختلف داشت و معمولا در تمامی مناظرات موفق بود و توانست طرف خود را قانع کند. مناظرات علامه عسگری با علمای یهود بسیار معروف است. مهمترین ویژگی آثار علامه عسگری در این است که اولا همه آثارشان را از منابع اهل سنت نوشته است و از کتابهای اهل سنت استفاده کرده است و ابتکار ایشان هم این است که برای اولین بار برخی از صحابه ساختگی را مطرح کرد یعنی افرادی که اصلا وجود خارجی ندارند و شخصیتهای ساختگیاند. ایشان ثابت کرد که این افراد به اسم صحابه پیامبر مطرح شدهاند و حرفهایی که از زبان ایشان نقل شده است دروغ است. این مهمترین کار ایشان است. علامه عسگری 150 نفراز صحابه ساختگی پیامبر را معرفی کرد. آثار قرآنی ایشان نیز بسیار زیاد است. کتاب «القرآن الکریم و روایات المدرستین» از جمله این آثار است. مقصود ایشان از نوشتن این کتاب این است که قرآن در مکتب اهل بیت و در مکتب اهل سنت چگونه معرفی میشود و قرآن را از این دو دیدگاه بررسی و تفاوتهایش را بیان میکنند.این کتاب سه جلد است و فقط در سودان خیلیها را شیعه کرده است. از خصوصیات اخلاقی ایشان این بود که بسیار متواضع بودند و هرگز به نام و نشان و مال و ثروت وابستگی نداشت، به طوری که شاید هیچکس مثل او پیدا نشود که اعلام کند از هیچ کتابم حقالتالیف نمیگیرم. علامه عسگری برای هیچ کدام از کتابهایش حقالتالیف نگرفت و میگفت هر کسی که دوست دارد میتواند کتابهایم را منتشر کند و از حقوق مادی آن استفاده کند. مرحوم آیتالله العظمی گلپایگانی به علامه عسگری نامهای نوشتند و در آن نامه ذکر کردند که من از شما خواهش میکنم که اسم من را در دانشکده خودتان بنویسید تا روز قیامت جزو خدمتگزاران دانشکده اصول دین محشور شوم.
وفات
علامه عسگری شب یکشنبه، (25 شهریور 1385 مصادف با 4 رمضان 1428 و 16 سپتامبر 2007 ) در سن نود و هشت سالگی در بیمارستان میلاد تهران جان به جان آفرین تسلیم کرد.
مبارزات
وی اولین متفکر اسلامی عراق است که به حقیقت روش تعلیم و تربیت مستشاران اروپایی در کشورهای شرقی پی برد. تاسیس مدارس نوین اسلامی را عهده دار شد و سرفصل برنامه ایشان تحت عنوان (الامراض الاجتماعیه و علاجها) بود. در سامرا مدرسهای را تاسیس کرد. که مدرسان آن شیخ میرزا نجم الدین شریف عسگری و شیخ حسن کمیلی و سید جعفر شهرستانی و شیخ مهدی حکیم بودند. از سامرا به کاظمین رفت و در بغداد با استاد احمد امین ملاقات نمود. مدرسه (منتدی النشر) درکاظمین را تاسیس کرد. با مخالفت افرادی ذی نفوذ در کاظمین به سامرا رفت با دلیلی روشن به کشف حقیقت احادیث سیف بن عمر التمیمی پرداخت که منجر به تالیف دو کتاب (عبدالله بن سبا) و (صد و پنجاه صحابی ساختگی) شد. سپس به ایران مهاجرت کرد و با مرحوم آیت الله بروجردی همکاری نمود. کشمکش بین آیت الله کاشانی و دکترمصدق ایشان را وادار به مهاجرت به عراق نمود و مدرسه امام کاظم را در کاظمین تاسیس کرد و در ایران دانشکده اصول الدین قم را درسال 1375 و درتهران درسال 1376 ونیز شعبهای دردزفول دایر نمود. باوجود کهنسالی نیز در رهبری عقیدتی جهان تشیع سهم والایی داشت. تالیفاتش بالغ بر70 عنوان میباشد که در احیای شریعت محمدی و ولایت علوی درجهان شیعه نمونه و الگوی تمام عیار است.
خود باوری و دینداری – بیروت
روزی که علامه از عراق گریخت و به بیروت رفت از جانش نمیترسید و از این بیم داشت که دستگیرش کنند و بعد، یک مصاحبهی ساختگی ترتیب بدهند و اعلام کنند، سید مرتضی عسگری، جاسوس آمریکا بوده و اعتراف کرده و حیثیت او و روحانیت را لکه دار کنند. بعثیها از این کارها زیاد میکردند. هرکسی با آگاهی و انصاف و عشق به سراغ سنت و سیرهی پیامبر (ص) و اصحاب و ائمه (ع) برود، در وجودش احساس قدرت میکند، احساس میکند روح ابوذر و سلمان و بلال و میثم تمار با اوست. آگاهی از رنجهایی که پیامبر اکرم و امیرالمومنین (ع) کشیدند، خیلی از تلخیها و سختیها را آسان میکند. هر چه بصیرت یک مومن برگفتار و رفتار اسوه و مقتدایش بیشتر شود، ایمانش عمیقتر و پایداریاش بیشتر میشود. انس با تفسیر و سیره، قویترین عاملی بود که ایشان را وا میداشت به دنبال جامعهسازی بر اساس قرآن و مکتب اهل بیت (ع) باشند. از همان اول میدانست که راه مشکلی است.
بازگشت به ایران و تحقیق
خانهی علامه تحت نظر بود و تفتیش میشد. وقتی در معارضه با بعثیها شکست خورد و رفت بیروت، ارتش عراق خانواده ایشان را در مرز اردن، بازداشت کردند. در بیروت عمال بعث به دنبال ربودن او بودند. وضعیت طوری بود که ایشان به ایران آمد و گرنه او از مبارزه خسته نشده بود و جور دیگر ادامه داد، اما اینها تکلیف عمومی ایشان بودند. تکلیف اختصاصی او به عنوان مبلغ دینی همان درسها و کتاب نوشتنها و تربیت مومن و مبلغ و تحقیق بود و هست. هر تحقیقی برای نگارش یک تاریخ صحیح از صدر اسلام (یعنی از آغاز دعوت تا پایان عصر ائمه) و به خصوص شکلگیری تشیع و مکتب اهل بیت (ع) به یک گردنهای از احادیث و روایات مشهور و مقبول در نزد قاطبهی مسلمانان و مورخان و سیره نویسان و محدثان میرسید که این روایات از نظر او، اعتبار و علمیت و استناد لازم را نداشتند و از یک دست تحریفگر در تاریخ اسلام، خبر میدادند، دستی که مکتب اهل بیت را به حاشیه رانده بود. پرده برداری از این واقعیت، بناهای رفیعی را که برخی مورخان بزرگ اهل سنت مثل طبری برافراشته بودند، متزلزل کرده سالیانی بود که یک نهضت تحقیق و تصحیح و انتشار منابع حدیث و سیره و تفسیر روایی، در جهان اهل سنت شروع شده بود. جهان اسلام چشم به قاهره داشت که تازهترین آثار اسلامی و منابع معارف و تعالیم اسلام را بدست آورد، اما همه این کتابها، محصول مکتب خلفا بودند. اینجا بود که زحمت ایشان بحمد ا ... نتیجه داد و نگاهها را متوجه مکتب اهل بیت (ع) و حوزهی شیعه کرد. کتابهای علامه عسگری، بارها در قاهره و بیروت با اجازه و بدون اجازه او چاپ شدند و علما و اساتید اهل سنت بر آنها مقدمه یا نقد نوشتند و به زبانهای مختلف هم ترجمه شدند و تصور میشود به خواست خدا تاثیری بر جریان تفکر اسلامی داشتهاند. بعد از این قضیه، شناخت راویان ساختگی و روایات دروغین و پدیدهی جعل در احادیث مکتب خلفا موضوع ویژگیهای دو مکتب (اهل بیت و خلفا) را محور تحقیقاتشان قرار دادند.
تالیفات، تلاش ها و خدمات علامه
√تاسیس دانشکده ی اصول دین در سال 1384 ق در بغداد √تأسیس دانشکده اصولالدین در ایران و سه شهر قم، دزفول، تهران و موافقت شوراي عالي انقلاب فرهنگي مبني بر تأسيس شعبه ساوه اين دانشكده نيز پس از ارتحال ايشان حاصل شد. √تصحيح سرفصل و دروس مقاطع كارشناسي، كارشناسي ارشد و دكتري رشته علوم قرآن و حديث، كه پس از بررسي هاي فراوان كارشناسان، سرانجام در تاريخ 18ديماه 1379 در چهارصد و ششمين جلسه شوراي عالی برنامه ريزی به تصويب رسيد و براي اجرا به كليه دانشگاه ها و مراكز آموزش عالي ابلاغ شد. √تاسیس مدرسه و مراكز فرهنگي در کاظمین برای فرزندان شیعه √ تأسیس حزبالدعوه الاسلامیه √ انتشار اخبار فاجعه کشتار مدرسه فیضیه √نمایندگی آیتاللهالعظمی حکیم(ره) در بغداد √تاسیس درمانگاه و یک بیمارستان در بغداد √مدیریت جماعه علماء بغداد و الکاظمیه √تشکیل ابناء ثوره العشرین √ ایجاد موسسات و مجمع علمي اسلامی در بغداد: شامل مدارس دینی جدید برای دختران و پسران از ابتدائی تا دبیرستان ) ، مرکز آموزش حرفه ای برای دختران و پسران ، درمانگاه ها ، صندوق های خیریه ، کتابخانه ها و ... ) و در شهرهای مختلف عراق برای جامعه ی شیعه √ایجاد مدرسه ی علوم دینی در قم ( با درس های حدیث شناسی ، علوم قرآن ، تاریخ اسلام و تبلیغ در کنار فقه و اصول .( √ایجاد اتحاد و یگانگی در بین فرق مختلف مسلمین با بازگشت به قرآن و یکی دانستن سنت و سیره ی پیامبر (ص) در نزد ائمه و خلفا ( تسنن و شیعه) . √وارد کردن درس تفسیر و علوم قرآن به درس های حوزه علمیه ی قم و دیگر حوزه های علمیه . √مطرح کردن « احادیث غیر فقهی » و « بحث های عقاید » و « شیوه های درست تبلیغ دین». √ارائه موضوع وحی قرآنی – وحی بیانی √ورود به عرصه ی سیاست و مبارزه با حزب بعث برای پیاده کردن حکومت اسلامی √خرافه زدایی از دین و سنت و سیره ی پیامبر اکرم (ص) (خرافاتي همچون قمه زني و...) √تلاش براي همزيستي اديان: حسن صفار از کشور عربستان يكي از سخنرانان بزرگداشت علامه که در سخنانی کوتاه اما جالب از نقش علامه عسکری در همزیستی ادیان و گسترش گفتوگوهای بین دینی سخن به میان آورد. حسن صفار که سخنانش مورد توجه بسیاری از شنوندگان و هیات رئیسه قرار گرفته بود به طور خلاصه درباره تلاشهای علامه عسکری در این زمینه چنین گفت: «علامه عسکری چه هنگامی که در بغداد و چه زمانی که در دیگر شهرهای عراق و نیز ایران زندگی میکرد، اهتمام جدیای به گسترش همزیستی ادیان و مذاهب اسلامی داشت. √او در کتابهای خود میکوشید تا اسباب تفرقه میان مسلمانان و مذاهب اسلامی را آشکار کند و در این راه اصل برای وی پایبندی تام به میراث اسلامی بود. به همین دلیل اصرار زیادی بر پیرایش آن از خرافات داشت .این آزاداندیشی و توجه به همزیستی ادیان در آثار علامه به حدی بود که او حتی در آثارش به انجیل و تورات هم استناد میکرد. بنابراین او در یک زمینه خود را محصور نکرده بود، دانشمندی جامع بود.» صفار در پایان ازجمله دغدغههای علامه عسکری را تاکید برشناخت متقابل مذاهب اسلامی دانست و شاهد این امر را تاسیس دانشگاه اصولالدین از جانب وی عنوان كرد.
تحقیقات :
1- شناخت راویان ساختگی و روایات دروغین و پدیده ی جعل در احادیث مکتب خلفا 2- ویژگی های مشترک دو مکتب ( اهل بیت و خلفا ) 3- طرح روشن و مستند نقش ائمه در احیای دین 4- مصون بودن قرآن از تحریف 5- استخراج عقاید اسلام از درون قرآن کریم 6- و تحقیقاتی در خصوص تاریخ اسلام علامه عسگری طی عمر خود کارهای فرهنگی بسیاری انجام داد و بیش از هفتاد کتاب نوشت. این کتابها تاثیر بسیار زیادی بر مسلمانان گذاشت و بعضی از کتابهای ایشان در شیعه شدن بسیاری نقش مهمی را ایفا کرد. به طوری که در طول تاریخ هیچ کس مثل علامه عسگری نتوانست بسیاری از غیر شیعهها را شیعه کند ،چنانکه گفته می شود توفیق ایشان در این زمینه حتی از علامه امینی و سید شرفالدین هم بیشتر بوده است. مهمترین ویژگی آثار علامه عسگری در این است که اولا همه آثارشان را از منابع اهل سنت نوشته است و از کتابهای اهل سنت استفاده کرده است و ابتکار ایشان هم این است که برای اولین بار برخی از صحابه ساختگی را مطرح کرد یعنی افرادی که اصلا وجود خارجی ندارند و شخصیتهای ساختگیاند. ایشان ثابت کرد که این افراد به اسم صحابه پیامبر مطرح شدهاند و حرفهایی که از زبان ایشان نقل شده است دروغ است. این مهمترین کار ایشان است. علامه عسگری 150 نفراز صحابه ساختگی پیامبر را معرفی کرد.
آثار قرآنی ایشان نیز بسیار زیاد است. کتاب «القرآن الکریم و روایات المدرستین» از جمله این آثار است. مقصود ایشان از نوشتن این کتاب این است که قرآن در مکتب اهل بیت و در مکتب اهل سنت چگونه معرفی میشود و قرآن را از این دو دیدگاه بررسی و تفاوتهایش را بیان می کنند. این کتاب سه جلد است و فقط در سودان خیلیها را شیعه کرده است. علامه عسکری مکتب فکری جدیدی را در شناخت اسلام پدید آورد که تاکنون بیسابقه بوده است. با دقت و امعان نظر درآثار علامه میتوان اندیشههای ایشان را در محورهای زیر بررسی کرد: اول- اثبات یگانگی سنت ائمه با سنت پیامبر اکرم(ص) و یا به تعبیر دیگر نبوی بودن همه احادیث امامان شیعه با اسناد عالی است. یعنی فتاوای ائمه هم براساس سنت نبوی بوده است. دوم- تکذیب افسانه عبداللهبنسباء و 150 صحابی ساختگی که حدود هزار سال علمای شیعه را به خود مشغول کرده بود و به تعبیر آیتالله شیخ راضی، آل یس لکه ننگی بر جبین شیعه بود که حضرت استاد با همت بلند این کوه هزارساله را- که مانع شناخت صحیح اسلام بود- از میان برداشتند. سوم- تحقیق و بررسی پیرامون ویژگیهای 2 مکتب (مکتب امامت و مکتب خلافت) چهارم- طرح و ابداع مسئله «وحی بیانی و وحی قرآنی»که مشکلگشای بسیاری از شبهاتی است که پیرامون تحریف قرآن مطرح بوده است. پنجم- بیان و شناخت صحیح از سیره اهلبیت(ع) در قالب «نقش ائمه در احیاء دین». ششم- نشر و طرح عقاید اسلام از قرآن کریم که با انگیزه تقریب بین مذاهب اسلامی انجام گرفت. طرحها و اندیشههای دیگری نیز در اندیشه حضرت علامه سراغ گرفته شده که برخی از آنها به صورت آرزو درآمده چرا که پرداختن و نتیجهگرفتن از آن نیازمند به همکاری تمامی اندیشمندان و پژوهشگران است که به چند مورد از آن اشاره میشود: الف) پاکسازی مجموعه احادیث اعتقادی، اخلاقی، احکامی ب) اصلاح نظام آموزشی حوزه ج) تخصصیکردن دروس حوزوی د) توجه و جدیت بیشتر در اصول عقاید ه) رسمیتبخشیدن به درس تفسیر حضرت استاد در سالهای تحصیل در حوزه علمیه قم(که در سنین 21سالگی بودند) در اندیشه رسمیت بخشیدن درس تفسیر قرآن بود.
معرفي تالیفات :
√ صحابی ساختگی ( جلد 1و2 ) . ترجمه عطامحمد سردارینا ، مجمع علمی اسلامی . این کتاب در برگیرنده ی شرح حال و زندگی بیست و سه صحابی ساختگی حضرت رسول (ص) است که با فرصت طلبی و دوست نمایی گرد حضرت را گرفته بودند و جزء اصحاب به شمار می آمدند و گاه و بیگاه با تحریک و فتنه و آشوب ، نظام مجتمع اسلام را بر هم می زدند و در راه پیشرفت اسلام سنگ می انداختند . √احاديث امالمومنين عايشه در 2 جلد، √نفش عایشه در تاریخ اسلام ( جلد 1و2و3 ( مترجمان عطا محمد سردار نیا ، محمد صادق نجمی ، هاشم هیرسی و محمد علی جاودان . ناشر : مرکز فرهنگی انتشارات منیر . بازگويي وقايع دوران پيامبر تا پايان خلافت عتمان و عايشه در خانه ي پيامبر و نگاهي گذرا به زندگاني عايشه ، و راز تعدد همسران رسول خدا از جمله مباحث جلد اول مي باشد . √عنوان جلد دوم كتاب دوران امير المونين (ع) است و ارائه ي شخصيت واقعي عايشه و انكار عقايد و مشخصات روحي او و در نتيجه اعتبار و ارزش واقعي روايات و احاديت او نقش عايشه در تاريخ اسلام و دوران معاويه عنوان جلد سوم است و عوامل دوستي عايشه و امويان نفوذ عايشه در حكومت امويان و ويژگي هاي شخصيتي عايشه
√ عبد ا... بن سبا و ديگر افسانه هاي تاريخي ( جلد 1و2و3 ) ناشر : مجمع علمي اسلامي اثبات اين كه عبدا... بن سبا فقط موجودي خيالي و پنداري بوده است و حكايت هايي كه تاريخ نويسان مي گويند و او را سازنده ي مذهب تشيع قلمداد كرده اند ، مشتي دروغ بيش نيست . √ نقش ائمه در احياي دين( جلد اول ) تصحيح كتابخانه ي بزرگ اسلامي ، نشر كوكب و مجمع علمي اسلامي . اين كتاب مجموعه سخنراني هاي علامه عسگري است درباره ي وظيفه اصلي و اوليه ي انبيا و اهل بيت (ع) ، تحريف دين پس از هر پيامبر ، درهم كردن حق و باطل و ... است . در بخش اول به علت درگيري انبيا و طواغيت ، موسي و فرعون ، ابراهيم و نمرود ، اصحاب كهف و ... اشاره شده است . اين كتاب كه 14 جلد آن تاكنون چاپ شده است مباحث را در برمي گيرد ؛ وضع جامعه ي عرب قبل از اسلام ، وضع ديني در جزيره العرب ، نگاهي كوتاه به سيره ي پيامبر (ص) اثر انديشه هاي اهل كتاب بر فرهنگ مسلمانان ، نقش شناسايي كاربرد الفاظ در فهم گفتار و اعتقاد به خدا در دو مكتب و ... √ عقايد اسلام در قرآن كريم ( جلد اول ) مترجم : محمد جواد كرمي – ناشر : مجمع علمي اسلامي . √ ترجمه ي معالم المدرستين در سه جلد . مترجم ؛ محمد جواد كرمي – قم ، دانشكده اصول دين . 1379 . اين كتاب در برگيرنده ي بحث هاي مدارك و مصادر شريعت اسلامي در دو مكتب امامت و خلافت است . و بحث هاي دو مكتب درباره ي صحبت و صحابه ، سنت پيامبر (ص) و قيام امام حسين (ع) ، تمكن و توانايي امامان اهل بيت (ع) در اعاده و بازگرداندن سنت رسول خدا به جامعه ي اسلامي پس از قيام امام حسين (ع) . همچنين در بخشي ديگر مصلحات بحث امامت و خلافت مانند : شورا ، بيعت ، خليفه و خليفه خدا در زمين ، امير المومنين ، امام ، امرو اولي الامر ، وصي و وصيت توضيح داده شده است . آخرين نماز پيامبر (ص ) . مترجم : محمد باقر اديبي لارجاني ، انتشارات پروبن . 1380 . √ اديان آسماني و مساله ي تحريف . ترجمه ي سيد حسن افتخارزاده سبزواري . انتشارات مجمع علمي اسلامي . √(سقيفه ) بررسي نحوه شكل گيري حكومت پس از رحلت پيامبر اكرم (ص) . به كوشش محمد دشتي . نشر كنگره √ برگستره ي كتاب و سنت . ترجمه ي محمد جواد كرمي . ناشر : مجمع علمي اسلامي . اين كتاب مجموعه ي جزوات 15 جلدي است كه در هريك موضوعي را براساس كتاب و سنت مورد بررسي قرار داده است : گريه بر ميت ، بزرگداشت ياد انبيا ، آيت تطهير ، در كتب دو مكتب ، امامان اين امت دوازده نفرند ، مصحف در روايات و اخبار ، بداء يا محو و اثبات الهي ، جبر و تفويض و اختيار ، قضا و قدر ، ازدواج موقت در اسلام ، عصمت انبيا و رسولان ، حكم بارسازي قبور انبيا و اوليا و عبادات در آنها ، توسل به پيامبر خدا و صفات خداوند و جليل از جمله عناوين مجموعه ي كتابهاي بر گستره ي كتاب و سنت است .
مناظرات علامه با عالمان و انديشمندان جهان اسلام
√ مباحثه با بن باز مفتى بزرگ عربستان √ مباحثه با دانشمند بزرگ اهل سنت ابوالعلى مودودى √ مباحثه با امام جمعه رقّه √ مباحثه با يكى از علماء اهل سنت √ مباحثه با مبشر ومبلغ مسيحى در بغداد اكثر مناظرات علامه صداي علماي يهود را در آورده بود.
دانشكده اصول دين و خدمات آن
بعضي از افتخارات دانشكده اصول الدين كه به توصيه مقام معظم رهبري و هدايت علامه در سال 1375 در شهر مقدس قم داير شد: √ كسب رتبه پنجم مقطع دکتری از پنجمين دوره معرفي پايان نامه هاي برتر دانشجويي چهاردهمين نمايشگاه بين المللي قرآن كريم توسط جناب آقاي دكتر عبدالرضا زاهدي عضو هيئت علمي و مدير گروه علوم قرآن و حديث دانشكده اصول الدين قم با پايان نامه «تحقيق و تصحيح تفسير المبانی لنظم المعانی». √ كسب رتبه اول پايان نامه هاي كارشناسي ارشد دوره، توسط جناب آقاي دكتر حسين شريف عسكري عضو هيئت علمي و مدير آموزش دانشكده اصول الدين قم. √ كسب رتبه نخست رشته حفظ ده جزء مسابقات سراسري قرآن دانشجويان كشور توسط سركار خانم عارفي جو در سال 1387. √ كسب رتبه پنجم مقطع دکتری هفتمين جشنواره معرفي رساله هاي برتر قرآني دانشجويان كشور توسط جناب آقاي سيدمصطفي احمدزاده با پايان نامه «سنجه هاي فهم قرآن» . √ كسب رتبه برتر مقطع كارشناسي ارشد هفتمين جشنواره معرفي پايان نامه هاي برتر قرآني دانشجويان كشور توسط جناب آقاي روح الله محمدعلي نژاد عمران با پايان نامه «سعودت و نحوست از منظر قرآن كريم و روايات». √ كسب مقام برتر در بخش ویژه پايان نامه هاي مرتبط با حضرت مهدي(عج) در سومين دوره انتخاب پايان نامه هاي برتر قرآني دانشجويان در دوازدهمين نمايشگاه بين المللي قرآن كريم توسط آقاي محمدهادي قهاري كرماني با پايان نامه «بررسی تطبيقی روایات تفسيری فريقين درباره امام مهدی» √ كسب رتبه پنجم سومين دوره معرفي پايان نامه هاي برتر قرآني كشور توسط سركار خانم ليلا اوصالي با پايان نامه «احسان و محسنين از ديدگاه قرآن و حديث». √ كسب مقام پنجم رشته پايان نامه برتر قرآني مقطع كارشناسي ارشد در چهارمين دوره انتخاب پايان نامه هاي برتر قرآني در سيزدهمين نمايشگاه بين المللي قرآن كريم توسط آقاي سيدعبدالرضا توليت. √ کسب عنوان دوم مسابقات شنای دانشجويان استان قم جام 16 آذر توسط آقای حميدرضا رجبی (حکم نايب قهرمانی ايشان از سوی هيئت شنای استان قم هنوز ارسال نشده است). √ کسب عنوان پنجم رساله های عربی دکتری در جهان اسلام توسط آقای احسان امين با پايان نامه «منهج النقد فی التفسير» (مدرک مثبته در دسترس نيست). √ تأليف و ارسال مقاله «شکيبايی حضرت فاطمه؛ زيربنای آرمان انتظار» از سرکار خانم صديقه افتاده و چاپ در مجموعه مقالات برگزيده کنگره «ميراث علمی و معنوی حضرت فاطمه زهرا(س)». √ پذيرفته شدن مقاله سرکار خانم صديقه افتاده با عنوان « مفهوم شناسی و مصداق شناسی اهل بيت(ع)» در شانزدهمين همايش علمی-تحقيقی 83 توسط نهاد نمايندگی مقام معظم رهبری در امور اهل سنت سيستان و بلوچستان . √ تأليف و ارسال مقاله «معرفی امير مؤمنان علی بن ابی طالب(ع) از منظر خطبه فاطمی توسط خانم گوهر خواجه گودری در اولين کنگره ميراث علمی و معنوی حضرت فاطمه زهرا(س). √ کسب رتبه نائب قهرمانی جهان در بخش انفرادی مردان و رتبه نائب قهرمانی جهان در بخش تيمی مردان اولين دوره مسابقات جهانی پومسه در کشور کره در سال 2006ميلادی توسط جناب آقای علی نادعلی نجف آبادی. √ کسب عنوان نائب قهرمانی جهان در بخش تيمی مردان دومين دوره جام جهانی پومسه در کشور کره در سال 2007 ميلادی توسط آقای علی نادعلی نجف آبادی. √ کسب عنوان قهرمانی جهان در بخش تيمی مردان سومين دوره جام جهانی پومسه در کشور ترکيه در سال 2008 ميلادی توسط آقای علی نادعلی نجف آبادی. √ کسب عنوان کتاب برتر سال دانشجويی در سال 1387 توسط جناب آقای محمد علی طاهرنژاد با کتاب «ارتباط عملکرد انسان با حوادث» ... و دهها افتخار ديگر كه شرح آن مجالی مناسب مي طلبد.
تاپیک جامع اطلاعات مربوط به علامه عسگری ساوجی(متن، ویدئو...) در ساوه سرا |