گذری بر زندگی آقای محمد حسین اکبری ساوجی

محمد حسین اکبری ساوجی در 28 آذر 1342 در شهر یاقوتهای سرخ به دنیا آمد. از سوی جد پدری اهل تهران و از طرف جد مادری اهل نجف می باشد.
وی تحصیلاتش را تا مقطع دیپلم در ساوه گذرانده و علوم حوزوی در متون ادبی، فقهی،اصولی و نیز بدایه الحکمه علامه طباطبایی را از حضور آیه الله حاج شیخ محمد حسین شریعت مدار ساوجی بهره برده اند. وی بین سالهای 1359 تا 1364علاوه بر آیه الله شریعت مدار ساوجی، در ادبیات عرب از دو شاگرد برجسته ی ایشان- یعنی استاد ابوالقاسم فخاریان و استاد محمد اربابی- استفاده کرده و در فقه از حضور حجه الاسلام خدامی. در سال 1359 به مناسبت یادبود استاد شهید مطهری که توسط دکتر مرتضی میر باقری در ساوه برگزار شد، با دکتر محمد اسدی گرمارودی- استاد کنونی دانشگاه صنعتی شریف- آشنا شده و سالیانی چند در موضوع درس اخلاق از ایشان استفاده نمودند.
به سبب موضوع مزبور و با راهنمایی دکتر اسدی گرمارودی با علما اخلاق و سیر و سلوک – من جمله آیت الله بهجت و آیت الله سید احمد فهری زنجانی- آشنایی حاصل نموده و از سال 1361در حضور ایشان بودند. در سال 1362 پس از رویایی صادقانه، توسط علامه طباطبایی به حضور یکی از شاگردانش راه یافته و از حضورشان استفاده نمودند.
ایشان در حکمت و عرفان نظری هم از دو حکیم مکتب تهران- که یکی در قم بوده و هست و دیگری در تهران- بهره برده و کتب منظومه حاجی سبزواری، اشادات ابن سینا، اسفاد ملاصدرا، فصوص الحکم محی الدین ابن عربی ، مصباح الانس صدر الدین قونیوی و اثولوجیا اثر فلوطین را درس گرفته.

اکبری ساوجی از سال 1368 با آشنایی شروح بر قصیده یائیه میر فندرسکی و شرح ابن سهلان ساوی کار تصحیح متون خطی را آغاز نموده و تا کنون نیز تعداد کثیری از آثار ادیبان و دانشمندان ساوجی و غیر را تصحیح و مقابله و با مقدمه به چاپ رسانیده و تعدادی نیز در دست چاپ دارند. قابل ذکر است که فهرست برخی از آنها در پایان کتاب "سیاست مُدُن" – اثر علامه عصر ناصری- به چاپ رسیده است.

آثار در دست چاپ

از آثار در دست طبع و چاپ ایشان می توان به فهرست زیر اشاره کرد:

دستور الاطبا: تالیف میرزا موسی طبیب ساوجی
نور الابصار، در زمینه چشم پزشکیاثر همو
حفظ الصحه، در زمینه حفظ سلامت بدن، اثر همو
ترجمه قانون ابن سینا
شرح حال آیت الله شریعت مدار ساوجی
دیوان شوقی ساوجی
دیوان میرزا علی رضا حکیم ساوجی
دیوان شهاب ساوجی
دیوان نایب الصدر ساوجی
دیوان بهاء ساوجی
رساله ای در ذکر یونسیه
رساله ای در شرح حال جولاه ( شخص نخست از سلسله اخلاقیون)

آشنایی با برخی از کتب چاپ شده

تحفة المراد

این اثر حاوی شروح بر قصیده یائیه عارف عالی مقام، حکیم و فیلسوف نامدار میرزا ابوالقاسم فندرسکی می باشد. مطلع آن قصیده این است :

چرخ با این اختران
نغز و خوش و زیباستی
صورتی در زیر دارد
آنچه در بالاستی

حکیم دارابی و حکیم خلخالی و حکیم گیلانی بر این قصیده شروح فلسفی و عرفانی نوشته اند که با مقدمه استاد سید جلال الدین آشتیانی به چاپ رسیده است.

رسائل دهدار شیرازی

خواجه محمد دهدار شیرازی از خاندان بزرگ، ذوفنون و فرهیخته "دهدار" و اهل شیراز است. پدر و پدر بزرگ ایشان از دانشمندان بزرگ اسلامی در فنون گوناگون و علوم مختلف بوده اند. این مجموعه رساله در زمینه های مختلف علوم تفسیری، فلسفی، عرفانی و ..است که به همت دفتر نشر میراث مکتوب وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به چاپ رسیده که حائز جلد اول از رسایل آن عارف و حکیم شیرازی است.

رسالة الطیر

شیخ الرئیس ابوعلی سینا چون برخی از ادیبان و حکیمان پیش از خود دست به نگارش تمثیلات عرفانی و فلسفی زده است. رساله های عرفانی ایشان عبارت اند از :
حی بن یقظان
ابسال و سلامان
رسالة الطیر

این تمثیلات عرفانی که هر سه مرتبط با یکدیگر هستند بیانگر نکته های لطیف اخلاقی و عرفانی و دارای شیوه سلوک انسان تا نیل به جاودانگی اخلاقی می باشند. ابن سهلان ساوی رساله ی مذکور را ترجمه و شرح نموده و معضلات و پیچیدگی های متن را به خوبی توضیح داده است.

آب حیات

این اثر که به معنای کلمه تالیف محسوب می شود، مجموعه ای است از دستورات اخلاقی و اذکار و اوراد عرفانی. بعلاوه حالات عرفا بزرگی چون سید علی قاضی، سید عبد الکریم کشمیری و ...

نامداران ساوجی

این اثر و تالیف برخوردار از شرح حال صوری و معنوی برخی از روحانیان و اهل منبر و وعظ خطابه ساوجی و اطراف آن بعلاوه روحانیونی که در عصر پهلوی اول در ساوه تبعید بوده اند، می باشد. از جمله کسانی که شرح حال آنها در این اثر آمده است می توان به علامه میرزا ابوالفضل ساوجی ( پدر دکتر ذبیح بهروز)، آیت الله آشیخ اسد الله مجتهدی، آیت الله حکیمی باغ شیخی، آیت الله حاج شیخ احمد مطهری و ... اشاره کرد. این کتاب حاوی نکته های ظریف عرفانی و اخلاقی ماخوذ از حیات ظاهری و باطنی ایشان است.

شرح خطبه البیان

این اثر عرفانی، خاص و حدیثی، در شرح خطبه ی علی (ع) به نام خطبه البیان است. آن حضرت در این خطبه به بیان مقامات انسانی خود پرداخته و خواجه محمد دهدار شیرازی نیز آن را شرح و بسط داده است.

دیوان علامه میرزا ابوالفضل ساوجی

این کتاب حاوی تمامی سروده های جناب میرزا ابوالفضل ساوجی (پدر دکتر ذبیح بهروز) با خط خوش خود ایشان و به صورت رنگی است که برای نخستین بار در جهان به چاپ رسیده و در مقدمه آن شرح حال کامل ایشان و نیز توصیفی از حالات معنوی و مقامات علمی آن بزرگ مرد- که از جمله مولفین کتاب گرانقدر "نامه دانشوران به ناصری" است-به همراه نمونه خطوط بی نظیر ایشان و اشاره ای به شرح حال دکتر ذبیح بهروز می باشد.

سیاست مدن

این اثر بعلاوه ی دیوان میرزا ابوالفضل ساوجی از جمله مجموعه ایست تحت عنوان "گنجینه آثار دانشمندان و ادیبان ساوجی". سیاست مُدُن تالیف علامه میرزا موسی طبیب ساوجی از دانشمندان و پزشکان بسیار مهم عصر ناصر الدین شاه قاجار در آئین کشور داری است که در این موضوع با توجه به شواهدی از آیات قرآن کریم و احادیث و حکایات بسیار شیرین و دلنشین در ارتباط با موضوع کشور داری و شهرداری استفاده شده است.

کنز الحقایق

این اثر در تفسیر سوره حمد نوشته ی سید علی حسینی ساوجی است. کتاب مذکور خلاصه ای از تمامی تفاسیر شیعی و سنی را پیرامون سوره حمد در بر دارد و از این لحاظ بسیار مغتنم و خواندنی است.

سِر موزون

این کتاب، تالیفی است پیرامون حالات معنوی کربلایی کاظم ساروقی که در عصر حاضر بصورت معجزه آسا حافظ تمامی قرآن کریم شد و این در حالی بود که وی سواد خواندن و نوشتن نیز نداشت. دقایقی در این موضوع و لطایفی در بیان شخصیت آن جناب است که فقط در این اثر تبیین شده است. این کتاب به مناسبت بزرگداشتی که برای او در استان مرکزی برپاشده بود، از سوی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان مرکزی به چاپ رسیده است.

گردآوری این مقاله توسط کاربر ساوهسرایی؛ آقای جلال فیروزی صورت گرفته است.