«تاريخ
طبري» كهن ترين تاريخي است كه نام «ساوه» در آن آمده است. در اواخر دوره
ساساني و در اوايل دوره اسلامي يعني سال 22 هجري، ساوه جزو ايالت كوهستان
يا جبال بوده است.
در سال 617 هجري برابر با 1220 ميلادي، شهر ساوه توسط مغولان ويران و مردم آن قتل عام شدند.
در
فاصله دو قرن به مرور زمان ويرانيهاي ناشي از حمله چنگيز و ايلخان تيمور
مرمت شد و به واسطه واقع شدن بر سر شاهراههاي ايران، دوباره رونق يافت؛ به
ويژه راهي كه سلطانيه، مركز ايلخانان را به قم، اصفهان، ري و كاشان پيوند
مي داد.
شهرستان ساوه به دليل موقعيت جغرافيايي و ارتباطي، همواره
در طول تاريخ مورد توجه بوده و به همين دليل، آثار، ابنيه و جاذبه هاي
سياحتي و زيارتي متعددي مربوط به دوره هاي مختلف تاريخي در اين شهرستان
وجود دارد.
بناي «مسجد جامع ساوه» به عنوان يكي از آثار ارزشمند هنر معماري، نقاشي، كاشي كاري و گچبري است.
از خصوصيات اين بناي تاريخي- مذهبي، نمودهايي از سه مقطع تاريخي (قبل از اسلام، قرون اوليه اسلامي و دوران صفوي) در آن است.
اين
مسجد مشتمل بر يك صحن و گنبدي در جنوب، دو ايوان، يك مناره، چند شبستان،
محرابهايي متعدد و قديمي با خطوط كوفي و دو محراب از دوره صفوي با خط ثلث
است.
اين بنا داراي شبستانها و دهليزهاي زيباي آجري است كه هر
چشمه به عرض 5/3 و طول 20 متر مي باشد و از آثار قرن ششم و عصر سلجوقيان
به شمار مي رود. محراب آن داراي كتيبه هاي متعدد عمودي و افقي است كه سه
جانب آن را فرا گرفته و روي آن به خط ثلث و كوفي و سوره هايي از قرآن
مجيد(سوره قدر، اخلاص، جمعه) گچبري شده و در ضلع غربي ميان شبستانهاي اين
بنا، ايوان باشكوه و رفيعي قرار دارد و در هر جانب اين ايوان، حجره اي با
درگاه تنگ و كوتاه نمودار است. گنبد مسجد به قطر 14 و ارتفاع 16 متر كه
ساق يا گردنه گنبد 4 متر ارتفاع دارد و آراسته به كاشيهاي معقر مي باشد.
در گوشه شمال شرقي و بيرون از چهار ديواري مسجد جامع ساوه، مناره اي رفيع و آجري مربوط به دوره سلجوقي واقع شده است.
قسمت
پايين اين مناره ساده و قسمتهاي بالايي آن با نقوش آجري مزين شده و بر
اساس شواهد و قراين، به مرور زمان قسمتي از آن تخريب يا ريزش كرده است و
ارتفاع فعلي آن 14 متر و با قطر 5/3 متر مي باشد.
راه پله اي مارپيچ كه به نقوش متنوع و برجسته مزين شده نيز در داخل آن وجود دارد.
منبع: روزنامه قدس > شماره 5509
در تاريخ 8/12/85
http://www.magiran.com/npview.asp?ID=1359075
© کپی رایت توسط Savehsara - ساوه سرا کلیه حقوق مادی و معنوی مربوط و متعلق به این سایت است.)
برداشت مقالات فقط با اجازه کتبی و ذکر منبع امکان پذیر است.