Savehsara

Aliabadi

بخشي از وصيت نامه الفرد نوبل

زندگينامه
آلفرد نوبل
جام جم آنلاين: 21 اكتبر سالروز تولد آلفرد نوبل ، دانشمند سوئدي و مخترع ديناميت است. نوبل كه با هدفي بشردوستانه ديناميت را اختراع كرده بود، پس از استفاده از آن در جنگ ها دچار عذاب وجدان شد و پيش از مرگش‌، وصيت‌ كرد كه‌جايزه‌اي‌ هر ساله‌ به‌ نام‌ نوبل‌ به‌ افراد برگزيده‌ علم‌كه‌ در ايجاد صلح‌ و دوستي‌ در جهان‌ قدم‌برمي‌دارند، اهدا كنند.
اكثر دانشمندان‌، محققان‌ و مخترعان‌ درطي‌قرون‌ و اعصار، سعي‌ در ساخت‌ و ابداع‌ وسيله‌اي‌براي‌ راحتي‌ انسان‌ها و ايجاد آرامش‌ و سلامتي‌همنوعان‌ خود داشته‌اند. گرچه‌ در اين‌ ميان‌، عده‌اي‌سوء نيت‌ داشته‌ و اهدافشان‌ در جهت‌ نابودي‌بوده‌ است‌ و افرادي‌ هم‌ بودند كه‌ به‌ منظور كمك‌به‌ بشر اختراعي‌ را به‌ ثبت‌ رساندند اما بعدها ازهمين‌ اختراع‌، سوء استفاده‌ شده‌ است‌.

براي‌مثال‌ «آلفرد نوبل‌» كه‌ ديناميت‌ را به‌ وجود آوردتا كارگران‌ معدن‌ راحت‌ شوند و به‌ جاي‌ بيل‌ وكلنگ‌، در نابودي‌ كوه‌ از يك‌ ماده‌ منفجره‌استفاده‌ كنند، همين‌ ديناميت‌ بعدها حرف‌ اول‌ رادر جنگ‌هاي‌ قرن‌ نوزدهم‌ جهان‌ زد. آلفرد نوبل‌تا پايان‌ عمر، خود را نبخشيد و دائما عذاب‌وجدان‌ داشت‌. او پس‌ از مرگش‌، وصيت‌ كرد كه‌جايزه‌اي‌ هر ساله‌ به‌ نام‌ نوبل‌ به‌ افراد برگزيده‌ علم‌كه‌ در ايجاد صلح‌ و دوستي‌ در جهان‌ قدم‌برمي‌دارند، اهدا كنند.

جايزه نوبل از سال 1901 تاکنون،همواره اعتبار خاصي داشته است،به طوري که در طول سال هاي متمادي برندگان جايزه نوبل در سطح جهاني نماد شايستگي و کمال بوده اند.پاييز هر سال، محافل علمي ،ادبي وسياسي بي صبرانه منتظر اين رويداد بين المللي هستند.

سالشمار زندگي آلفرد نوبل:

1833- تولد 21 اکتبر در استکهلم سوئد.

1841- مهاجرت به روسيه بهمراه خانواده .
- تاسيس کارخانه توليد مواد انفجاري و ادوات نظامي توسط پدرش در سن پترزبورگ روسيه.

1850- سفر به آمريکا براي ادامه تحصيل .

1863- با اضافه کردن پودر سياه ( باروت ) به نيتروگليسيرين مکانيسمي براي کنترل انفجار آن پيدا کرد .
- برگشت به سوئد و کار در گارگاه پدرش در هلنبورگ .

1864- انفجار آزمايشگاه و کشته شدن برادر کوچکش بهمراه چند کارمند .
- نخستين شرکت ساخت و توليد نيتروگليسيرين را تاسيس کرد .

1866- ساخت ماده اي که قادر بود بخش اعظم نيترو گليسيرين را جذب نمايد بدون اينکه در خاصيت آن تاثير گذارد .

1867- اختراع ديناميت ( توليد ماده منفجره با ضريب اطمينان بالا در حمل و نقل ).
- در همين سال موفق به ثبت امتياز اختراع خود بنام (( روغن انفجاري نوبل )) شد .

1860- تا سال 1870 بمدت 4 سال چرخ لاستيکي، ابريشم مصنوعي و موتور گازي را اختراع کرد .

1880- تهيه و ساخت باروت بدون دود ( باليستيت ).

1893- کارخانه ي بوفورس در سوئد را خريد تا در توليد تسليحات فعاليت کند .

1895- تنظيم و تهيه وصيت نامه و تعيين جايزه اي از ثروتش براي کساني که بزرگترين خدمات را به نوع بشر کرده اند.

1896- در دهم دسامبر در شهر سان رمو واقع در ايتاليا زندگي را بدرود گفت .

1900- تاسيس موسسه نوبل بر اساس وصيت وي .

قسمتي از وصيتنامه نوبل:

تمام دارايي ام طبق آنچه درپي مي آيد تقسيم شود . اين سرمايه به شكل اوراق بهادار معتبر توسط كارگزارانم از طريق تأسيس يك صندوق به عنوان جايزه سالانه به كساني اعطا شود كه طي سال گذشته خدمت بزرگي به جامعه انساني انجام داده باشد.

جايزه مزبور به پنج قسمت مساوي تقسيم شود و هر يك از آنها به يكي از موارد زير اختصاص داده شود: يک سهم براي كسي كه مهمترين اختراع يا اكتشاف در زمينه علوم فيزيك انجام داده است . يك پنجم براي كسي كه مهمترين يا مفيدترين اكتشاف رادرزمينه علم شيمي انجام داده ، يك سهم براي كسي كه مهمترين كشف در رشته فيزيولوژي يا پزشكي انجام داده باشد ، يك پنجم براي كسي كه برجسته ترين اثر ادبي را خلق كند ، و يك سهم باقيمانده به كسي تعلق گيرد كه بيشترين يا بهترين اقدام را براي ايجاد صلح و برادري و فروكاستن آتش دشمني بين ملت ها و برقراري دوستي انجام دهد. جايزه دهندگان عبارتند از :

1. فرهنگستان علوم سوئد

2. موسسه‌ي کارولين

3. فرهنگستان سوئد

4. کميته‌ي صلح نوبل در نروژ

جايزه‌ي نوبل مي‌تواند به دو کار تعلق گيرد و يا به طور مشترک به دو يا سه نفر که کار مشترکي را انجام داده‌اند، داده شود. يک موسسه و يا اتحاديه نيز مي‌تواند جايزه‌ي صلح نوبل را به خود اختصاص دهد. مبلغ جايزه، سال به سال تغيير مي‌کند و بستگي مستقيم به سود ساليانه‌ي بنياد‌ها دارد.

کساني شايستگي دارند نامزدهاي جايزه‌ي نوبل را به اين موسسات معرفي کنند که خود مستقيما سالانه از سوي اين بنيادها دعوت شوند و پيشنهادهايي را به آنها ارائه دهند. تنها اشخاص حقيقي داراي حق پيشنهاد هستند و نه فرهنگستانها يا شرکتها. موسسات تقسيم‌کننده‌ي جوايز، کاملا مستقل هستند. آنها اجازه نمي‌دهند که از پيش و از سوي کسي، خارج از موسسه، تحت تاثير قرار گيرند. لازم نيست که تصميم جايزه‌ دهندگان، از سوي دولت يا سازماني تاييد گردد.

در اين زمينه، نه دولت حق دخالت دارد و نه شخصي به عنوان نماينده‌ي دولت.
دهندگان جوايز، کميته‌هايي ايجاد مي‌کنند تا در مورد نامزدهاي جايزه‌ي نوبل، تحقيقاتي را آغاز کنند. اين کميته‌ها، مسئوليت تحقيق، تهيه‌ي جواب و سرانجام تصميم‌گيري در مورد شخص نامزد جايزه را به عهده دارند. موسسه‌ي نوبل نيز در اين زمينه وظيفه‌ي ‌مشابهي دارد. هر چند خود به کارهاي پژوهشي نيز مي‌پردازد.

مشخصات جوايز:

جايزه نوبل شامل مدال افتخار،ديپلم شخصي و مبالغي وجه نقد است . طبق بند چهارم اساسنامه بنيادنوبل بيش از سه نفر نمي توانند درجايزه سهيم باشند . جايزه تنها به كساني كه درقيدحيات هستند تعلق مي گيرد ، مگر آنكه نامزدي شخص وفات يافته پيش از مرگش اعلام شده باشد، مراسم در سالن كنسرت استهكلم برگزار مي شود و اعليحضرت پادشاه سوئد شخصاً ديپلم، مدال و سندتأييدكننده مبلغ جايزه را به دست برندگان مي دهد.

ديپلم افتخار فيزيك وشيمي توسط آكادمي سلطنتي علوم سوئد و ديپلم فيزيولوژي يا پزشكي توسط انسيتوي كارولينا تهيه مي شود، صحافي ديپلم ها بر عهده صحافي hassler و falth است0جلدها از چرم بسيار مرغوب بز است0ديپلم فيزيك داراي جلد آبي رنگ و ديپلم شيمي و فيزيولوژي يا پزشكي داراي جلد قرمز است، به علاوه خوشنويسان آرمي كه از تركيب حروف اول اسم شخص تشكيل مي شود را برروي هر يك از ديپلم هاي اختصاصي برندگان حكاكي مي كنند، ديپلم ها درون جعبه اي از جنس مقوا كه به منظورحفظ ديپلمها طراحي شده قرار مي گيرند، ابعاد ديپلم نيز 23در35 سانتي متر است.

طبق اساسنامه بنياد نوبل كه با حضور پادشاه وقت سوئد در تاريخ 29 ژوئن1900 تنظيم شده است هيأت اهدا جوايز موظف به تقديم حواله مبلغ جايزه، ديپلم، مدال و تقديرنامه اختصاصي به برندگان مي باشد. مدال نوبل فيزيك، شيمي، فيزيولوژي يا پزشكي و ادبيات توسط مجسمه ساز و كليشه ساز مشهور سوئدي ( اريك ليندبرگ ) و مدال نوبل صلح توسط مجسمه ساز نروژي ( گوستاو ويگلند ) طراحي شده است، در يك طرف مدال سوئدي تصويري از نوبل و طرف ديگر آن سالروز تولد و مرگ نوبل با حروف لاتين نگاشته شده است، اين مدال تا سال 1980 به وزن 200 گرم و قطر 66 ميلي متر و از طلاي 18عيار تهيه مي شد از آن زمان تا كنون مدال از تركيبي از طلاي 18عيار و 24 عيار تهيه مي شود، مبلغ جايزه در سال1900( 150800) كرون سوئيس بود كه در سال 1923 به كمترين حدخود يعني 115000 كرون سقوط كرد، اما در سالهاي اخير اين مبلغ به طور قابل توجهي افزايش پيداكرده است. يک ميليون كرون در سال 1981، 2ميليون درسال 1986 ، 3 ميليون كرون در سال 1989 ، 4 ميليون كرون در سال 1990 ، 6 ميليون كرون در سال 2000 و از 2001 ده مليون كرون درهر رشته به برندگان اهدا مي شود.
تهيه و تنظيم : محمد شکراله زاده

منبع گزارش جام جم