Savehsara

Aliabadi

جامعه شناسي روزه و نقش صلح آميز ان

براي شناخت نقش روزه ان را از بعدهاي مختلف بررسي ميكنيم.
1. بعد اجتماعي و عدالت جويانه روزه
2. بعد فردي و معنوي روزه
3. بعد علمي و پزشكي روزه و تاثير ان در تربيت و استقامت و سلامتي فردي

نقش روزه از ديدگاه اجتماعي وجامعه شناسي
جامعه اي قوي است كه احساس بي نيازي و عدم وابستگي نمايد و از بند بندگي رها و اعضاي اين جامعه بوسيله نيروي خرد داراي اراده اي آزاد باشند و در سختي و نا ملايمات با قوه همكاري اجتماعي مشكلات خويش را از سر برداشته و به زندگي سالم و پردوام نائل ايند. برغزايز سركش خويش مسلط بوده و در عين حال از نيازهاي واقعي خويش و ديگر انسانهاي دور و برخويش با خبر بوده و اين دسته نيازها را به شكل معقول و منطقي براورده سازد. و برعكس از نيازهاي كاذب درزندگي بتوانند صرف نظرنمايند. پرورش چنين جامعه تنومند و قوي به يك سري روشهاي معقول نيازدارد. اين پذيرش و قبول الگو هاي رفتاري مناسب وقتي مورد قبول عموم قرار ميگيرد كه با نياز حياتي اين جامعه گره خورده باشد وجمع كثيري بر اساس تجارب هزار ساله به ان ايمان داشته باشند و بدانند با انجام اين روش از آسيبهاي پنهان و اشكار جان سالم بدر خواهند برد. روزه نيز يكي از روشهاي معقول ايي است كه طي هزاران سال در بين اديان و اقوام مختلف وجود داشته و تجربه مثبتي است كه در قران نيز بران تاكيد شده و فوايد ان طي هزار و چهارسال نمايان است و بعلت سم زدايي بدن نقش بارزي در سلامتي و تندرستي فرد ايفاء مي نمايد.
در يك كتاب پزشكي ميخواندم كه در ميان پرندگان مرسوم است، يكسري از پرندگان بعنوان پرندگان پيشتاز مواد غذايي و دانه هاو حشراتي نا اشنا و جديد را كه ميابند اول انرا آزمايش ميكنند، اگر اين مواد براي سلامتيشان ناخوشايند بودشكل و طعم ان ميوه و حشره را در حافظه خويش ثبت نموده وپرندگان همگروه خويش را از مصرف ان باز ميدارند .در نسلهاي بعدي پرندگان از مصرف ان مواد غذايي نامناسب بكلي خوداري ميكنند و ديگر تمايلي به مصرف ان در نسلهاي بعدي ندارند. به اين ترتيب نسل هاي بعدي ديگر تكليفشان روشن است وميدانند مصرف دانه و حشره خاص برايشان بد و مضراست و ازان پرهيز ميكند. .... مولف

روزه داري علاوه بر فوايد فردي ان در تربيت استقامت يك فرد، نقش اجتماعي ان نيز در بهبود زندگي جمعي ان در فقر زدايي و همدردي با افراد كم درامد تاثير مثبت دارد. زيرا در زمان واحد در سرزمين هاي مشخص و واحد در زمان مشخص و محدود همه مسلمانان جهان، يك ميليارد و سيصد هزار ميليون نفر منهاي كودكان و بيماران و كهنسالان همزمان با هم يك سنت بسيار عميق و باشكوهي را به انجام ميرسانند.
امروزه دنياي سرمايه داري با تمركز و مكش منابع مادي يعني ذخايرانرژي و غذايي وكاري كل جهان و نيز محورقراردادن خواهش هاي بدون مرزغرايز و توليد نيازهاي بي نياز و تفنني، كنترل زندگي مادي انسانها را به تا حدود زيادي به دست گرفته وميكوشدبراراده انسانها مسلط شود. انسان مدرن برده اي است مدرن با دهها قفل و زنجير كه براحتي مجال گريز از انها برايش وجود ندارد. هدف اين سيستم كسب سود به هر قيمت و وابستگي انسانها و نيازمند كردن انهاست تا ميلياردها كالاي ساخته شده خود را بخورد مصرف كنندگان بدهد . تسلط دنياي سرمايه داري و به بردگي كشاندن انسانها از طريق تشديد نيازهاي غريزي تصنعي و غير واقعي و ساختگي صورت مي پذيرد با تشديد نيازهاي كاذب بر سطح توليدات كاذب افزوده ميشود و با ان طبيعت ومحيط زيست انساني به نابودي كشيده ميشود. الودگي شديد محيط زيست و توليدزباله مشكلات عظيم و بزرگي را براي زندگي كل انسانهاي كره زمين فراهم ميسازد. فلسفه مصرف گرايي بالاترين اسراف ها رادر بخش مواد طبيعي جهان روا ميدارد وبه اين علت تعادل زندگي ميلياردها انسان و گياه و حيوان به خطر ميافتد. يكي از موارد اسراف سوزاندن هزاران تن مواد غذايي در سال بوسيله كارتلهاي جهاني است. نابود كردن كوههاي كره ، نابود كردن هزاران تن گندم و ساير مواد غذايي است. اين اسراف علاوه بر آسيب شديد به طبيعت يكي از صدمات شديد به منبع انرژي جهاني و انساني ميباشد . توجيح ايي كه اين كارتلها مي نمايند بنا بر نظر متخصصان اقتصاديشان ...... هدف ثابت نگه داشتن قيمت ها و پائين نيامدن نرخ مواد غذايي و ساير كالاهاي توليد شده است. در حالي كه ميليون ها انسان در ديگر نقاط بعلت قحطي و خشكسالي در سال ميميرند. نابودي مواد غذايي با اين حجم كثير ضد حقوق بشر و حقوق ايي است كه هر انساني نسبت به طبيعت بر دوش دارد. يعني ضد حقوق محيط زيست مي باشد. اينگونه اسراف ها در واقع همان كفران نعمت مي باشد كه در قران ياد شده. اين ايه قراني كه بنوشيد و بخوريد اما اسراف نكيند بهترين بيانيه طلايي جهاني به همه اقتصاد دانان و كارتلهاست كه حق ندارند مواد غذايي را بسوزاند و يا نابود كنند، زيرا اين محصولات فقط نتيجه كار اين كارخانجات نيست بلكه 75 درصد كار طبيعت است و 20 درصد نتيجه كار يدي انسانهاي شاغل و كارگر و كاركنان است. در حالي كه هر ساله صدها حادثه و بلاياي طبيعي از جمله سيل زدگي، خشكسالي و قحطي و زلزله رخ ميدهد و اين مواد مازاد ميتواند در رفع عوارض بلاياي طبيعي در مواقع بحراني به مصرف برسد و جان بسياري از انسانها را نجات داده و در رشد روند صلح جهاني بسيار مفيد بوده و از شدت جنگها و درگيري ها و بحرانها ي جهان بكاهد و كره زمين در صلح بيشتري بسر برد.

تمامي ذخاير انرژي و معدني توليد شده ميليونها سال دنيا در كوتاهترين زمان در تاريخ بشري بسرعت به مصرف مي رسد بدون اينكه جانشين مناسبي براي ان فراهم شده باشد. در قران اين جمله را ميخوانيم كه بخوريد و بنوشيد ولي اسراف نكنيد. اين نگاه متعادل و معقول قران به نوع فلسفه زندگي بشرو احترام به طبيعت نگاهي معقول و متعادل است كه به انسان مياموزد تا فقط بخاطر خودخواهي خويش همه چيز را قرباني خواسته و غرايز خويش نسازد. همه منابع و ذخاير كره زمين را به يكباره بر سر نكشد و براي نسل هاي بعدي و نيز بقيه جانداران كره زمين اعم از گياهان و حيوانات هم سهمي برجا گذارده و حق زندگي نسل هاي بعدي را محترم بشمارد. از نعمت و داده ها به شكل معقول استقاده كرده و بگذارد كه ديگران هم اب خوش از گلويشان پايين برود. از سوي ديگربا كنترل غرايز سركش اول از همه محيط زيست خويش را از اسيب هاي بعدي و بحرانهايي مانند كمبود مواد غذايي ، انرژي زا ، معدني و غذايي مصون بدارد.

فرق انسان متمدن با انسان وحشي در اين است كه انسان متمدن ميتواند بر غرايزش مسلط شده و حقوق ديگر انسانهاي اطراف خويش رانيزبرسميت بشناسد . انسان متمدن قادراست منابع زندگي بخش خويش را بطور مثال مواد غذايي، پوشاك و سهم مسكن را در زمانهاي بحراني و سرنوشت ساز به شكل برادرانه و خواهرانه با انسانهاي ديگر اعم از اقوام و غير اقوام خويش تقسيم نمايد. نمونه عالي تاريخي پديده انصار و مهاجر در وقايع مدينه مي باشد.
اما انسان وحشي فقط به خودخواهي و بقاء غريزي خويش ميانديشد و طبق قانون داروينيسم براي بقاء خويش قادر به دريدن ديگران نيز ميباشند و در ان ابائي نمي كنند وبقاء خويش را درنابودي ديگري مي بينند.

در ماه مبارك رمضان مي بينيم كه همه مسلمانان با هم در يك زمان مشخصي يك تصويه كامل انجام ميدهند و در پايان ماه رمضان موفقيت در اين امر خير را جشن ميگيرند.يك مسلمان روزه دار مانند كوهنوردي است كه بايد سي روز سخت از صخره هاي بسيار ستبري بالا رفته تا بتواند به قله توفيق برسد. يك كوه نورد و يك فرد روزه دارهر دو هر روزبا خوداگاهي كافي با كسب اندكي مقاومت و استقامت به توانايي جديدي دست ميابند كه تا ديروز و پريروز و يك ماه پيش وجود نداشته. جنگيدن با غرايز سركش و قوي وآزادي از سلطه اين قيود، مهار كردن ان يكي از مهمترين و بزرگترين مبارزه هاي انسان با نفس خويش در تاريخ بشري است .هيچ مبارزه اي براي يك فرد سخت تر از مبارزه با نفس خويش يعني بخش غرايز فردي اش نيست كه شامل لذت جويي از غذا، اب، و ديگر لذات ميشود. بدون غرايز نيز زندگي ممكن نيست ولي زياده روي در براوردن خواهش هاي غرايز، زندگي را با نيز با مشكلات شديدي مواجه مي كند و حتي در مواردي به مرگ منتهي ميشود . بطور مثال فردي كه ناراحتي قلب دارد و هرروز مواد غذايي ضررداري را مصرف ميكند و به ان عادت ميكند و نميتواند غريزه خود را كنترل كند بطور حتم با سكته مواجه ميشود.

هيچ قدرتي بالاتر از قوه عادت زيرا ميتواند اراده را ضعيف نمايد. بين عادت و غريزه يك رابطه مستقيم برقرار است. سيطره عادت بر قوه اراده انسان و ازادي فرد از قيد اين عادات مبارزه اي است سخت. هرگاه انساني توانست بر عادات و غرايزسركش خويش چيره گردد ميتوان از اين فرد بعنوان فردي با اراده و آزاد ياد نمود. روزه بمثابه تمريني به انسان كمك مي كند تا بتدريج علاوه بر تسلط بر غرايز خويش اراه آزادي را نيز در خويش پرورش دهد. وقتي عملي در چند جامعه همزمان به انجام برسد، ميتواند نقش و كاربرد اجتماعي پيدا كند. توانايي روزه داري افراد يك جامعه ايي را قوي و مستحكم ميسازد تا براحتي تحمل مشكلات زندگي را داشته و و از انها براحتي عبور نمايد. زيرا جامعه اي كه قوه اراده قوي دارد بهتر قادر است به بقاء ادامه دهد تا جامعه ايي كه داراي اراده سستي است. زيرا افراد سست يك جامعه بيشتر دستخوش حوادث و نا ارامي ميشوند و از قوه كنترل و مديريت ضعيف تري برخوردار هستند و بيشتراسيب مي بيند. برعكس يك جامعه با اراده وقتي از استقامت كافي برخوردار باشد نه تنها از مشكلات براحتي عبور مي كند بلكه ميتواند كمتر آسيب ببيند. ورزشكاري كه بر اساس تمرين هاي فراوان از ماهيچه هاي قوي تري برخوردار است ميتواند در خطرات بهتر و سريعتر بدود تا فردي كه اين تمرين ها را نداشته است . هرروانشناس و پزشكي به اين امر اعتراف دارد كه در مبارزه با مشكلات محيط بيروني و تطابق فرد با محيط و ادامه بقاء او هيچ نيرويي قوي تر از قوه صبر و تحمل و شكيبايي بدني و روحي نيست. اين نيرو به يك فرد كمك مي كند علاوه بر شهامت عبور از مشكلات از آسيب هاي محيطي نيز مصون باشد. روزه عاملي است كه همبستگي جمعي و معنوي را قوت ميبخشد.... مولف
---------------------------

روزه فريضه اي است كه مسلمانان را از غرقه شدن در ماديگرايي و حرص و آز براي لذتهاي مادي و مسابقه براي مصرف و تن پروري ميرهاند و به او مي اموزد كه به فكر ديگران باشد و بر خواهشهاي جسماني خويش مسلط گردد و به مصرف به مقدار نياز قناعت ورزد و از اصراف و تبذير بپرهيزد. روزه به مسلمانان مي آموزد كه با كم هم ميتوان زيست و حرص و طمع فقط غرق شدن در ماديات و انحراف از معنويات است و براي زيستن لازم نيست كه با همه وجود تن و لذتهاي آن پرداخت.
روزه به مسلمان مناعت و قناعت را مي آموزد و ارزش اين صفات و تأثير آن در ايجاد صفات برجسته ديگر همچون زهد و جود و بخشش بسيار است. قانع از ديگران بي نياز است و تن به ذلت و خواري نميدهد، جامعه اي كه روح قناعت را در خود بپرورد بر خود متكي خواهد بود و با دوري از مصرف بي رويه ميتواند بر پاي خويش بايستد و از بيگانه بي نياز باشد. همه ديديم كه پس از تهديد آمريكا و غرب به تحريم اقتصادي ايران امام امت و رهبر كبير انقلاب اسلامي فرمودند «ملت ما مسلمان است و در برابر تحريم اقتصادي و كمبود نيازمنديها روزه خواهد گرفت» . آري مسلمان را به زيستن با مصرف كم آشنا ميسازد و براستي نيز ملت مسلمان ما ميتواند با الهام از فريضه ثمر بخش روزه سطح مصرف را پايين آورد و با قناعت به آنچه دارد از وابستگيهاي اقتصادي به استعمار گران نجات يابد.مسلمانان صدر اسلام با همين روحيه از همه چيز خود در راه خدا مي گذشتند و حتي در ميدانهاي جنگ به چند دانه خرما قناعت ميكردند و با تكيه بر معنويت و صفات انساني خويش پيروزي مي آفريدند.

منبع خبر گراري فارس
------------------------------------------

در قران ميخوانيم كه صفات يك مسلمان مبني بر انسان دوستي و دگردوستي بنا نهاده شده ودر ايات ميخوانيم مسلمان كسي است كه در كنار اداء نماز و نيايش به درمانده و بازمانده غذا ميدهد و در كنار نماز به افراد نيازمند زكات ميبخشد. مسلمان كسي است كه بخشي از نان خويش را با ديگر نيازمندان تقسيم ميكند. با ديگر برادران ديني خويش احساس همدردي دارد و در زندگي از كمك و حمايت انان دريغ نمي كند. در جهان امروزي يك ميليارد و سيصد ميليون نفر مسلمان زندگي ميكنند. اگر اين قسمت ايات قران را همگي عمل ميكردند، در جوامع اسلامي بسياري از بحرانها و مشكلات اقتصادي حل ميشد و جوامع اسلامي از سيستم حقوقي بسيار دقيقي بهره مند ميشدند و روح حق خواهي و عدالت پرستي بر اساس ميزان در فرهنگ زندگي روزانه بسيار پيشرفت ميكرد و سطح فقرو جرائم بشدت نزول ميكرد . سطح همكاري اجتماعي شكل بهتري ميداشت. با اين ايات تكليف برهرمسلماني روشن است. يكي از كانالهاي همكاري اجتماعي با افراد بي بضاعت و كم درامد اختصاص بخشي ازهزينه غذايي يك ماه يك مسلمان به نيازمندان واقعي است. يك مسلمان در ماه رمضان مواد غذايي كمتري را مصرف كرده و بخشي از ان را پس انداز نموده و به افراد نيازمند مي بخشد تا اين دسته از فقر شديد رنج نبرند و بتوانند با اينگونه كمك ها زندگي بهتري داشته و بتوانند سريعتر به زندگي خويش سرو سامان دهند واز بند فقر مزمن رها شوند. يكي از نكات منفي اين است كه دسته اي ماه رمضان را به ماه پارتي تبديل ميكنند وتمام روز را به اصطلاح روزه ميگرند ولي در افصار و سحري به اندازه ده روز غذا مصرف ميكنند ومراسم افطار تبديل به مراسم ميهماني ميشود كه سي روز بشكل چرخشي تكرار ميشود و بعدش مي بينيم كه اين دسته در ماه رمضان ده تا پانزده كيلو وزن اضافه ميكنند. در اينگونه روزه هيچكدام از موارد رعايت نمي شود وهيچ سلامتي در ان نيست و به نيازمندي كمكي نمي شود و جلو نفس خوردنده و نوشنده نيز گرفته نميشود و تمرين صبر و شكيبايي هم در كار نيست.
روزه در واقع نوعي حركت اجتماعي اصلاح گرانه همه مسلمانان به افراد محروم است . روزه نوعي تقسيم مالي و نان اجتماعي است كه با رضا و علاقه هر مسلماني به ثمر ميرسد و در اين امر بخش عدالت خواهي جامعه به امر خدا به حركت در ميايد و مساوات برادرانه ديني را به اجراء مي گذارد تا جامعه تعادل اجتماعي خويش را هر ساله بازيابد. با روزه قوه مقاومت افراد يك جامعه در زمانهاي بحراني از جمله آسيب وبلاياي طبيعي از جمله قحطي و زلزله و كمي محصول كشاورزي، خشكسالي و كم آبي ، جنگ افزايش ميابد. وقتي وقايع جنگ هاي اول و دوم جهاني را مطالعه مي كنيم مي بينيم كساني كه از قوه تحمل و استقامت بيشتري برخوردداربوده اند و مي توانستند بمدت مديدي با كمبود مواد غذايي و نوشيدني زندگي كنند به بقاء ادامه دهندو برعكس كساني كه قادر نبوده اند در برابر گرسنگي تحمل نشان دهندعلاوه بر رنج و مرگ بيشتر دست به جرم هاي غير قابل جبراني مانند قتل ميزدند تا افرادي كه استقامت بيشتري ميداشتند. يكي از نتايج مثبت روزه داري تقويت و تربيت نيروي استقامت درافراد است تا در مواقع بحراني و آسيب هاي طبيعي دست به جرايمي مانند دزدي و قتل نيالايند.

بنا برشواهد تاريخي درخاورميانه بدليل تغييرآب و هوا و ايجاد خشكسالي ومشكل كم آبي هاي قاعده مند چند ساله اين مشكل اغلب امنيت غذايي و حياتي ساكنان اين مناطق را تهديد مينموده و بطور مثال در داستان يوسف با اين پديده روبرو هستيم كه يوسف به اين امر دانايي داشته و در دوره اسارت خويش بوسيله مصريان اين مسئله و بحران را پيش بيني مي كند و چون به دستگاه مصريان راه يافته بوده به آنان مديريت بحران يعني پيشگيري از گرسنگي در زمان قحطي را مياموزد تا جامعه مصري بعلت خشكسالي چند ساله از بي غذايي و گرسنگي نابود نشوند. يوسف با مديريتي عاقلانه دستور ميدهد كه هفت سال تمام محصولات كشاورزي را بشكل معقول ذخيره نمايند تا در هفت سال خشكسالي بعدي همه به اندازه كافي مواد غذايي داشته باشند و از گرسنگي تلف نشوند. مي بينيم كه مديريت بحران او با موفقيت رو برو ميشود و مصريان هفت سال خشكسالي را بدون مشكلي پشت سر مينهند. مثال ديگر در باره كشورهاي عربي است كه بخاطر خشكي و كمبود بارش هاي كافي درطول تاريخ سرزمين هاي خويش هميشه با كمبود مواد غذايي مواجه بوده اند. امروزكشورهاي عربي با توجه به درآمد منابع نفتي با كمبود موادغذايي روبرو نيستند. درتاريخ دوره قاجاريه ايران مي خوانيم كه بعلت بروز بلاياي طبيعي مانند زلزله و خشكسالي در زمان قاجاريه بعلت عدم مديريت مناسب اين سلسله مردم ايران از قحطي و گرسنگي رنج بسياربرده اند. يك مشكل ديگر كه كشورهاي نوار گرم كره زمين را تهديد ميكند بعلت افزايش گرماي كره زمين و نيز الودگي هاي محيط زيست و افزايش جمعيت كه عواقب ان كمبود اب شيرين و توسعه خشكسالي است. با ايجاد خشكي و خشكسالي منابع طبيعي با اختلال رو برو ميگردند با ايجاد اين اختلال و بحرانها بر شدت گرسنگي و كمبود موادغذايي وجنگها نيز افزوده ميشود و تهديدي براي بقاء گروههاي انساني است. پيام صلح بخش روزه در اسلام و ماه رمضان صرفه جويي در مصرف غذا وتقسيم نان پس انداز شده خود بانيازمندان است. هيچ پيامي صلح اميز تر از اين سنت مبارك ماه رمضان نيست . در اين سنت مبارك مي بينيم كه احترام به حقوق بشر از تسلط ادميزاد برنفس و شكم اش شروع ميشود. كسي كه در اين ماه كمتر ميخورد و بخشي از غذاي خويش را با محرومان تقسيم ميكند نه در حرف و بيانيه و ميتينگ بررعايت حقوق بشر مصر است بلكه در عمل بسيار ساده تسلط بر نفس خويش و تقسيم غذاي خويش با انسانهاي نيازمند را به انجام ميرساند. ماه رمضان را بايد ماه صلح و انسانيت ناميد. تصور اينكه يك ميليارد و سيصد ميليون مسلمان در اين ماه از بخشي از غذاي خويش صرف نظر كرده و ان را طبق امر قران به سائل و يتيم و خانواده هاي بي سرپرست مي بخشند ، مي بينيم چه عظمت والايي راخلق ميكنند وبه ميليونها انسان محروم حق ادامه زندگي عطاء ميكنند. در قران اين مطلب امده، وقتي يك فردي را زندگي ميبخشيد گويا به تمام انسانها زندگي بخشيده ايد و هرگاه انساني را بي گناه از بين ميبرد گويا همه انسانها را نابود كرده ايد. ........ مولف

------------------------------------------------

همدردي با فقيران
پيشوايان گرامي دين، در روايات و ادعيه اسلامي ماه رمضان را ماه مواسات ناميده اند.از نتايج بارز روزه برانگيختن حس همدردي نسبت به مستمندان و همنوعان تنگدست است، آنانكه زندگي آسوده اي دارند و رنج فقير و طعم گرسنگي را نچشيده اند، ممكن است از حال مستمندان غافل بمانند و روزه وسيله اي است كه آنان را از غفلت ميرهاند و رنج مستمندان را با ياد آنان مياورد تا به دستگيري فقيران همت گمارند و به درد دل آنان برسند.

از سويي به احسان و اطعام و انفاق به مستمندان در ماه مبارك رمضان بسيار سفارش شده است و از سويي ديگر گرسنگي و تشنگي روزه موجب درك رنج مستمند ميگردد و بدين ترتيب ثروتمند به فقير نزديك مي شود و احساسها رقت ميابد و احسان و انفاق فزوني ميگيرد و جامعه كمك به همنوع را مياموزد. مواسات يعني سهيم ساختن برادران در رزق و روزي و رمضان به همين جهت ماه مواسات ناميده اند تا مسلمانان به احسان نسبت به هم بپردازند و با تمرين بر اين صفت ارزنده انساني جامعه را از حقد و كينه برهانند و برادروار در كنار هم از نعمتهاي الهي بهره بگيرند و شايسته است كه روزه داران به همه اين نكات انساني روزه توجه كنند و بكوشند واقعاً فريضه روزه را آنچنان كه بايد بجا آورند و ماه مبارك رمضان را آنچنان كه سزاوار اين ماه است بسر آورند، تا همگان از برنامه هاي سازنده اسلامي بهره ور شوند.

از حضرت امام حسن عسگري (ع) پرسيدند: «چرا روزه واجب شده است» فرمودند: «تا ثروتمند درد گرسنگي را در يابد و به فقير توجه كند. هشام از امام صادق عليه السلام علت روزه را پرسيد، امام فرمود: «خداوند روزه را واجب كرد تا غني و فقير با هم مساوي باشند و بدان جهت كه غني رنج گرسنگي را لمس نكرده تا به فقير رحم كند و هر وقت چيزي خواسته قدرت بدست آوردن آنرا داشته است خدا خواسته است كه ميان بندگانش يكنواختي بوجود آورد و خواسته است ثروتمند طعم گرسنگي را بچشد و اگر جز اين بود ثروتمند بر مستمند و گرسنه ترحم نميكرد.

منبع خبرگزاري فارس
----------------------------------

نقش روزه از ديدگاه علمي و پزشكي
کاهش خطر بيماريهای قلبی

اوايل آوريل سال جاری گروهی از پژوهشگران موسسه قلب مرکز پزشکی "اينترمانتين" آمريکا با تحقيق بر روی 230 نفر نشان دادند که روزه برای سلامت بدن مفيد است و به خصوص روزه های دوره ای منظم خطر بروز بيماريهای قلبی عروقی را کاهش می دهند. اين محققان به منظور دستيابی به اين نتايج برای داوطلبان 24 ساعت روزه تجويز کردند که در اين مدت تنها می توانستند آب بنوشند. پس از اين 24 ساعت، داوطلبان می توانستند به مدت 24 ساعت رژيم غذايی عادی داشته باشند. نتايج اين تحقيقات نشان داد که در دوره روزه هم سطوح کلسترول بد (LDL) و هم سطوح کلسترول خوب (HDL) بالا رفت. اين محققان در اين خصوص توضيح دادند: "روزه موجب استرس و گرسنگی می شود. به همين دليل ارگانيسم کلسترول بيشتری آزاد می کند و به جای گلوکز، اجازه استفاده از چربی بدن را به عنوان يک منبع انرژی می دهد. به اين ترتيب تعداد سلولهای چربی کاهش می يابد. اين جنبه مهم است چراکه منجر به کاهش چربی و کاهش احتمال توسعه مقاومت انسولينی يا ديابت می شود."
نتايج اين تحقيقات تائيد کرد که همچنين روزه اثراتی بر روی توليد بيشتر هورمون رشد (HGH) می گذارد و يک اثر حفاظتی در مورد ساختمان عضلانی و تعادل متابوليکی دارد. به طوريکه در مدت 24 ساعت روزه، سطوح هورمون رشد به طور متوسط هزار و 300 درصد در زنان و دو هزار درصد در مردان افزايش داشت. به گفته اين محققان، روزه های دوره ای منظم می توانند سطوح پارامترهايی که منجر به افزايش خطر توسعه بيماريهای مزمن می شوند را کاهش دهد. اين بررسيها نشان داد افرادی که به طور مرتب روزه می گيرند نسبت به کسانی که روزه نمی گيرند 58 درصد با خطر کمتری در بروز بيماريهای شريانی و قلبی مواجهند.

روزه حس بويايی را قوی می‌کند

همزمان گروهی از دانشمندان آمريکايی دانشگاه کاليفرنيا در سانديگو در بررسيهای خود نشان دادند که حس بويايی در زمان گرسنگی و روزه تقويت می شود. در اين مکانيزم، يکسری از پالسهايی که سيستم عصبی را در پاسخ به رايحه ها تحريک می کنند به حس بويايی اجازه می دهند که برای کسب غذا تواناتر شوند. از سويی ديگر اين سيستم می تواند در تحريک اشتها در سالمندان و افراد بی اشتها مورد استفاده قرار گيرد. "وانگ جينگ"، استاد زيست شناسی دانشگاه کاليفرنيا و سرپرست اين تيم تحقيقاتی در اين خصوص اظهار داشت: "بويايی کمک مهمی به درک کيفيت غذا می کند و عميقاً بر روی غذاهايی که انتخاب می کنيم اثر می گذارد."

راهکار جديد استاد ايرانی دانشگاه مونستر برای درمان آلزايمر با روزه داری

در سال 2009، علی گرجی استاد ايرانی دانشگاه مونستر آلمان با استفاده از روزه داری تحقيقاتی را برای درمان بيماريهايی چون آلزايمر، پارکينسون و سردردهای ميگرنی انجام داد. بررسيهای اين محقق ايرانی نشان داد که پس از 12 تا 14 ساعت روزه داری، آشاميدن باعث ايجاد امواج قوی در مغز می شود. اين امواج 10 تا 20 برابر امواج معمولی مغز است. تحقيقات اوليه اين دانشمند نشان داد که گرسنگی و تشنگی طولانی باعث افزايش حساسيت پذيری قشر مغز می شود. گرجی با تاکيد بر اينکه می توان با استفاده از اين خاصيت در درمان مبتلايان به بيماريهای آلزايمر و پارکينسون اقدام کرد، اظهار داشت: "تحقيقات ما نشان داد که روزه داری در درمان و پيشگيری اين بيماريها موثر است ضمن آنکه اين موجها می تواند در مقاوم سازی سلولهای عصبی مغز در برابر سکته های مغزی موثر باشد." استاد دانشگاه مونستر همچنين بر اثرات مثبت روزه داری در درمان سردردهای مزمن ميگرنی تاکيد کرد و ادامه داد: "نتايج اين پژوهش نشان می دهد که روزه داری می تواند به عنوان يکی از روشهای موثر در درمان سردردهای ميگرنی استفاده شود."

روزه سلولهای سالم را در مقابل شيمی درمانی حفظ می کند

در سال 2008 دانشمندان آمريکايی و ايتاليايی در تيم تحقيقاتی والتر لونگو از دانشگاه کاليفرنيا و بيمارستان "گاسلينی" در جنوا نشان دادند که گرفتن روزه می تواند به عنوان يک اسلحه موثر در مبارزه با کاهش وزن ناشی از شيمی درمانی در بيماران سرطانی به کار رود. اين دانشمندان نوعی الگوی جادويی را کشف کردند که سلولهای سالم در پی محدوديت کالری از خود نشان می دهند و به اين ترتيب سلولهای سالم می توانند در مقابل صدماتی که در اثر شيمی درمانی به آنها وارد می کنند از خود دفاع کنند. اين پژوهشگران در بررسيهای مشاهده کردند که سلولهای سالم در زمان روزه، تمام انرژيهای در دسترس را برای ادامه حيات خود مورد استفاده قرار می دهند و بنابراين در مقابل شيمی درمانی نسبت به سلولهای سرطانی از خود مقاومت بيشتری نشان می دهند. به اعتقاد اين دانشمندان، روزه می تواند سلولهای سالم را در حالت سکوت نگه دارد و به اين ترتيب در دوره ای که سلولها در انتظار پايان يافتن روزه هستند، می توانند مقاومت خود را برای ادامه حيات افزايش دهند. اين درحالی است که سلولهای سرطانی که طبيعت آنها به گونه ای است که نمی توانند انرژی ذخيره کنند در دوره روزه فعاليت و رشد آنها بسيار ضعيف می شود و چون تحت شيمی درمانی قرار دارند می توانند سريعتر نابود شوند، درحالی که سلامت سلولهای سالم همچنان حفظ می شود.

نظرات پزشکان بزرگ جهان در رابطه با فوايد روزه گرفتن

انتخاب:دکتر رحمت سخنی از مرکز آموزشی درمانی امام خمينی (ره) اروميه

دکتر ژان فرموزان در باره فوايد روزه داری چنين می گويد:
در آغاز روزه داری، زبان باردار است، عرق بدن زياد می شود، دهان بو می گيرد، گاه آب بينی را می افتد و همه، علامت شستشوی کامل بدن است. پس از سه، چهار روز، بو برطرف می شود، اسيداُوريک ادرار کاسته می شود و شخص احساس سبکی و خوشی خارق العاده ای می کند و در اين حال اعضا هم استراحتی دارند.

دکتر کارلو آمريکايی در مورد فوايد روزه می گويد:
روزه درمانی دراز مدت برای موارد زير تجويز می شود:
1- فشار خون زياد،2-تَصَلُّب شرائين که تازه آغاز شده،3-گرفتگی مجاری خون و لنف،4-آسم قلب،5-آنژین قلبی،6- سرطان خون،7- امراض عصبی،8-اختلالات دستگاه متابوليسم (چاقی، نِقرِس، ورم مفاصل، رماتيسم،9-امراض کبد،10- ورم کيسه صفرا،11-امراض معده و روده،12-يبوست مزمن،13-ورم لوزه مزمن،14-زکامهای حلق و بينی،15-زکامهای نای و نايژه،16-ناراحتی های کليه و مثانه،17-امراض زنان (تورم لگن خاصره، اختلالان قائدگی، نازايی، يائسگی)،18- اگزما،19-دمل،20-کورک و کهير،21-امراض چشمی مثل آب سبز،22-سر درد مزمن،23-افسردگی،24- ضعف جنسی،25-هيجان شديد،26-وسواس،27- نوالژی، مخصوصاً ميگران،28- صعب العلاج،29- سرطان قبل از آشکار شد

دکتر کارلو :روزه ای که اسلام واجب کرده، بزرگترين ضامن سلامتی بدن است.
دکتر کارل (فيزيولوژيست بزرگ فرانسوی) می گويد: لزوم روزه داری در تمام اديان تأکيد شده است. در روزه ابتدا گرسنگی و گاهی نوعی تحريک عصبی و بعد ضعف احساس می شود، ولی در عين حال کيفيات پوشيده ای که اهميت زيادی دارند، به فعاليت می افتند و بالاخره تمام اعضا مواد خاص خود را برای نگهداری و تعادل محيط داخلی و قلب قربانی می کنند.

دکتر کودل پا فرانسوی می گوید: 5/4 بيماری ها از تخمير غذا در روزه ها است که همه با روزه اصلاح می گردد.

دکتر بندیکت :در اين مدت (ايام روزه) در ترکيب خون، هيچگونه اخلاطی به هم نرسيده و آن نوری که در بعضی از روزه داران ديده می شود، يک حالت جوانی و نشاطی است که برای روزه داران رخ می دهد.

کلنل درورشا (روانشناس) :روزه موجب حالت جزبه روحی می شود.
دکتر تومانياس:فايده بزرگ کم خوردن و پرهيز نمودن از غداها در يک مدت کوتاه، آن است که چون معده در طول مدت يازده ماه مرتب پر از غذا بوده و در مدت يک ماه روزه داری، مواد غذايی خود را دفع می کند و همين طور کبد، که برای حل و هضم غذا مجبور است دائماً صفرای خود را مصرف کند. در مدت سی روز ترشحات صفراوی را صرف حل کردن باقيمانده غذای جمع آوری شده خواهد کرد.دستگاه هاضمه در نتيجه کم خوردن غذا اندکی فراغت حاصل نموده و رفع خستگی می نمايد. روزه يعنی کم خوردن و کم آشاميدن در مدت معينی از سال و اين بهترين راه معالجه و حفظ تندرستی است که طب قديم و جديد را از اين حيث متوجه خود ساخته، مخصوصاً امراضی را که به آلات هاضمه به خصوص کليه و کبد عارض می شود و توسط دارو نمی توان آنها را علاج کرد، روزه بخوبی معالجه می نمايد.چنانچه بهترين داروها برای برطرف کردن سوء هاضمه روزه گرفتن است، مرض مخصوص کبد نيز که موجب يرقان می گردد، بهترين طريقه معالجه اش همانا روزه گرفتن است، چه آنکه ايجاد اين مرض اغلب اوقات بواسطه خستگی کبد است، که در مواقع زيادی عمل و فعاليت نمی تواند صفرا را از خون بگيرد.

شهيد دکتر پاک نژاد : در ظرف مدت يک ماه روزه داری، آدمی دارنده يک بدن تازه تعمير شده و آزاد گرديده و از قيد و بند سموم رها شده است.
دکتر کلوخ (پزشک مشهور آمريکايی) :سرطان از تماس زياد ميکروب های عفونی و سم های آنها با بدن پديد می آيد، سرطان ابتدا دمل کوچکی است که در روده يا معده می رويد، اين دمل ها را می توانيم به آسانی با يکی دو هفته روزه، معالجه کنيم. معالجه کم خونی معمولی، سيليس، مالاريا، کثافت و چرک ريه، دمل ها ی بسيار بد که بوسيله ترک غذا، ترک خورامهای گوشت دار ممکن می شود.

دکتر آلکسی سوفورين(پزشک روسی) : تنها طريق برای قطع ريشه سرطان روزه است و بس.درمان از طريق روزه فائده ويژه ای در بيماری های کم خونی، ضعف روده ها، التهاب بسيط و مزمن، دمل های خارجی و داخلی، سل، نِقرس، بيماری های چشم، مرض قند، بيماری های جلدی، بيماری های کليه، کبد، و اسکليرور، روماتيسم، استسقا، نوراستنی، عرق النساء، خراز (ريختگی پوست) و بيماری های ديگر دارد.

دکتر اتوبو خنگر در کنگره پزشکی بغداد : شخص روزه دار با سوزاندن رسوبات بيمارگونه و چربی های زائد بدن، کوره متابوليسم خود را می افروزد. در مدت پنجاه سال که از تأسيس کلينک اتوبوخنگر می گذرد، بيش از پنجاه هزار بيمار در اين کلينيک، توسط روزه درمان شده امد.دانستن فلسفه احکام، سبب معرفت و شناخت بيشتر نسبت به دين می گردد و همين شناخت، باعث تقويت اعتقاد و ايمان انسان خواهد شد.
از سايت ها

---------------------------------------------
نقش روزه از ديدگاه تربيت فردي و ديني

معده و دستگاه گوارش از اندام پركار بدن آدمي است، با سه وعده غذا كه معمول مردم است؛ تقريباً در همه ساعات دستگاه گوارش به هضم و تحليل و جذب و دفع مشغول است. روزه باعث ميشود از يكسو اين اعضا استراحت كنند و از فرسودگي مصون بمانند و نيروي تازه اي بگيرند و از سوي ديگر ذخاير چربي كه زيانهاي مهلكي دارند تحليل رفته و كاسته شوند.
پيامبر گرامي اسلام در همين رابطه فرموده اند: «صوموا تصحوا» روزه بگيريد تا سالم بمانيد. .بديهي است آنگاه فوايد بهداشتي روزه بهتر به دست ميآيد كه روزه دار امساك روز را با زياده روي در شب تلافي نكند، كه پر خوري خود موجب زيانهاي چشم گيري براي دستگاه گوارش است
روزه و امساك ميتوان بيماريها را بهبود بخشيد و معالجه كرد البته در صورتي كه با اعتدال و ميانه روي مقرون باشد و در هنگام سحر و افطار در خوردن و آشاميدن افراط نشود.. سالم بمانيد
بهترين عبادت در ماه صيام و در حال روزه اجتناب از گناه است.پيامبر بزرگوار (ص) در خطبه اي فضيلتهاي ماه رمضان را براي مسلمانان بيان فرمود علي (ع) پرسيد: بهترين اعمال در اين ماه چيست؟ پيامبر پاسخ دادند: «الورع عن محارم الله» اجتناب و پرهيز از گناهان.
براي روزه دار زمينه اي آماده براي تمرين تقوي و پرهيز گاري فراهم ميشود و با مراقبت و تمرين پياپي در يكماه نيروي بازدانده از گناه در او به وجود ميآيد و خصلت خود داري در او ريشه ميگيرد و رشد ميكند و او با گذراندن اين برنامه يكماهه توفيق ميابد كه پس از ماه روزه نيز پرهيزكار باقي بماند. .
حكومت غرايز و شهوات بر انسان خطرناكترين حكومتهاست و آدمي را اسير و بي اختيار ميسازد و به پستي و رذالت ميكشاند.
مبارزه با سلطه شهوات نفس كه در اسلام جهاد اكبر ناميده شده به پايمردي و اراده اي استوار نياز دارد. انسان با روزه داري كه، امساك در خوردن و آشاميدن و خود داري از برخي چيزهاي ديگر است در واقع با خواهشهاي خويش ميجنگد و در برابر غرايز خود مقاومت ميكند، تمرين اين عمل اراده و تصميم را در انسان نيرومند ميسازد و جان را از قيد حكومت و سلطه هوسها و خواهشها ميرهاند. پيشوايان اسلام فرموده اند: «افضل الناس من جاهد هواه و اقوي الناس من غلب هواه»

بهترين مردم كسي است كه با هواي نفس مبارزه كند و نيرومند ترين آنان كسي است كه بر آن پيروز شود. پس روزه داران بهترين مردمند چرا كه با خواسته هاي نفساني مبارزه ميكنند و اگر با مراقبت و كوشش از روزه خويش اين بهره را بگيرند كه بر نفس خود مسلط شوند از نيرومند ترين مردم نيز خواهند بود.

روزه و بويژه روزه يكماهه رمضان موجب ميشود كه حكومت شهوات و اميال شيطاني جاي خود را به حكومت تقوي و پيروي از دستورات الهي بدهد و تيرگي و هوسها و شهوات در جان آدمي به نورانيت و روشني باطن تبديل شود. در سايه همين صفا و پاكي حاصل از روزه است كه روزه دار با خود آگاهي نه تنها دهان و شكم را از خوردن و آشاميدن كه دست و پا و چشم و گوش و زبان و همه اعضاي خويش را از آنچه خدا حرام فرموده نگاه ميدارد و ميتواند به آن درجه از تقوي نايل آيد كه حتي از انديشه و فكرو گناه نيز دوري گزيند و اين اوج نورانييت روزه است.

صبر» از خصايلي است كه در اخلاق اسلام بر آن بسيار تأكيد شده است ، انسان مسلمان در زندگي فردي و اجتماعي خويش در راه هدفهايي مبارزه ميكند و با مشكلاتي نيز روبرو است بدون خصلت صبر، پيروزي بر مشكلات و رسيدن به هدفها آسان نيست . صبر و مقاومت بر نيروي پايداري انسان مي افزايدو اراده را توانا ميسازد هيچ جامعه اي اگر تحمل ناگواريها را نداشته باشد بر مشكلات خويش و بر دشمنان خويش نميتواند پيروز گردد. با صبر و مقاومت است كه ميتوان به به پيكار ستمگران رفت و دست استعمار گران را كوتاه نمود و روزه – بويژه در روزهاي گرم و طولاني تابستان كه فشار تشنگي طاقت فرسا ميشود بطور چشمگيري به انسان صبر و مقاومت مي بخشدو تحمل رنج و سختي را بر آدمي آسان ميسازد.
امامان معصوم ما عليهم السلام «صبر» را در اين آيه به روزه تفسير كرده اندو پيامبر گرامي (ص) نيز ماه رمضان را ماه صبر ناميده اند :« شهر الصبر و ان الصبر ثوابه الجنه» (رمضان ماه صبر است و پاداش صبر بهشت است) و امام صادق عليه السلام نيز بهمين ويژگي روزه اشاره فرموده است: هر گاه براي كسي حادثه اي جانكاه پيش آمد روزه بگيرد كه خدا فرموده است « و استعينوا بالصبر و الصلوه».

نظم و انضباط
وقت شناسي و نظم و انضباط در امور از مظاهر تمدن انساني و از عوامل مهم توفيق و پيشرفت است، شايد برخي گمان كنند كه اين از ويژگيهاي زندگي غربيان و تمدن آنهاست در حاليكه نظم و انضباط و تنظيم اوقات از تعليمات اصيل اسلام است. امير المومنين عليه السلام در اولين فرازهاي وصيتش به فرزند خود ميفرمايد: «اوصيكما و جميع ولدي و اهلي و من بلغه كتابي بتقوي الله و نظم امركم»شما و همه فرزندان و بستگانم و هركسي كه وصيت من به او برسد به تقوي و نظم در كارها سفارش ميكنم.

در اين ماه به قرائت قران سفارش شده و مرسوم مسلمين است كه در ماه رمضان بيشتر از ماههاي ديگر قرآن بخوانند و اين خود وسيله اي است كه جامعه اسلامي با قرآن و معارف آن آشنايي بيشتري پيدا كنند و براي پيشرفت در صراط خدا و اسلام از كلام خداي متعال آموزش بگيرند. رمضان ماه آمرزش و توبه و بازگشت به سوي خداست، آنانكه در زندگي خويش آلودگيهايي داشته اند ميتوانند با روزه جان خويش را شستشو دهند و در خلوت سحر گاه با رو كردن به خداي متعال درون را صفا بخشند و از خداي خويش طلب آمرزش كنند و ميتوانند با همين زمينه براي هميشه از كجيها و گمراهيها دست بردارند و براه آيند.

منبع خبرگزاري فارس